Xây dựng mô hình chuyển đổi xanh, sử dụng đất bền vững tại các khu vực trồng hoa

Báo cáo tại cuộc họp, TS. Lưu Thành Trung, Quyền Viện trưởng Viện Nghiên cứu tài nguyên và biến đổi khí hậu, Trường Đại học TN&MT Hà Nội cho biết, hiện nay, tình trạng ô nhiễm môi trường đất tại các vùng trồng hoa quy mô lớn ở miền Bắc Việt Nam đang diễn ra ở mức báo động. Việc sử dụng quá mức các loại hóa chất, phân bón và công nghệ sản xuất không bền vững đã dẫn đến gia tăng mức độ ô nhiễm đất nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe nông dân và chất lượng sản phẩm. Vì vậy, việc thực hiện nhiệm vụ “Điều tra, đánh giá thực trạng ô nhiễm môi trường đất ở các khu vực trồng hoa và đề xuất mô hình chuyển đổi xanh sử dụng đất bền vững góp phần cải tạo môi trường đất” là rất cần thiết và quan trọng.

Theo TS. Lưu Thành Trung, nhiệm vụ “Điều tra, đánh giá thực trạng ô nhiễm môi trường đất và đề xuất mô hình chuyển đổi xanh sử dụng đất bền vững” có 4 mục tiêu chính đó là: Điều tra, đánh giá thực trạng ô nhiễm môi trường đất các khu vực trồng hoa quy mô lớn điển hình miền Bắc và đề xuất một số mô hình chuyển đổi xanh sử dụng đất bền vững góp phần cải tạo môi trường đất, đồng thời nâng cao hiệu quả hoạt động thực hành cho sinh viên Trường Đại học TN&MT Hà Nội.

Bên cạnh đó, áp dụng thí điểm xây dựng 3 mô hình chuyển đổi xanh sử dụng đất bền vững tại các vùng canh tác hoa quy mô lớn khu vực phía Bắc sử dụng một số công nghệ hiện đại, thân thiện môi trường định hướng nông nghiệp hữu cơ; Tuyên truyền cho cộng đồng cư dân khu vực thí điểm, các khu vực liên quan về hoạt động chuyển đổi xanh sử dụng đất bền vững, giảm thiểu ô nhiễm môi trường đất.

Đồng thời, nâng cao kỹ năng hoạt động thực hành, áp dụng lý thuyết vào thực tế cho sinh viên Trường Đại học TN&MT Hà Nội, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, thương hiệu của Trường.

Tại cuộc họp, các thành viên Hội đồng thẩm định đều đánh giá cao ý nghĩa thiết thực của việc thực hiện nhiệm vụ. Bên cạnh đó, các thành viên Hội đồng cũng đã phát biểu, góp ý chi tiết nhằm tiếp tục hoàn thiện nội dung, hồ sơ sản phẩm của nhiệm vụ. Hội đồng cũng nhất trí thông qua nhiệm vụ sau khi đơn vị thực hiện tiếp thu, chỉnh sửa các góp ý của các thành viên hội đồng trước khi trình phê duyệt.

Phát biểu tại cuộc họp, ThS. Nguyễn Thị Thiên Phương, Phó Chủ tịch Hội đồng, Phó Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường cho rằng, thuyết minh nhiệm vụ cơ bản đã xây dựng được mục tiêu thực hiện rõ ràng với 1 mục tiêu tổng quát và 4 mục tiêu cụ thể. Nội dung, giải pháp thực hiện nhiệm vụ đã được xây dựng chi tiết trong thuyết minh với 6 nội dung chính.

Góp ý kiến vào thuyết minh của nhiệm vụ, ThS Nguyễn Thị Thiên Phương đề xuất nhóm thực hiện cần làm rõ quy mô và tính đại diện của các vùng nghiên cứu, cần xem xét lại phương pháp khoa học khi tiếp cận nhiệm vụ. Bên cạnh đó, các đánh giá nghiên cứu cần phải tuân theo các quy định pháp luật cụ thể là các QCVN về chất lượng đất.

Đồng tình với ý kiến của ThS Nguyễn Thị Thiên Phương, GS.TSKH. Phạm Hoàng Hải, Viện Địa lý, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho rằng, những vấn đề nghiên cứu được đặt ra trong nhiệm vụ này là những vấn đề mang tính thời sự cấp thiết. Mục tiêu của nhiệm vụ được đưa ra khá cụ thể và rõ ràng, đã làm rõ được những vấn đề cần thực hiện trong nghiên cứu, cũng như đưa ra được dự kiến về những kết quả nghiên cứu cần phải đạt được.

Các sản phẩm, ngoài các sản phẩm khoa học công nghệ lớn còn có các tài liệu truyền thông, giáo dục về tác động môi trường đất của các hoạt động trồng hoa và các giải pháp chuyển đổi xanh sử dụng đất bền vững cho các hoạt động này ở các địa phương, cẩm nang hướng dẫn kỹ thuật thực hành chuyển đổi xanh, phòng ngừa ô nhiễm môi trường đất trong trồng hoa quy mô lớn cũng như kết quả 5 lớp đào tạo hạt nhân truyền thông thông qua hoạt động thực hành của sinh viên, giảng viên Trường Đại học TN&MT Hà Nội và hướng dẫn người dân nhằm nâng cao nhận thức sử dụng hợp lý tài nguyên đất ở các vùng nghiên cứu theo hướng phát triển bền vững.

Góp ý kiến tại cuộc họp, GS.TSKH. Phạm Hoàng Hải đề xuất, đơn vị chủ trì thực hiện nhiệm vụ cần luận giải chi tiết, cụ thể hơn về yêu cầu khoa học và cách thức triển khai thực hiện cho từng nội dung công việc; cần làm rõ cơ sở pháp lý để thực hiện nhiệm vụ, cụ thể tại điều nào, khoản nào của Luật Bảo vệ môi trường và Nghị định để tăng sức thuyết phục cho nội dung, giải pháp thực hiện của nhiệm vụ.

Kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Nguyễn Thị Phương Hoa, Chủ tịch Hội đồng ghi nhận và đánh giá cao những ý kiến góp ý chi tiết, mang tính chất xây dựng cho thuyết minh nhiệm vụ của các thành viên Hội đồng tại cuộc họp. Trên cơ sở các ý kiến góp ý của các thành viên Hội đồng, Thứ trưởng Nguyễn Thị Phương Hoa đề nghị đơn vị thực hiện nhiệm vụ cần tiếp thu đầy đủ các ý kiến góp ý, tiếp tục hoàn thiện bản thuyết minh đảm bảo chất lượng và tiến độ trước khi trình xem xét, phê duyệt.

Đi vào nội dung cụ thể, Thứ trưởng Nguyễn Thị Phương Hoa đề nghị Viện Nghiên cứu tài nguyên và biến đổi khí hậu, Trường Đại học TN&MT Hà Nội - đơn vị chủ trì thực hiện nhiệm vụ cần bổ sung quy định của Bộ TN&MT trong cơ sở pháp lý, trong đó nêu rõ điều khoản nào liên quan đến nhiệm vụ; bổ sung thêm các số liệu điều tra, khảo sát để tăng sức thuyết phục cho sự cần thiết để thực hiện nhiệm vụ.

Cùng với đó, Thứ trưởng đề nghị đơn vị chủ trì cần rà soát, triển khai các nội dung đi sâu vào trọng tâm theo đúng nhiệm vụ nguồn chi sự nghiệp môi trường. Thứ trưởng cũng đề xuất triển khai thực hiện nhiệm vụ trong 3 năm từ 2025-2027 để đảm bảo chất lượng và hiệu quả của nhiệm vụ.