Xoá nhà tạm - Động lực giảm nghèo bền vững vùng biên Sông Mã

Xung quanh vấn đề này, phóng viên Báo Tài nguyên và Môi trường đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Quốc Cường – Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam huyện Sông Mã.

PV: Xin ông cho biết kết quả công tác xóa nhà tạm trên địa bàn huyện Sông Mã thời gian qua?

Ông Nguyễn Quốc Cường:

Sông Mã là huyện vùng biên giới còn nhiều khó khăn, địa hình phức tạp, với 6 dân tộc cùng chung sống. Hết năm 2020, toàn huyện còn hơn 30% số hộ nghèo, hơn 1.200 hộ nghèo khó khăn về nhà ở, trong đó, số gia đình có chủ hộ từ 30 tuổi trở lên là 1.141 hộ.

Để hoàn thành công tác xóa nhà tạm, UBND huyện đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, UBND các xã làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến rộng rãi về mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp về xóa nhà tạm, nhà dột nát cho các hộ nghèo đến cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và nhân dân toàn huyện để thực hiện và tham gia giám sát.

Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện phối hợp với tổ chức thành viên làm tốt công tác tuyên truyền, vận động kinh phí hỗ trợ các hộ nghèo khó khăn về nhà ở. Thường xuyên kiểm tra, rà soát, xác định đảm bảo đúng đối tượng, định mức và quy trình hỗ trợ.

Qua đó, giai đoạn 2020 – 2022, Sông Mã đã hỗ trợ cho 1.141 hộ nghèo làm nhà với tổng kinh phí trên 27,2 tỷ đồng; riêng năm 2022, Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện đã huy động được trên 13,5 tỷ đồng. Ngoài ra, Uỷ ban MTTQ Việt Nam các cấp đã vận động các hộ nghèo huy động nguồn lực tự có và vận động cộng đồng, người thân của hộ nghèo hỗ trợ kinh phí, trên 100.000 ngày công tham gia giúp đỡ làm nhà ở. 

100% các nhà xây mới có diện tích tối thiểu từ 24 m2 trở lên, đảm bảo yếu tố 3 cứng “nền cứng – khung cứng – mái cứng”, đáp ứng đủ công năng sử dụng. Việc xóa nhà tạm đã góp phần giảm chỉ số thiếu hụt về nhà ở theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều, tỷ lệ hộ nghèo năm 2022 giảm mạnh 10,64%, chỉ còn 21,39%.

Thành công trong việc hoàn thành xóa nhà tạm đã thể hiện rõ quan điểm, đường lối đúng đắn của Đảng và Nhà nước trong công cuộc giảm nghèo, an sinh xã hội. Không chỉ dừng ở việc hỗ trợ nhu cầu tối thiểu về nhà ở, công tác xóa nhà tạm còn có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thể hiện tinh thần tương thân, tương ái, không để ai bị bỏ lại phía sau, tạo động lực để hộ nghèo vươn lên thoát nghèo, khơi dậy tình yêu thương, trách nhiệm với cộng đồng.

PV: Từ thành công trong công tác xóa nhà tạm của huyện Sông Mã, xin ông chia sẻ những bài học kinh nghiệm mà Sông Mã đã rút ra được?

Ông Nguyễn Quốc Cường:

Quá trình triển khai chúng tôi thấy rằng, phải làm tốt công tác tuyên truyền giải thích để nhân dân, nhất là người nghèo hiểu rõ, hiểu đúng về chủ trương của các cấp ủy, chính quyền, nâng cao nhận thức về công tác xóa nhà tạm, an sinh xã hội là nhiệm vụ chung của cả hệ thống chính trị.

Từ đó, khơi dậy ý chí vươn lên của người dân, tránh tình trạng hộ nghèo trông chờ vào sự hỗ trợ, không phát huy nguồn lực của gia đình để tự thực hiện việc xây dựng nhà ở.

Việc rà soát, đánh giá hiện trạng nhà ở, nhu cầu của các hộ nghèo đề nghị làm mới, sửa chữa đảm bảo chặt chẽ theo 3 bước: Cấp bản tổ chức họp, bình xét, phân loại. Tiếp đó, UBND xã xem xét, rà soát, thẩm định. Sau khi UBND xã thẩm định, UBND huyện phê duyệt danh sách làm căn cứ để Quỹ “Vì người nghèo” của Ủy ban MTTQ huyện ban hành quyết định hỗ trợ kinh phí làm nhà. Qua đó, tạo sự đồng thuận trong chủ trương thực hiện của cả hệ thống chính trị, được nhân dân nhất trí cao.

Công tác chỉ đạo, điều hành đảm bảo đúng các quy định, phù hợp và linh hoạt theo tình hình thực tế. Thường xuyên làm tốt công tác kiểm tra, giám sát, đôn đốc tiến độ triển khai thực hiện. Phát huy sức mạnh nội lực trong các tầng lớp nhân dân, thu hút, tập hợp, động viên để nhân dân là chủ thể tích cực, chủ động tham gia, thực hiện và thụ hưởng.

Có thể nói, việc huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp sát sao của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự đồng thuận của nhân dân, sự tham gia tích cực của các tổ chức, cá nhân hảo tâm là bài học sâu sắc quyết định sự thành công của chương trình.

Đây cũng là dịp để phát huy tinh thần trách nhiệm, kinh nghiệm năng lực công tác dân vận, năng lực làm việc với người dân và khả năng xử lý, giải quyết các tình huống phát sinh ở cơ sở của cán bộ trong hệ thống chính trị các cấp.

PV: Thời gian tới, để tiếp tục hỗ trợ người dân giảm nghèo bền vững, huyện sẽ triển khai các nhiệm vụ trọng tâm nào, thưa ông?

Ông Nguyễn Quốc Cường:

Hoàn thành nhiệm vụ xóa nhà tạm mới chỉ là bước đầu, cấp uỷ, chính quyền huyện đang tiếp tục chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tham mưu huy động các nguồn lực xã hội hóa để hỗ trợ cây giống, con giống, chuyển giao khoa học, kỹ thuật, giải quyết việc làm… đối với những hộ đã được hỗ trợ nhà ở; giao chỉ tiêu giúp đỡ hộ nghèo cho các cơ quan, đơn vị, UBND các xã, thị trấn.

Đẩy mạnh tuyên truyền vận động nhân dân phát huy ý chí tự lực, tự cường, nỗ lực vượt khó, không trông chờ vào các chính sách của Nhà nước. Năm 2023, dự kiến, Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện sẽ tiến hành giám sát công tác rà soát, bình xét, công nhận hộ nghèo, đảm bảo thực thực sự chính xác, khách quan.

Từ đó, tiếp tục vận động, kêu gọi các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, hợp tác xã… chung tay giúp đỡ hộ nghèo có khó khăn về nhà ở phát sinh trong thời gian tới. Đồng thời, vận động các tổ chức, cá nhân tiếp tục hỗ trợ hộ nghèo phát triển sản xuất, tạo sinh kế, từng bước giúp người dân thoát nghèo bền vững.

Trân trọng cảm ơn ông!