Bộ TN&MT tham vấn các chuyên gia về Nghị định quy định về tập trung, tích tụ đất đai cho sản xuất nông nghiệp

Tham dự hội thảo có các chuyên gia đến từ các Bộ, ngành trung ương; đại diện của các Sở Tài nguyên và Môi trường trên toàn quốc cùng đại diện các tổ chức, hiệp hội liên quan trong lĩnh vực đất đai.

Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà (bên phải) và ông Lê Thanh Khuyến, Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai chủ trì Hội thảo

Ông Lê Thanh Khuyến, Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý Đất đai cho biết: Luật Đất đai năm 2013 được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ ngày 01 tháng 7 năm 2014. Để quy định chi tiết một số điều được giao trong Luật, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính và các Bộ, ngành có liên quan đã xây dựng, trình Chính phủ ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền các văn bản được Luật giao quy định chi tiết để có hiệu lực cùng với thời điểm của Luật Đất đai. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai thi hành, góp phần đưa Luật Đất đai vào cuộc sống. 

Tuy nhiên, hiện vẫn còn một số vướng mắc, bất cập trong việc tiếp cận đất đai thông qua hình thức thỏa thuận thuê, nhận chuyển nhượng, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất; trong xử lý đất đai đối với các trường hợp chấm dứt hoạt động dự án đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư; trong việc giao, cho thuê các thửa đất có diện tích nhỏ hơn diện tích tối thiểu được tách thửa theo quy định; trong đăng ký, cấp Giấy chứng nhận và trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Thực tế triển khai cho thấy, quá trình tập trung, tích tụ ruộng đất còn có khó khăn, vướng mắc, việc thực hiện còn chưa mang lại hiệu quả.

Bên cạnh đó, việc Quốc hội thông qua Luật Quy hoạch, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 37 luật liên quan đến quy hoạch, cũng cần thiết phải rà soát lại các quy định tại các nghị định quy định về việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ.

Để tháo gỡ các vướng mắc trên thực tiễn, tạo điều kiện thúc đẩy tập trung, tích tụ đất đai và cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh theo yêu cầu của Chính phủ. Vì thế, việc ban hành 2 Nghị định nêu trên là cần thiết.

Về phạm vi điều chỉnh, ông Lê Thanh Khuyến cho biết: Phạm vi của Nghị định quy định cụ thể cơ chế, chính sách về tập trung, tích tụ đất nông nghiệp để tổ chức sản xuất nông nghiệp mà Luật Đất đai đã có quy định. Đồng thời, Nghị định còn quy định một số cơ chế, chính sách chưa được Luật Đất đai quy định như (cấp xã làm đầu mối thực hiện việc thuê quyền sử dụng đất hoặc nhận ủy quyền của người sử dụng đất để tạo lập quỹ đất nông nghiệp...).

Phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhấn mạnh: Nghị định quy định về tập trung, tích tụ đất đai cho sản xuất nông nghiệp và Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai sẽ giải quyết những "điểm nghẽn", vấn đề vướng mắc từ thực tiễn để thúc đẩy nguồn lực đất đai vào phát triển kinh tế. Theo đó, Bộ trưởng mong muốn tại hội thảo, các chuyên gia, lãnh đạo các Sở TN&MT từ thực tiễn tổ chức thi hành pháp luật tiếp tục góp ý để hoàn thiện trình Chính phủ ban hành trong tháng 12/2019 để triển khai trong năm 2020.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng, Nghị định khi ban hành phải “gỡ rối” được những vướng mắc, bất cập đang diễn ra hiện nay tại các địa phương. Đồng thời, Nghị định phải đưa ra được cơ chế bảo đảm được quyền lợi cụ thể lâu dài cho người dân, doanh nghiệp khi tham gia vào các chương trình tập trung, tích tụ đất đai cho sản xuất nông nghiệp. Phải đảm bảo hài hòa mối quan hệ giữa người dân, nhà nước và doanh nghiệp trên cơ sở cùng đồng thuận và phát triển. 

Lãnh đạo Sở TN&MT An Giang phát biểu tham luận

Tại hội thảo, các đại biểu tập trung thảo luận một số vấn đề xung quanh Nghị định quy định về tập trung, tích tụ đất đai cho sản xuất nông nghiệp như: Về phạm điều chỉnh có quy định một số cơ chế, chính sách chưa được Luật Đất đai quy định như đã nêu ở phần trên hay không; Quy mô tập trung, tích tụ đất đai được áp dụng chính sách khuyến khích; Các cơ chế khuyến khích tập trung đất đai; Triệt tiêu tình trạng đầu cơ và thâu tóm đất đai của người nông dân.

Vấn đề chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp để xây dựng hạ tầng (đường giao thông, nhà kho, nhà màng, nhà kính…) để phục vụ sản xuất nông nghiệp công nghệ cao; Vấn đề khôi phục lại đất nông nghiệp để hoàn trả mặt bằng cho người sử dụng đất khi kết thúc dự án hoặc khi nhà đầu tư bị phá sản…Vấn đề hỗ trợ và bảo hiểm rủi ro trong tập trung, tích tụ đất nông nghiệp.

Toàn cảnh hội thảo

Trong Nghị định sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai, các đại biểu tập trung thảo luận về các vấn đề việc giao đất, cho thuê đất đối với các thửa đất có diện tích nhỏ hơn diện tích tối thiểu được tách thửa do Nhà nước trực tiếp quản lý cho người sử dụng đất liền kề; thủ tục đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho người nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua nhà ở, công trình xây dựng trong các dự án phát triển nhà ở; 2 phương án xử lý đối với việc bồi thường, hỗ trợ đối với đất nông nghiệp đã sử dụng ổn định từ trước ngày 01 tháng 7 năm 2004 mà hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp không đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất…

Các ý kiến đại biểu tham gia thảo luận đi thẳng vào từng nội dung vướng mắc, giải pháp để giải quyết. Trên cơ sở đó, cơ quan soạn thảo sẽ nghiên cứu tiếp thu giải trình đi đến thống nhất.