Bắc Kạn: Giao cho Sở Công thương làm rõ việc “xả nước” từ nhà máy thủy điện Thác Giềng 1 về hạ lưu

Trao đổi với phóng viên, ông Nông Quang Nhất, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn cho biết: Sáng ngày 6/11, sau khi nghe báo cáo về sự việc, lãnh đạo tỉnh đã có văn bản chỉ đạo Sở Công thương Bắc Kạn tiến hành, kiểm tra ngay sự việc xả nước từ hướng nhà máy thủy điện Thác Giềng nói trên và sớm báo cáo lên UBND tỉnh để xem xét, giải quyết.

Trao đổi với báo chí, ông Hoàng Thanh S., một cán bộ giám sát thi công, công trình kè đê sông Cầu cho biết: Lúc đó, vào khoảng 3h20 rạng sáng 5/11, có một dòng nước lớn chảy về đến công trình. Do không nhận được thông báo từ phía nhà máy thủy điện Thác Giềng 1 ở phía bên trên, nên các công nhân, thợ máy đang thi công ở khu vực hạ lưu khá bất ngờ. Nước dâng cao khiến cho nhiều máy móc đang thi công ven sông không kịp chuyển lên vị trí cao đã bị ngập và hư hỏng nặng. Nhiều hố móng, đê quây đã bị ngập nước, xói mòn. Một số thiết bị đã bị nước cuốn trôi, thiệt hại ước tính gần 200 triệu đồng.
Cũng theo ông S., hiện tại nước chưa rút hết nên chưa xác định được nhiều vị trí có bị hư hỏng hay không. Hiện các đơn vị thi công đang bơm nước ra để khắc phục những vị trí bị ảnh hưởng hay không để tính tới phương án “yêu cầu bồi thường".

Cũng theo “nhật trình” công trường, trước đó, vào khoảng 8 giờ, ngày 19/10/2024, Thủy điện Thác Giềng 1 cũng “xả nước” làm mực nước sông Cầu, sông Chu phía hạ lưu bị dâng cao gần 3m so với mực nước bình thường. Nước tràn qua đê quây làm ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng thi công các công trình phía hạ lưu.
Theo tìm hiểu ban đầu, PV được biết: Để đề phòng nước chảy “bất thình lình”, phía Ban QLDA công trình NN&PTNT tỉnh Bắc Kạn và cũng là chủ đầu tư “Dự án kè khắc phục sạt lở bờ sông Chu, sông Cầu đoạn qua thị trấn Đồng Tâm, huyện Chợ Mới” trước đó cũng đã có công văn gửi Công ty Cổ phần Sông Đà Bắc Kạn để đề nghị phối hợp cung cấp kế hoạch, lịch xả nước của Nhà máy thuỷ điện Thác Giềng 1, nhằm đảm bảo an toàn thi công dự án. Nhưng không hiểu sao trong ngày 5/11 nước lại bất ngờ đổ về khiến cho thiệt hại.
Trao đổi với một lãnh đạo Ban QLDA công trình NN&PTNT tỉnh Bắc Kạn, người này cho biết: Dòng nước bất thường chảy từ nhà máy Thủy điện Thác Giềng 1 không theo lịch khung giờ đã cung cấp cho Ban QLDA công trình NN&PTNT nên chúng tôi sẽ báo cáo để UBND tỉnh sớm có biện pháp xử lý các hành vi nói trên.

Dự án “kè sông Cầu” tại khu vực này có chiều dài 1.912m bên bờ tả sông Cầu. Tổng mức đầu tư 63,3 tỷ đồng lấy từ nguồn vốn dự phòng ngân sách trung ương năm 2023 là 60 tỷ đồng, nguồn ngân sách tỉnh 3,3 tỷ đồng. Theo kế hoạch của dự án phải hoàn thành trong năm 2024. Dự án triển khai thi công từ ngày 15/9/2024 đến nay khối lượng thi công ước đạt trên 10% so với hợp đồng.
Trước đó mấy ngày, ông Nông Quang Nhất, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cũng đã đến kiểm tra công trình và chỉ đạo đơn vị thi công phối hợp với chủ đầu tư lập biểu đồ tiến độ thi công, tập trung nguồn lực, bảo đảm thi công xong trong tháng 12/2024.
Được biết, hiện tại các nhà thầu thi công công trình phía hạ lưu đang tính toán thiệt hại để gửi báo cáo lên các Cơ quan chức năng vào kiểm tra, xem xét việc xả nước của Nhà máy Thủy điện Thác Giềng 1 có đúng với quy định hay không (?). Quy trình vận hành hồ chứa của nhà máy (?) và xem xét trách nhiệm, bồi thường thiệt hại... cho đơn vị thi công ở phía dưới.

Trao đổi với một lãnh đạo Sở Công thương, thì được biết: Dự án thủy điện Thác Giềng 1&2 do Công ty CP Sông Đà Bắc Kạn làm chủ đầu tư. Theo Quyết định số 1329/QĐ-UBND ngày 23/7/2020 của UBND tỉnh Bắc Kạn thì dự án có công suất 9,5 MW. Với 2 bậc thủy điện được đặt tên là thủy điện Thác Giềng 1 có công suất lắp máy 5,5 MW và Thác Giềng 2 có công suất lắp máy 4 MW. Sản lượng điện hàng năm khoảng 40 triệu KWh. Cũng theo văn bản này, Nhà máy Thác Giềng 1 được khởi công từ tháng 10/2018, hoàn thành năm 2020. Nhưng thực tế, nhà máy Thác Giềng 1 đến tận năm 2021 mới phát điện thương mại.

Còn dự án Thủy điện Thác Giềng 2 theo kế hoạch phải khởi công năm 2021, được quy hoạch xây dựng tại xã Hòa Mục, huyện Chợ Mới. Và hoàn thành, phát điện vào năm 2023. Nhưng thực tế, cho đến nay dự án nhà máy thủy điện Thác Giềng 2 vẫn nằm trên “giấy” mà cũng không thấy các cơ quan chức năng thu hồi dự án. Cũng theo dữ liệu điện tử công bố, Giám đốc của Công ty Sông Đà Bắc Kạn này là ông Nguyễn Huy Thành (sinh 1984), trú tại Thanh Xuân, Hà Nội. Ông Thành cũng làm đại diện pháp luật cho hàng loạt các Công ty thủy điện khác như: Công ty Thủy điện CP Thủy điện Mỹ Thanh, Công ty CP Thủy điện Pắc Nặm, Công ty TNHH thủy điện Đak Lô 1-3…. Tuy nhiên 2 công ty CP thủy điện Mỹ Thanh và Pắc Nặm đều đóng trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn đã được cấp Giấy chứng nhận đầu tư từ lâu, nhưng đến nay vẫn chưa thấy triển khai xây dựng.
Báo Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục thông tin.