Bộ TN&MT triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm và tổng kết Nghị quyết số 24- NQ/TW

Tham dự có các Thứ trưởng Bộ TN&MT: Võ Tuấn Nhân, Trần Quý Kiên, Lê Công Thành, Lê Minh Ngân; lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ; lãnh đạo các Sở TN&MT các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Tháo gỡ kịp thời các vướng mắc trong công tác quản lý TN&MT

Báo cáo kết quả sơ kết công tác 06 tháng đầu năm, triển khai nhiệm vụ trọng tâm 06 tháng cuối năm 2023 ngành TN&MT, Thứ trưởng Trần Quý Kiên cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2023, thực hiện theo phương châm điều hành của Chính phủ "Đoàn kết kỷ cương, bản lĩnh linh hoạt, đổi mới sáng tạo, kịp thời hiệu quả", toàn Ngành TN&MT đã bám sát tình hình thực tiễn, phát huy tinh thần đổi mới, sáng tạo, chủ động trong triển khai các chủ trương, chính sách, pháp luật; kịp thời trong phản ứng chính sách để giải quyết các những vấn đề vướng mắc phát sinh trong phát triển kinh tế, xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh có liên quan đến công tác quản lý nhà nước của ngành.

Trong đó, đặt trọng tâm vào đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật; lập và triển khai công tác quy hoạch; tiếp tục đề xuất các giải pháp, khơi thông các điểm nghẽn nhằm quản lý, khai thác, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực tài nguyên, phục vụ trực tiếp cho quá trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Cụ thể, về tổng kết thực tiễn, hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật về quản lý tài nguyên và môi trường, Ngành đã và đang tích cực tổ chức tổng kết, đánh giá 10 năm thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu (BĐKH), tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường (BVMT); tổ chức triển khai Nghị quyết số 18-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao; Nghị quyết số 36-NQ/TW về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 10-NQ/TW về định hướng chiến lược địa chất, khoáng sản và công nghiệp khai khoáng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Kết luận số 36-KL/TW về bảo đảm an ninh nguồn nước và an toàn đập, hồ chứa nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Trên cơ sở tổng kết thi hành pháp luật, Ngành đã tham mưu cho Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến đối với dự án Luật Đất đai (sửa đổi) (cho ý kiến lần 2) và dự án Luật Tài nguyên nước (sửa đổi) tại Kỳ họp thứ 5 Quốc hội Khóa XV; đưa dự án Luật Địa chất và Khoáng sản vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024. Đặc biệt, toàn Ngành đã tổ chức thành công việc lấy ý kiến Nhân dân đối với dự án Luật Đất đai (sửa đổi), thực hiện tuyên truyền, giới thiệu các nội dung mới, quan trọng của dự thảo Luật đến mọi người dân, tổ chức. Kết thúc quá trình lấy ý kiến, dự thảo Luật đã nhận được hơn 12 triệu lượt ý kiến góp ý của các cơ quan, tổ chức, cá nhân, đây thực sự trở thành sự kiện sinh hoạt chính trị sôi nổi của cả nước.

Trong 06 tháng đầu năm, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành 03 nghị định, 03 quyết định; Bộ trưởng đã ban hành 02 Thông tư, qua đó, tháo gỡ kịp thời một số vướng mắc trong công tác quản lý đất đai, quản lý tài nguyên nước, tăng cường phân cấp cho địa phương và cắt giảm các điều kiện liên quan đến hoạt động đầu tư, kinh doanh trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường, đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính.

Theo Thứ trưởng Trần Quý Kiên, với tinh thần cầu thị, luôn hướng về địa phương, cơ sơ, Bộ đã chủ động cùng với các địa phương nắm bắt các vướng mắc trong thi hành pháp luật đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xây dựng, trình ban hành các Nghị đinh: Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 08/2022/NĐ-CP; Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 44/2012/NĐ-CP; Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định chi tiết Luật Khoáng sản; Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 40/2016/NĐ-CP, Nghị định số 11/2021/NĐ-CP. Đồng thời với quá trình xây dựng dự án Luật Đất đai (sửa đổi), Bộ đang chỉ đạo xây dựng các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật.

Tại địa phương, UBND các tỉnh đã ban hành các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực TN&MT tạo lập hệ thống pháp luật về TN&MT ngày càng đồng bộ, thống nhất, đi vào cuộc sống…

Cũng theo Thứ trưởng Trần Quý Kiên, trong 6 tháng đầu năm 2023, Bộ đã quản lý, sử dụng hiệu quả nguồn lực từ đất đai, tài nguyên đáp ứng yêu cầu phục hồi, tái cơ cấu nền kinh tế như: Phân bổ hợp lý, sử dụng hiệu quả nguồn lực đất đai; Tập trung triển khai các chủ trương, giải pháp đảm bảo an ninh nguồn nước; Phát huy vai trò nguồn lực khoáng sản, đáp ứng nguồn cung về nguyên vật liệu xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng chiến lược; Hoàn thiện thể chế quản lý tổng hợp về biển và hải đảo; Tổ chức thực thi các quy định của pháp luật về BVMT; Dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn, thiên tai phục vụ phát triển kinh tế - xã hội; Triển khai các chủ trương, giải pháp chuyển đổi xanh, giảm phát thải, chủ động ứng phó với BĐKH; Thực hiện nhiệm vụ quản lý biên giới, địa giới; tập trung hiện đại hóa công tác quản lý dữ liệu thông tin địa lý quốc gia; ứng dụng công nghệ viễn thám phục vụ quản lý, giám sát tài nguyên, môi trường.

“

Trong 6 tháng đầu năm 2023, toàn ngành đã tiến hành 350 cuộc thanh tra, kiểm tra, đối với 773 tổ chức, cá nhân. Qua đó, đã xử phạt vi phạm hành chính 73 tổ chức, cá nhân gần 54 tỷ đồng, kiến nghị truy thu nộp ngân sách nhà nước gần 06 tỷ đồng, kiến nghị thu hồi khoảng 5.600 ha đất.

Hoàn thiện thể chế, chính sách với những tư duy mới

Trình bày Dự thảo Báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW về chủ động ứng phó với BĐKH, tăng cường quản lý tài nguyên và BVMT của ngành TN&MT tại Hội nghị, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân cho biết, triển khai nhiệm vụ chủ trì, chuẩn bị trình Bộ Chính trị Đề án Tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 24, Bộ TN&MT đã tiến hành tổng kết, đánh giá từ các đơn vị trực thuộc Bộ, cũng như các địa phương trên cả nước. Báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của ngành TN&MT được tổng hợp từ các báo cáo của 30 đơn vị trực thuộc Bộ TN&MT, 59/63 Tỉnh ủy, Thành ủy trong lĩnh vực TN&MT và kết quả tham vấn các bên liên quan.

Về thể chế hóa các quan điểm, chủ trương của Nghị quyết, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân cho biết: Trong giai đoạn 2013-2023, Bộ TN&MT đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội thông qua 6 Luật, gồm: Luật Đất đai (2013); Luật Bảo vệ môi trường năm (2014, 2020); Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo (2015); Luật Khí tượng thủy văn (2015); Luật Đo đạc và bản đồ (2018). Hiện nay, đang tiếp tục sửa đổi Luật Đất đai 2013, Luật Tài nguyên nước 2012 và Luật Khoáng sản 2010.

“

Bộ TN&MT cũng đã trình Quốc hội ban hành 4 Nghị quyết, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành 1 Nghị quyết, trình Chính phủ ban hành 105 Nghị định, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành 38 Quyết định và 39 chỉ thị. Bộ trưởng Bộ TN&MT đã ban hành 506 Thông tư, 138 Thông tư liên tịch, 39 Chỉ thị, 3 Nghị quyết và 149 quyết định liên tịch để phục vụ công tác quản lý nhà nước về ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường.

Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết, công tác ứng phó với BĐKH, quản lý tài nguyên và BVMT đã được quan tâm, chú trọng hơn; Đảng đã tiếp tục ban hành 5 Nghị quyết có liên quan đến lĩnh vực TN&MT. Thể chế, chính sách được hoàn thiện thêm một bước với những tư duy mới, phù hợp với thông lệ quốc tế và xu hướng của thời đại.

Ứng phó với BĐKH được luật hóa từ năm 2014 và tiếp tục hoàn thiện trong Luật BVMT 2020. Cũng từng đó thời gian, công tác ứng phó BĐKH nhận được sự quan tâm của toàn xã hội, từng bước chuyển từ coi thích ứng là trọng tâm sang kết hợp giảm phát thải khí nhà kính, tận dụng cơ hội để hướng tới nền kinh tế xanh, cac-bon thấp.

Tài nguyên được điều tra, đánh giá, được quản lý bền vững hơn, được phân bổ theo tín hiệu thị trường thông qua đấu giá quyền sử dụng, quyền khai thác. Tư duy về BVMT được chuyển đổi từ bị động ứng phó sang chủ động phòng ngừa, tăng cường kiểm soát các nguồn gây ô nhiễm lớn.

Đối với ứng phó với BĐKH, thể chế về nhiệm vụ này thời gian qua đã có những bước tiến quan trọng. Luật Khí tượng thủy văn được ban hành cùng với hệ thống văn bản hướng dẫn; Luật BVMT 2020 đã quy định về thích ứng và giảm nhẹ phát thải khí nhà kính. Ủy ban quốc gia về BĐKH được thiết lập do Thủ tướng Chính phủ đứng đầu; Tổng cục Khí tượng Thủy văn và Cục BĐKH được thành lập trực thuộc Bộ TN&MT…

Theo Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân, qua quá trình tổng kết thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW và Kết luận số 56-KL/TW, Bộ TN&MT nhận thấy, các quan điểm của Nghị quyết vẫn còn nguyên giá trị, cần được giữ cho giai đoạn sắp tới đến 2030. Đồng thời, một số vấn đề đang nổi lên cần được xem xét, chỉnh sửa bổ sung. Về mục tiêu, cần thiết lập các mục tiêu tổng quát và mục tiêu cụ thể đến năm 2030 có tính khả thi để tổ chức thực hiện.

Về các giải pháp và nhiệm vụ trọng tâm, dựa trên các kết quả đánh giá, đặc biệt là phân tích ưu điểm, tồn tại và nguyên nhân, cần đề xuất được các nhóm giải pháp và các nhiệm vụ trọng tâm để tiếp tục thực hiện Nghị quyết. Sắp tới, sẽ có 3 hội thảo chuyên đề Tổng kết Nghị quyết 24 về BĐKH, quản lý tài nguyên và BVMT, cùng với 3 hội nghị Vùng được tổ chức tại Hà Nội, Đà Nẵng và TP.HCM. Bộ TN&MT sẽ tiếp tục tham gia trao đổi, thảo luận, tiếp thu phản biện để xây dựng báo cáo của ngành TN&MT; xây dựng Đề án tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW trình Bộ Chính trị trước ngày 1/10/2023, trong đó đưa ra các đề xuất phù hợp với bối cảnh mới và đường lối chủ trương của Đảng về phát triển nhanh và bền vững; tăng trưởng kinh tế phải gắn với phát triển, công bằng xã hội, BVMT, chủ động ứng phó với BĐKH.

Tại Hội nghị, các đại biểu cũng nghe các báo cáo tham luận của Cục Quy hoạch và Phát triển tài nguyên đất, Vụ Môi trường; các Sở Tài nguyên và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hải Phòng, Nghệ An về 10 năm thực hiện Nghị quyết số 24- NQ/TW, công tác quản lý đất đai, môi trường, khoáng sản… và phương hướng triển khai phối hợp trong thời gian tới giữa các đơn vị trực thuộc Bộ và Sở.

Tăng cường phối hợp giữa Bộ và Sở TN&MT để thực hiện tốt nhiệm vụ

Phát biểu kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh đánh giá cao những kết quả công việc đã triển khai từ đầu năm 2023, đồng thời chia sẻ về khối lượng công việc của ngành tài nguyên và môi trường từ Bộ đến các Sở địa phương trong thời gian tới là rất lớn với nhiều nhiệm vụ quan trọng mà Đảng, Quốc hội, Chính phủ giao cho. Về nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2023, với nhiệm vụ trọng tâm là hoàn thiện thể chế chính sách, toàn Ngành sẽ tập trung nguồn lực, hoàn thành tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW; sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Bộ trưởng đề nghị các Sở TN&MT địa phương hỗ trợ Bộ đóng góp các ý kiến để tiếp tục hoàn thiện dự án Luật Đất đai (sửa đổi) và dự án Luật Tài nguyên nước (sửa đổi) trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội Khóa XV (tháng 10/2023); hoàn thiện dự thảo Luật Địa chất và Khoáng sản để gửi lấy ý kiến góp ý của các Bộ, ngành, địa phương và các đối tượng chịu tác động.

Đồng thời, tiếp tục hoàn thiện, trình Chính phủ các dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số quy định về đất đai, khoáng sản, môi trường, khí tượng thủy văn. Xây dựng, hoàn thiện các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai (sửa đổi); tiếp tục bám sát thực tiễn để sửa đổi, bổ sung kịp thời các quy định của pháp luật chưa phù hợp. Ngoài ra, hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt các Quy hoạch quốc gia, Quy hoạch mang tính kỹ thuật, chuyên ngành. Trong đó, tập trung tối đa nguồn lực để xây dựng, hoàn thiện Quy hoạch không gian biển quốc gia; Quy hoạch tổng hợp các lưu vực sông bảo đảm chất lượng, tiến độ theo yêu cầu.

Bên cạnh việc xây dựng chính sách, Bộ trưởng đề nghị các đơn vị của Bộ phối hợp với các Sở để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, trong quá trình thực hiện các chính sách pháp luật về tài nguyên và môi trường; Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong đó tập trung thực hiện những nội dung về quản lý, sử dụng đất đai; cấp phép hoạt động khoáng sản; việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường và tài nguyên nước; theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện các kết luận thanh tra...

Bộ trưởng cũng yêu cầu Thủ trưởng các đơn vị trực thuộc Bộ tập trung chỉ đạo, xử lý dứt điểm các kiến nghị, đề xuất của địa phương, Bộ, ngành theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; Giám đốc TN&MT các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chủ động tham mưu cho UBND cấp tỉnh chỉ đạo giải quyết các vướng mắc, điểm nóng tại địa phương theo thẩm quyền…

Nhấn mạnh về việc đẩy mạnh cải cách hành chính, Bộ trưởng cho rằng các Sở Tài nguyên và Môi trường là “cánh tay nối dài” của Bộ, do đó đề nghị tăng cường phối hợp giữa các đơn vị của Bộ với các Sở để thực hiện tốt các nhiệm vụ chuyên môn, đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đất nước.

Về nội dung tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường của ngành tài nguyên và môi trường, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang diễn biến phức tạp, do đó cần phát huy trí tuệ chung của toàn ngành, đặc biệt là các chuyên gia, nhà khoa học, những kinh nghiệm thực tiễn từ địa phương để tham mưu cho Chính phủ, Trung ương những quyết sách mới để nâng cao khả năng chống chịu và năng lực thích ứng của hệ thống tự nhiên, kinh tế và xã hội, đảm bảo sinh kế bền vững; giảm thiểu thiệt hại do thiên tai và khí hậu cực đoan gia tăng do BĐKH.

Đồng thời đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu thống nhất; huy động nguồn lực tài chính trong nước và quốc tế; đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong ứng phó với BĐKH, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường.