Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long: Người tiêm đủ 2 mũi vắc xin không phải cách ly tập trung

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ điều hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn sáng 10/11

Sáng 10/11, tại Nhà Quốc hội, theo chương trình Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội bắt đầu phiên chất vấn và trả lời chất vấn. Hai nhóm vấn đề: thứ nhất, thuộc lĩnh vực y tế; thứ hai, thuộc lĩnh vực lao động, việc làm và các vấn đề xã hội sẽ được thực hiện chất vấn tại Quốc hội trong cùng ngày hôm nay.

Không cách ly tập trung với người tiêm đủ 2 mũi vắc xin

Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long đăng đàn trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội.

Trả lời đại biểu Nguyễn Thị Yến (Bà Rịa - Vũng Tàu) về các giải pháp để các địa phương triển khai Nghị quyết 128 quy định tạm thời thích ứng an toàn với Covid-19 thống nhất trên phạm vi toàn quốc, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, đại dịch Covid-19 chưa từng có tiền lệ, nhiều quốc gia phải điều chỉnh chính sách theo từng giai đoạn tình hình dịch. Đến nay, hầu hết các quốc gia đã chuyển sang thích ứng an toàn. Bộ Y tế căn cứ tình hình thực tế và qua tham khảo các nước, tham mưu Chính phủ ban hành quy định về thích ứng an toàn.

Trong Quy định này việc đánh giá cấp độ dịch dựa trên số ca nhiễm F0 trên 100.000 dân, tỷ lệ tiêm vắc xin, năng lực y tế... để đưa ra các giải pháp phù hợp với thực tiễn. Thời gian qua, các địa phương đã đánh giá tình hình dịch ở địa bàn mình quản lý, ở quy mô nhỏ nhất, từ cấp xã, thôn bản. Từ đó, từng nơi có biện pháp phòng chống dịch phù hợp. 

Theo ông Nguyễn Thanh Long, trước đây, các địa phương đã triển khai các biện pháp khác nhau, tùy theo quy mô dân số, mức độ nhiễm bệnh, việc giao lưu đi lại... Nhưng sau khi có Quy định thích ứng an toàn, các địa phương cơ bản triển khai đồng bộ. Hiện nay, một số nơi có tình trạng lơ là, nên Chính phủ đã chỉ đạo không được chủ quan, mất cảnh giác.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long trả lời chất vấn đại biểu Quốc hội

Về ý kiến của đại biểu Nguyễn Mạnh Cường (Quảng Bình) đề cập đến sự hoang mang của người dân, đặc biệt là người dân ở Thủ đô Hà Nội, mặc dù, đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin, thực hiện 5K đầy đủ, nhưng chỉ cần đi chung thang máy với F0 vài chục giây cũng bị đưa đi cách ly tập trung; Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, dựa trên Nghị quyết 128 về thích ứng an toàn, Bộ Y tế đã có hướng dẫn về việc xét nghiệm, cách ly với trường hợp đi từ vùng dịch trở về. Người đã tiêm đủ hai liều vắc xin, chỉ cần theo dõi y tế tại nhà 7 ngày và xét nghiệm ngày thứ nhất. Với F0 khỏi bệnh cũng tương tự như vậy.

Với người chưa tiêm vắc xin, phải cách ly tại nhà 14 ngày. Tuy nhiên, theo ông Long, tùy thuộc vào từng địa phương, nhất là khu vực có mật độ dân cư cao như chung cư mà chưa tiêm vắc xin nhiều thì cố gắng đảm bảo cách ly linh hoạt để an toàn.

Đại biểu Nguyễn Mạnh Cường chất vấn Bộ trưởng Y tế

Chưa thỏa mãn với câu trả lời của Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, đại biểu Nguyễn Mạnh Cường giơ biển tranh luận. Theo ông Cường, "tôi thấy câu trả lời của Bộ trưởng chưa rõ, nhiều cử tri gọi cho tôi hỏi vấn đề cụ thể và phổ biến là người tiêm đủ hai mũi vắc xin, đeo khẩu trang, không tiếp xúc và chẳng may đi cùng thang máy với F0, trong trường hợp này có bắt buộc phải cách ly tập trung hay không?"

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long thừa nhận vấn đề này đã xảy ra với một vài địa phương, trong đó, có Hà Nội. "Chúng tôi đã trao đổi với thành phố Hà Nội, với những trường hợp như vậy, chúng ta không bắt buộc phải cách ly tập trung 14 ngày và trong hướng dẫn của Bộ Y tế cũng nêu rất rõ", Bộ trưởng nói và cho biết thêm, với những trường hợp này chỉ cần cách ly tại nhà 7 ngày.

Bộ trưởng cũng đề nghị, các địa phương thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Y tế, "với người tiêm vắc xin hai mũi ra sao, người tiêm một mũi, người chưa tiêm và người khỏi bệnh như thế nào".

Đại biểu Phạm Văn Hòa

Kiểm soát chặt giá trang thiết bị, sinh phẩm y tế

Với vấn đề giá xét nghiệm, giá trang thiết bị sinh phẩm mà đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) nêu, có hay không lợi ích nhóm, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, trang thiết bị y tế, sinh phẩm không thuộc mặt hàng quản lý giá theo Luật giá, nên có nhiều mức giá khác nhau giữa các hãng sản xuất, các công ty sản xuất, các thời điểm.

"Giá khẩu trang, găng tay, máy thở khan hiếm trên thị trường nên có tình trạng tranh mua ở thời điểm ban đầu, nhưng thời gian qua đã có hạ giá. Bộ Y tế đã từng bước minh bạch hóa cung ứng vật tư, sinh phẩm y tế. Tháng 7/2020 yêu cầu công ty công khai niêm yết giá trên cổng của Bộ Y tế với hơn 69.000 sản phẩm, triển khai đấu thầu và cung ứng", Bộ trưởng Y tế cho biết.

Bộ Y tế cũng yêu cầu doanh nghiệp tăng nguồn cung, hạ giá thành sản phẩm, tăng cường cấp phép tạo cạnh tranh giữa các đơn vị, với 131 sản phẩm sinh phẩm xét nghiệm. Tăng cường vận động tài trợ từ các nước với trên 50 triệu test.

Việc tăng cường giảm giá thành là yêu cầu đặt ra nên Bộ Y tế hướng dẫn trong gộp mẫu, cho phép về mặt chuyên môn và giảm giá thành. Chiến lược xét nghiệm tùy từng thời điểm, có điều chỉnh phù hợp.

Bộ cũng đã có văn bản yêu cầu thực hiện theo phương thức thực thanh thực chi. Người dân tự nguyện, thu phí chỉ được phép thu theo đúng giá đầu vào, nên có sự chênh lệch giá khác nhau giữa các bên. Nhưng ông Nguyễn Thanh Long cũng thừa nhận do quá bận chống dịch nên có địa phương thực hiện thu giá xét nghiệm chưa phù hợp.

"Bộ và Thủ tướng Chính phủ liên tục có văn bản nhắc nhở các đơn vị, đảm bảo không có lợi ích nhóm, tiêu cực, đưa vào chương trình thanh tra đấu thầu mua sắm sinh phẩm, trang thiết bị", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Thông tin thêm, Bộ trưởng cho biết, có 8 đơn vị sản xuất sinh phẩm trong nước, cơ bản đáp ứng đầy đủ. Thúc đẩy nghiên cứu phương pháp chuẩn đoán mới qua hơi thở, nước bọt để giảm giá thành; chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm; giá sinh phẩm trang thiết bị chính thức đưa vào mặt hàng quản lý giá, bình ổn giá với mặt hàng này, ban hành Thông tư 16 về giá xét nghiệm chỉ tính giá tối đa.

Bộ trưởng cũng khẳng định, cơ bản test PCR cơ bản đủ, thúc đẩy sản xuất và hiện nay, có 2 đơn vị sản xuất, 2 đơn vị chuyển giao công nghệ từ Pháp… đảm bảo thúc đẩy sản xuất trong nước để chủ động nguồn cung ứng.

Đại biểu Dương Minh Ánh chất vấn

Vắc xin nội: Phải đảm bảo chuyên môn và an toàn

Về vấn đề nghiên cứu sản xuất vắc xin trong nước được đại biểu Dương Minh Ánh nêu, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho hay, đã có 2 đơn vị thử nghiệm lâm sàng đến giai đoạn 3. Bộ Y tế cắt ngắn về thủ tục hành chính nhưng phải đảm bảo chuyên môn và an toàn, nên đã thành lập 2 Hội đồng Y đức và Hội đồng cấp phép, đánh giá an toàn và hiệu quả, nên cũng kỳ vọng sớm có vắc xin về Việt Nam.

Về thông tuyến bảo hiểm y tế, ông Long cho hay, để đảm bảo người dân tiếp cận chất lượng dịch vụ bảo hiểm y tế song cũng có hạn chế là khó quản lý bảo hiểm y tế, có nơi tăng lượng bệnh nhân nhưng có nơi ít bệnh nhân. Do đó, Bộ Y tế sẽ xem xét, rà soát lại để điều chỉnh phù hợp, trên nguyên tắc người dân tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng nhưng gần nơi mình sinh sống nhất.

Đến năm 2023, Covid-19 thành bệnh tương tự cúm mùa

Trả lời đại biểu Lưu Văn Đức về công tác dự báo diễn biến dịch đến hết năm 2022 và giải pháp tiêm vắc xin công bằng; Bộ trưởng Y tế cho hay, vấn đề dự báo Covid-19 rất khó khăn. Đến nay, hầu hết các nước trên thế giới chưa có dự báo mang tính dài hạn. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng chỉ cảnh báo dịch bệnh không thể kết thúc trong năm 2022, mà hy vọng đến năm 2023, dịch Covid-19 trở thành bệnh tương tự như cúm mùa. Một số nước đưa ra dự báo ngắn hạn, bởi đại dịch lần này liên tục có biến chủng.

Trong báo cáo Chính phủ gửi Quốc hội và báo cáo gửi Trung ương, "chúng tôi đã thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại trong dự báo tình hình ở các địa phương chưa đúng, chưa sát thực tế, trong đó có cả đơn vị ở Trung ương". Thời gian tới, Bộ sẽ làm việc với WHO để có dự báo về tình hình dịch bệnh.

Bộ trưởng nhấn mạnh, từ nay đến cuối năm và năm 2022, khi cả nước chuyển sang trạng thái thích ứng an toàn, thì dịch bệnh có dấu hiệu tăng trở lại ở một số địa phương. Vì vậy, Chính phủ và Bộ Y tế liên tục chỉ đạo địa phương tăng cường ứng phó. Từ nay đến cuối năm, dịch vẫn diễn biến phức tạp nhưng có một số nơi, một số người dân đã không áp dụng biện pháp theo khuyến cáo của cơ quan y tế như 5K.

"Có một số nguyên nhân khác là miền Bắc vào mùa lạnh, dịp Tết có nhiều hoạt động đông người, nên chúng tôi quan ngại về việc này", ông Long nói và lưu ý các địa phương phải tăng phủ vắc xin để giảm ca mắc và tử vong.

Bộ trưởng Y tế khẳng định, chiến lược vắc xin của Việt Nam đã triển khai thành công. Dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, Việt Nam đã triển khai đồng bộ, thành công chiến lược vắc xin trên các khía cạnh như mua, nhập khẩu vắc xin. Việt Nam đã có hợp đồng, thỏa thuận gần 200 triệu liều vắc xin và có thể tăng lên.

Việt Nam cũng đã thúc đẩy ngoại giao vắc xin để tăng lượng vắc xin về nhanh nhất, nhiều nhất. Các đơn vị trong nước cũng đang triển khai tự chủ vắc xin thông qua nghiên cứu, chuyển giao công nghệ. Tới đây, vắc xin trong nước có khả năng được cấp phép.  

Chiến dịch tiêm chủng đã được tổ chức ở quy mô lớn nhất từ trước đến nay; cả nước đã tiêm được 94 triêu người. Ông Long cũng khẳng định, lượng vắc xin đảm bảo đủ cho người từ 18 tuổi trở lên cũng như trẻ em từ 12 tuổi tiêm đủ hai mũi; mũi ba cuối năm nay sẽ triển khai.