Bình Định: Nhà tựa vách núi, hiểm họa chực chờ!

Ngôi nhà chị Trần Thị Thu Thủy ngập ngụa bùn đất sau khi đất, đá trên núi Gành sạt lở đổ xuống trong cơn bão số 5.

“Điệp khúc” này đã diễn ra từ nhiều năm nay và hy vọng sẽ kết thúc trong năm 2020 khi kế hoạch bố trí quỹ đất để tái định cư cho người dân được chính quyền tính đến.

“Không mong con về nhà mỗi mùa bão lũ”

Chị Trần Thị Thu Thủy, 53 tuổi, ở xóm 3, thôn Đức Phổ 1 chia sẻ không mong con về nhà mỗi mùa bão lũ. Vợ chồng chị Thủy có 4 người con đều sinh ra và lớn lên trên chính ngôi nhà cấp 4 rộng chừng 50m2 nằm dưới núi Gành. Đến nay, 4 người con của chị đều đã lớn và đi làm ăn ở TP Hồ Chí Minh, Gia Lai.

“Mỗi khi nghe các con nói về thăm nhà thời điểm có mưa bão, tôi đều bảo để trời tạnh ráo hẳn về. Về nhà những thời điểm này không có chỗ ngủ; bản thân vợ chồng tôi cũng dọn đồ sang tá túc tạm ở nhà hàng xóm. Ở trong nhà nếu đất, đá, cây cối sạt lở thì có mất mạng”, chị Thủy trần tình.

Những ngôi nhà nằm dưới chân núi Gành luôn đối diện với nguy cơ sạt lở núi.

Chị Thủy cũng cho biết bản thân chị ý thức rất rõ là sinh sống ở ngôi nhà nằm sát chân núi rất nguy hiểm, song không còn cách nào khả dĩ hơn do không đủ điều kiện để mua đất xây nhà. Trước mỗi đợt bão lũ, gia đình phải khiêng những vật dụng có giá trị trong nhà sang để tạm nhà hàng xóm nhằm phòng tránh, giảm thiểu thiệt hại. Chính sự chủ động này đã giúp gia đình chị thoát nạn trong đợt mưa bão số 5 vừa qua.

Cuối tháng 10.2019, mưa lớn kéo do ảnh hưởng bởi cơn bão số 5 hàng trăm khối đất, đá trên núi Gành đã bất ngờ đổ xuống. Ngôi nhà rộng chừng 50m2 của chị Thủy ngập ngụa bùn đất. “Rất may đêm đó, chồng tôi đã khiêng dàn nhạc hơn 100 triệu đồng, xe gắn máy gửi sang nhà bà con nếu không thiệt hại là rất lớn”, chị Thủy nhớ lại.

Chung hoàn cảnh có thêm gia đình chị Trần Thị Liên. Ngôi nhà cấp 4 của chị cũng tựa núi Gành. Phía trên ngôi nhà chị Liên là đỉnh núi với những tảng đá lớn từ 20 - 40m3 nằm cheo leo không biết đổ ập xuống nhà lúc nào, hết sức nguy hiểm. PV có mặt tại nhà chị Liên và thấy 2 tảng đá lớn trên núi bị lở, trượt xuống phía sau, cách vách tường nhà chị chưa tới 1m. Vách núi Gành, khu vực cách nhà chị Liên chừng 15m đang bị sạt lở một mảng rất rộng với khối lượng đất, đá, cây cối bị sạt hơn 300m3 và chưa có dấu hiệu dừng lại.

Núi Gành đang xảy ra hiện tượng sạt lở núi khiến nhiều hộ dân nơm nớp lo sợ.

Nhìn thấy cảnh núi lở, PV cũng thấp thỏm nếu những tảng đá “khổng lổ” trên đỉnh núi Gành sạt xuống thì số phận những ngôi nhà phía chân núi sẽ bị chôn vùi, khi đó tính mạng và tài sản của người dân cũng bị đe dọa. Thống kê của xã Cát Minh cho thấy, hiện có 36 ngôi nhà của người dân ở thôn Đức Phổ 1 chênh vênh tựa núi Gành nằm trong diện nguy hiểm, cần được di dời khẩn cấp. Đáng nói vào năm 2006 núi Gành từng xảy ra sạt lở và làm một người tử vong. Người dân vẫn tiếp tục sống trong điều kiện núi lở như hiện tại thì nguy cơ xảy ra thương vong do đất đá sạt lở từ núi Gành sẽ rất lớn.

Bố trí đất tái định cư cho người dân trong năm 2020

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Trung Kiên, Chủ tịch UBND huyện Phù Cát, cho biết huyện đang phối hợp với chính quyền cơ sở tìm quỹ đất để bố trí tái định cư cho người dân có nhà dưới chân núi Gành nằm trong diện nguy hiểm. Hiện nay, UBND xã Cát Minh đang triển khai các thủ tục tham mưu UBND huyện để đề xuất UBND tỉnh phương án hỗ trợ và tái định cư cho người dân. Bên cạnh việc thực hiện các thủ tục đầu tư, chính quyền sở tại cũng đang triển khai các biện pháp để bảo vệ an toàn cho người dân. “Trước mắt, huyện vận động bà con đến các hộ dân khác trong thôn để ở tạm khi có bão lũ xảy ra”, ông Kiên cho hay.

Nhiều tảng đá lớn trên núi Gành bị sạt và trượt xuống nhà dân.

Ông Trịnh Minh Bình, Chủ tịch UBND xã Cát Minh, cho hay đến nay, địa phương đã khảo sát, tìm được vị trí để quy hoạch khu tái định cư. Khu đất đó nằm ở phía Nam xã, song song với tỉnh lộ 633 thuộc thôn Đức Phổ 1, giáp ranh với thôn Xuân An. “Năm 2011, xã cũng xem xét, vận động người dân có nhà thuộc diện nguy hiểm ở khu vực núi Gành di dời tới các khu tái định cư. Tuy nhiên, người dân không mặn mà và cho rằng nơi ở mới xa, không phù hợp, mức hỗ trợ lại thấp. Tuy nhiên, hiện nay núi Gành xuất hiện hiện tượng sạt lở nguy hiểm hơn, cho nên trong năm 2020 toàn bộ số hộ sống ở vùng nguy hiểm sẽ được di dời, bố trí tái định cư. Địa phương cũng mong rằng các hộ có nhà sống ở vùng nguy hiểm cần ý thức, ủng hộ chủ trương này để kế hoạch di dời, tái định cư diễn ra suôn sẻ, kịp thời”, ông Bình bộc bạch.