Xứ đồng Khoa Học, Đồng Ó của ai?
Dẫn phóng viên trực tiếp xuống cánh đồng, ông Lê Văn May, bà Lê Thị Thảo, Lê Kim Thủy, Nguyễn Văn Vũ, ông Lê Kim Bảo… và hàng mấy chục hộ dân khác đều sinh sống tại thôn Đông, xã Tam Giang bất bình cho biết: Toàn bộ xứ đồng Khoa Học và khoảng gần chục mẫu ở cạnh đường cao tốc Quốc lộ 3 mới xung quanh đây, đều có nguồn gốc là của người dân thôn Đông. Năm 1992, thực hiện lời kêu gọi của chính quyền địa phương, người dân thôn Đông đã tự nguyện mỗi nhân khẩu ở độ tuổi lao động, tự nguyện rút ra 3 thước để góp vào Hợp tác xã thôn Đông, do các xã viên của chính thôn Đông tự quản. Mục đích của việc lấy ruộng ra, nhập vào HTX là để “tạo vốn” cho HTX. Số ruộng này dồn cả vào một khu gọi chung là xứ đồng Khoa Học và Đồng Ó. Nguồn thu từ nông nghiệp này sẽ làm thành quỹ của HTX để chi trả cho người bảo vệ cánh đồng, người trực thủy nông, quỹ thu chi của thôn xã… Kể từ đó cho đến nay, HTX thôn Đông vẫn cho người dân địa phương thầu, khoán để hoạt động sản xuất nông nghiệp, lấy nguồn thu để chi cho các hoạt động của địa phương.
Bởi vậy, khi được hỏi, thực tế, xứ đồng Khoa Học, Đồng Ó này là của ai, hầu hết người dân đều khẳng định: Đó là của xã viên HTX thôn Đông cùng nhau đóng góp tạo lập nên. Còn bây giờ, nếu giải tán xứ đồng, tiền đền bù GPMB phải trả về cho HTX để HTX chi trả lại cho những người dân đóng góp nên, chứ không phải là ai khác, nhiều người dân khẳng định.
Ông Lê Văn Bảo, một người dân cho biết: Nguyên dân mà người dân địa phương gửi đơn khiếu nại lên các cơ quan chức năng là vì, cách đây khoảng mấy tháng, khi Hội đồng GPMB huyện Yên Phong tổ chức dán niếm yết công khai nội dung thông báo GPMB, bà con nhân dân thấy xứ đồng Khoa Học bị thu hồi, nhưng đối tượng nhận tiền lại là… UBND xã Tam Giang. Chính vì không đúng đối tượng nhận đền bù GPMB đó, nên người dân thôn Đông đã đồng loạt làm đơn kiến nghị lên các cấp, yêu cầu phải trả tiền đền bù GPMB lại cho dân, chứ không phải UBND xã Tam Giang.
Hiện trường cánh đồng Khoa Học |
Nhiều bất thường trong GPMB tại Yên Phong
Qua điều tra, phóng viên được biết, mấy năm qua, huyện Yên Phong là một trong những điểm nóng của tỉnh Bắc Ninh về tình trạng khiếu kiện đất đai. Nhiều vi phạm rõ ràng, nhưng có dấu hiệu bao che nhau (Báo Tài nguyên và Môi trường sẽ phản ánh ở bài báo khác) và ở xã Tam Giang cũng vậy, rất nhiều điểm bất bình thường.
Trao đổi với phóng viên, Luật sư Thu Phương (Đoàn Luật sư Hà Nội) cho biết: Qua nghiên cứu các văn bản mà UBND huyện Yên Phong ban hành, địa phương này làm việc kiểu “không giống ai”. Cụ thể: Trong các văn bản gửi tới các cấp, UBND huyện Yên Phong chỉ làm các thông báo thu hồi đất, mà không ra các quyết định thu hồi đất. Đây là một việc làm “vô cùng khó hiểu”(?)!. Bởi, theo Điều 66, Luật Đất đai năm 2013 quy định rất rõ: Thẩm quyền thu hồi đất là UBND tỉnh, UBND huyện ra quyết định thu hồi. Đằng này, thay vì ra quyết định, lại ra thông báo? Từ đây, UBND huyện Yên Phong dưới sự chỉ đạo của Phó Chủ tịch Nguyễn Duy Phúc liên tiếp gửi các Văn bản xuống yêu cầu người dân chấp hành, trong khi các quyền lợi của người dân bị chối bỏ, dẫn đến tình trạng khiếu kiện.
Còn ông Lê Kim Bình, Trưởng thôn Đông khẳng định: Việc thu hồi đất, nhân dân ủng hộ, nhưng chi trả đền bù GPMB phải đúng đối tượng. Đất xứ đồng Khoa Học do người dân đóng góp tạo lập nên, phải trả cho dân, cho HTX, chứ nơi nhận UBND xã là không đúng.
Tiếp tục điều tra, phóng viên được biết: Xứ đồng Khoa Học của HTX thôn Đông có tổng diện tích khoảng 4,8 ha, được tạo lập lên bởi hơn 1.000 nhân khẩu từ những năm 1992. Mọi bằng chứng như sổ sách, giấy tờ, nhân chứng sống vẫn còn… Vậy tại sao, Hội đồng GPMB huyện Yên Phong lại không chấp nhận đền bù về HTX thôn Đông hay các xã viên góp ruộng thời kỳ đó, mà lại muốn chuyển dòng tiền về cho UBND xã Tam Giang quản lý?
Rộng đường dư luận, PV đã liên hệ đến UBND huyện Yên Phong để đặt lịch làm việc với ông Nguyễn Trọng Phúc, Phó Chủ tịch UBND huyện về vấn đề nảy sinh trong công tác GPMB tại các Khu công nghiệp trên địa bàn huyện Yên Phong. Tuy vậy, sau nhiều lần liên lạc qua điện thoại, ông Phúc đều lấy cớ bận họp.
Báo Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục phản ánh thông tin vụ việc.