Bình Định: Nan giải việc thu gom, xử lý rác thải ở một xã bán đảo

Nhơn Lý đặc thù là xã bán đảo, gồm 4 thôn là Lý Hòa, Lý Hưng, Lý Chánh và Lý Lương với gần 2.100 hộ/9.500 nhân khẩu. Những năm qua, nhờ chuyển dịch cơ cấu kinh tế đúng hướng, đời sống người dân ở địa phương ngày càng nâng cao. Theo xu thế chung, lượng rác phát sinh mỗi ngày ngày nhiều hơn, trong khi cơ sở hạ tầng, nhân vật lực phục vụ công tác thu gom, xử lý rác chưa đảm bảo, khiến môi trường bị ô nhiễm.

Rác thải vương vãi khắp nơi

Chúng tôi ghi nhận, ở xã Nhơn Lý rác thải xuất hiện ở nhiều nơi, nhất là ở các tuyến đường liên thôn, xóm hoặc trong các ngõ hẻm khu dân cư, xung quanh chợ hay dọc các bãi biển. Đơn cử ở thôn Lý Hòa, nhất là khu vực xung quanh chợ Nhơn Lý có nhiều bãi rác sinh hoạt nằm lộ thiên trên mặt đường, bãi đất trống, bốc mùi hôi thối nồng nặc, ảnh hưởng trầm trọng tới cuộc sống sinh hoạt của người dân. Thôn Lý Hưng, Lý Chánh và Lý Lương cũng ở chung tình cảnh.

Thẳng thắn nhìn nhận, đây là nguyên nhân của việc không ít người dân chưa ý thức được tác hại của thói quen xả rác bừa bãi, cùng với suy nghĩ đổ rác ở đâu là quyền của họ. Bên cạnh đó, còn có nguyên nhân khách quan khác là dịch vụ vệ sinh môi trường chưa “phủ” đến tất cả các khu dân cư, dẫn đến người dân mạnh ai nấy tự xử lý rác.

Ông Nguyễn Thành Danh, Phó Chủ tịch UBND xã Nhơn Lý, cho biết: “Xã Nhơn Lý về đích nông thôn mới từ năm 2015, nhưng đến nay hoạt động thu gom rác thải vẫn chưa có nhiều chuyển biến. Hiện tượng người dân vứt xả rác còn diễn ra, trong khi hoạt động thu gom, xử lý rác còn nhiều hạn chế. Trước thực tế này, địa phương đã thực hiện nhiều biện pháp, giải pháp tuyên truyền vận động người dân nhưng nói thật là kết quả vẫn còn khiêm tốn lắm. Do vậy, xã rất “đau đầu” chuyện này”.

Nỗ lực thu gom, nhưng không xuể

Theo ông Lê Văn Ánh, Cán bộ Tài chính UBND xã Nhơn Lý, do đặc thù là một xã biển, dân cư đông đúc, nên bình quân một ngày cả xã thải ra khoảng 10 tấn rác, những ngày lễ, tết lượng rác tăng lên gấp đôi. Để giải quyết thu gom, xử lý lượng rác kể trên, UBND xã đã thành lập Tổ thu gom rác với 10 thành viên tham gia, do xã quản lý và chi trả lương, thực hiện các chế độ, chính sách. Tuy nhiên do nhân lực ít ỏi, kinh phí hoạt động eo hẹp nên hoạt động thu gom, xử lý rác ở địa phương gặp nhiều khó khăn, thách thức.

“Hiện nay, rác thải ở xã Nhơn Lý sau khi được Tổ thu gom rác của xã thu dọn, phân loại thì được đưa về tập kết về “bãi trung chuyển” ở thôn Lý Hòa. Sau đó, Công ty CP Môi trường đô thị Quy Nhơn đưa phương tiện qua bốc dỡ, chuyển về điểm xử lý theo tần suất 3 lần/tuần. Do chưa có điểm tập kết rác, nên địa phương này đành phải sử dụng tạm quỹ đất trống gần chợ Nhơn Lý để chất chứa”, ông Ánh nói.

Đề cập về công tác thu gom rác ở địa phương, ông Nguyễn Thành Danh, Phó Chủ tịch UBND xã Nhơn Lý, nhìn nhận: “Với con số 10 tấn rác mỗi ngày chí ít cũng cần phải 30 lao động. Đằng này, toàn xã chỉ có 10 con người làm nhiệm vụ thu gom rác; phương tiện chỉ có 2 xe máy độ chế và 6 xe thùng đẩy rác thô sơ. Do vậy, việc này chỉ dừng lại ở mức giảm thiểu ô nhiễm, chứ chưa giải quyết triệt để. Đó là chưa kể, các hộ dân sinh sống tại các điểm khu dân cư tập trung không tự giác nộp tiền thu gom rác khiến nguồn kinh phí duy trì hoạt động thu gom gặp nhiều khó khăn”.

Có thể thấy, việc thu gom rác thải hiện nay trên địa bàn ở xã Nhơn Lý vẫn còn là bài toán khó, bởi vẫn còn một bộ phận người dân không nộp phí thu gom rác hoặc không tham gia, dẫn đến tình trạng rác được vứt lung tung, hoặc tập kết thành những bãi rác “vắng chủ” gây mất mỹ quan đô thị và gây ô nhiễm môi trường. Địa phương này cũng thừa nhận việc thu gom, xử lý hết lượng rác ở xã qua mỗi ngày là công việc “quá sức” đối với họ.

Hiện nay, UBND xã Nhơn Lý tăng cường đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của nhân dân trong việc thu gom và xử lý chất thải ở nơi mình sinh sống, đồng thời, vận động các đơn vị kinh doanh dịch vụ du lịch hỗ trợ nguồn kinh phí để xã duy trì lực lượng thu gom rác, góp phần giảm tải lượng rác thải phát sinh mỗi ngày. “Song song với việc này, UBND xã Nhơn Lý cũng kiến nghị UBND TP Quy Nhơn sớm có kế hoạch giao cho Công ty CP Môi trường đô thị Quy Nhơn đứng ra thực hiện công tác thu gom, xử lý rác. Có như vậy, việc thu gom, xử lý rác ở địa phương mới đi vào nề nếp”, ông Ánh chia sẻ.