Xử lý an toàn, tái sử dụng nước thải - giải pháp bảo vệ tài nguyên nước bền vững

Thứ trưởng Bộ TN&MT Chu Phạm Ngọc Hiển phát biểu tại Hội thảo

Hiện nay, các sông chính ở Việt Nam đều bị ô nhiễm. Hiện tượng ô nhiễm chủ yếu ở các vùng trung và hạ lưu các lưu vực sông, nhiều khu vực tập trung đông dân cư và các khu công nghiệp hiện tương ô nhiễm diễn ra nghiêm trọng hơn. Đặc biệt, mức độ ô nhiễm tại các con sông tăng cao vào mùa khô khi lượng nước chảy vào các con sông giảm.Hội thảo thu hút trên 100 đại biểu là lãnh đạo các đơn vị của Bộ TN&MT cùng lãnh đạo các Bộ, ngành liên quan; Lãnh đạo các tỉnh và các Sở, ban, ngành, đoàn thể liên quan của tỉnh Bắc Ninh; Đại diện các Đại sứ quán, tổ chức quốc tế, các chuyên gia trong và ngoài nước… cùng lãnh đạo các doanh nghiệp: Công ty Cổ phần Supe và Hóa chất Lâm Thao, Tổng Công ty Bia - Rượu - NGK Hà Nội, Tổng Công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí - Đạm Phú Mỹ, Công ty TNHH một thành viên Xi măng Vicem Hoàng Thạch, Công ty Cổ phần Thành  Đại, Công ty Cổ phần Tập đoàn BRG….

Chất lượng nước suy giảm mạnh, phần lớn lượng nước thải sinh hoạt (khoảng 600.000 m3 /ngày) và công nghiệp (khoảng 240.000 m3 /ngày) không được xử lý đổ thẳng vào các ao hồ, sau đó chảy ra các con sông lớn tại vùng Châu Thổ sông Hồng và sông Mê Kông. Ngoài ra, nhiều nhà máy và cơ sở sản xuất như các lò mổ và ngay cả bệnh viện (khoảng 7.000 m3 mỗi ngày, chỉ 30% là được xử lý) cũng không được trang bị hệ thống xử lý nước thải.

Không những thế, nguồn nước dưới đất ở nước ta cũng đang phải đối mặt với những vấn đề như bị nhiễm mặn, nhiễm thuốc trừ sâu, các chất có hại khác... Việc khai thác quá mức và không có quy hoạch đã làm cho mực nước dưới đất bị hạ thấp, đặc biệt là ở các khu vực đồng bằng Bắc bộ và đồng bằng sông Cửu Long. Khai thác nước quá mức cũng sẽ dẫn đến hiện tượng xâm nhập mặn ở các vùng ven biển. Nhiều tổ chức, cá nhân nhân khoan khai thác nước dưới đất không thực hiện việc trám lấp giếng không sử dụng theo quy định gây ô nhiễm nguồn nước dưới đất nguồn nước ngầm. Ngoài ra, nước dưới đất còn bị ô nhiễm do việc chôn lấp gia súc, gia cầm bị dịch bệnh không đúng quy cách.

Hội thảo là diễn đàn để các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước chia sẻ những kinh nghiệm, nghiên cứu liên quan đến quản lý, xử lý và tái sử dụng nước thải an toàn, góp phần vào công tác bảo vệ tài nguyên nước.

Nhiều chuyên gia nước ngoài tham dự hội thảo. Ảnh:Việt Hùng

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Nguyễn Tiến Nhường, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Bắc Ninh cho biết: Ngày Nước thế giới 2017 có chủ đề là “Nước thải” hướng đến tuyên truyền, vận động và nâng cao nhận thức của cả xã hội về giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước, tái sử dụng nước, bảo vệ tài nguyên nước, khai thác, sử dụng tài nguyên nước một cách tiết kiệm và hiệu quả.

Bởi hiện nay toàn cầu, hơn 80% nước thải xả trực tiếp ra môi trường không qua xử lý và không được tái sử dụng. Nước vô cùng quan trọng với con người. Con người sống không thể thiếu nước. Bởi thế, bảo vệ và sử dụng bền vững nguồn tài nguyên nước đang là vấn đề nóng bỏng của không riêng một địa phương, quốc gia nào mà đã trở thành vấn đề lớn trên toàn cầu.

Với Bắc Ninh đến nay đã cơ bản là một tỉnh công nghiệp, có nhiều làng nghề truyền thống, kinh tế có sự phát triển nhanh. Đồng hành với đó Bắc Ninh cũng là một trong các địa phương chịu tác động của môi trường, có nguồn nước thải đa dạng và chịu các thách thức về nguồn nước. Vấn đề tái sử dụng nước thải, đưa ra các giải pháp giảm thiểu tác động ô nhiễm nguồn nước và môi trường đang trở thành thách thức cần sớm được giải quyết trong tiến trình phát triển bền vững kinh tế - xã hội của tỉnh.

Thứ trưởng Chu Phạm Ngọc Hiển trả lời phỏng vấn báo chí bên lề hội thảo chiều 21/3 tại Bắc Ninh. Ảnh: Khương Trung

Nhận thức về tầm quan trọng của vấn đề môi trường, những năm qua tỉnh Bắc Ninh cũng đã tiến hành nhiều giải pháp thiết thực nhằm giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước và môi trường như tiến hành quy hoạch các cụm công nghiệp làng nghề, di dời các cơ sở gây ô nhiễm ra khỏi khu vực dân cư; chủ trương hỗ trợ kinh phí cho các huyện, thị xã, thành phố đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung tại các cụm công nghiệp làng nghề và lựa chọn một số làng nghề ô nhiễm nghiêm trọng để tổ chức triển khai thí điểm công nghệ xử lý phù hợp.

Về quản lý tài nguyên nước, Bắc Ninh thực hiện điều tra cơ bản về tài nguyên nước dưới đất và nước mặt; quy hoạch, điều tra chi tiết về tài nguyên nước đối với từng huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh xây dựng lên bộ cơ sở dữ liệu về tài nguyên nước phục vụ công tác quản lý tài nguyên nước trên địa bàn.

Đồng thời, triển khai nhiều giải pháp thiết thực như tái sử dụng nước, lắp đặt các trạm quan trắc online đối với các khu công nghiệp có lưu lượng nước thải lớn, xây dựng các hệ thống xử lý nước thải tập trung, tăng cường khai thác, sử dụng nước mặt, hạn chế khai thác, sử dụng nước dưới đất … Nhờ đó, tình hình thoát nước và xử lý nước thải ở đây đã được cải thiện, môi trường của các đô thị trong tỉnh ngày càng sạch đẹp, hướng tới đô thị xanh.

Hội thảo đã được nghe các tham luận như: “Pháp luật tài nguyên nước về bảo vệ nguồn nước và quản lý hoạt động xả nước thải”; đại diện Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước Quốc gia bàn về “Nguy cơ ô nhiễm tài nguyên nước dưới đất ở các đô thị Việt Nam từ các nguồn thải và giải pháp bảo vệ”; đại diện Chi cục Bảo vệ môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường Bắc Ninh giới thiệu về “Công tác quản lý nước thải trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh”…

“Các ý kiến từ hội thảo đã phần nào chỉ ra hiện trạng, các nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước, những thách thức và tầm quan trọng của việc xử lý nước thải. Các ý tưởng, biện pháp, các giải pháp đã được đề xuất, kiến nghị góp phần nâng cao công tác quản lý và xử lý nước thải để kiểm soát ô nhiễm tài nguyên nước, đồng thời biến nước thải thành nguồn tài nguyên”, Thứ trưởng Chu Phạm Ngọc Hiển nhấn mạnh.Phát biểu kết luận, Thứ trưởng Chu Phạm Ngọc Hiển đánh giá cao kết quả của Hội thảo và sự cố gắng của Cục Quản lý Tài nguyên nước và Báo Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức thành công hội thảo này. Theo Thứ trưởng, ô nhiễm nước thải đang là một trong những vấn đề nóng của Việt Nam, nhận được rất nhiều sự quan tâm của các cấp, các ngành, cơ quan truyền thông và người dân. Ô nhiễm nước thải là thách thức lớn ở nước ta hiện nay, đặc biệt là tại các khu công nghiệp và đô thị trong bối cảnh của nhu cầu thúc đẩy phát triển kinh tế và xu hướng đô thị hóa.

Thay mặt lãnh đạo Bộ TN&MT, Thứ trưởng hy vọng, qua Hội thảo này, sự gắn kết hợp tác giữa cơ quan trung ương và địa phương, các cơ quan quản lý, các viện nghiên cứu, các trường đại học, các doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước có liên quan đến lĩnh vực tài nguyên nước sẽ ngày càng khăng khít hơn, các mối quan hệ đối tác sẵn có càng thêm sâu sắc và nhiều mối quan hệ đối tác mới được xây dựng..

Báo Tài nguyên & Môi trường trân trọng cảm ơn nhà tài trợ vàng Công ty Cổ phần Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao đã tài trợ cho Hội thảo./.

Việt Hùng - Lê Hằng - Tuyết Chinh