Xăng sinh học E5 trước nguy cơ chết yểu

(TN&MT) - Mặc dù loại xăng sinh học E5 không gây ảnh hưởng tới môi trường được triển khai sử dụng đại trà tại 7 tỉnh, thành phố trên cả nước đã hơn 7 tháng, nhưng người tiêu dùng vẫn chưa thay đổi thói quen sử dụng xăng truyền thống. Trong khi đó, các đại lý, trạm xăng cũng không mấy “mặn mà” với việc kinh doanh xăng E5 vì lượng tiêu thụ quá ít.

Nhiều cây xăng trên địa bàn TP HCM và Bà Rịa – Vũng Tàu không bán xăng E5.

Người tiêu dùng “hắt hủi”

Theo lộ trình, từ ngày 01/12/2014, xăng sinh học E5 được sản xuất, phối chế, kinh doanh để sử dụng cho phương tiện cơ giới đường bộ tiêu thụ trên địa bàn 7 tỉnh, thành phố bao gồm: Hà Nội, TP HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ, Quảng Ngãi, Bà Rịa - Vũng Tàu và sử dụng cho phương tiện cơ giới đường bộ tiêu thụ trên toàn quốc bắt đầu từ ngày 01/12/2015. Như vậy, tính từ thời điểm "khởi động” triển khai bán đại trà xăng sinh học E5 tại 7 tỉnh, thành phố, đến nay đã hơn 7 tháng. Tuy nhiên, nhiều người dân khi được hỏi vẫn rất thờ ơ với loại xăng này.

Trên địa bàn TP HCM, nhiều cây xăng có triển khai bán xăng sinh học E5 nhưng đều không nổi bật, phải để ý mới biết trụ bơm nào bán xăng E5. Quan sát tại cây xăng 70 Trương Định (quận 3) hơn 40 phút, chúng tôi nhận thấy có hàng chục chiếc xe ô tô và xe máy vào đổ xăng, nhưng tuyệt nhiên không có chiếc xe nào dừng ở trụ bơm xăng E5. Anh nhân viên đứng bơm xăng cho biết, mỗi ngày cửa hàng bán cả hàng nghìn lít xăng, nhưng trong đó có rất ít xăng E5 được bán. “Khách hàng vào đây rất ít người có nhu cầu đổ xăng E5, chỉ là đôi lúc nhân viên tiện tay đổ cho khách hàng thôi. Nhiều người được hỏi, họ thậm chí còn không biết E5 là loại xăng gì nữa”.

Tại cây xăng 40-42 Võ Thị Sáu, quận 1 (TP HCM), tình hình cũng không khá hơn là mấy, mặc dù đang giờ cao điểm có rất đông người chờ đổ xăng, thế nhưng trụ bơm xăng E5 vắng khách hơn so với xăng A92 và khách hàng chủ yếu cho xe vào trụ bơm đang trống để chờ mua xăng chứ không có cảnh “xếp hàng” đợi đổ xăng E5. Chị Nguyễn Thị Anh Thư, ở đường Lê Đức Thọ, phường 15, quận Gò Vấp (TP HCM) cho biết, chị có nghe về loại xăng sinh học E5, về những đặc tính ưu việt của loại xăng này đối với môi trường. Thế nhưng chị thắc mắc không biết phải tìm mua loại xăng này ở đâu. Trong khi trên nhiều tuyến đường, các cây xăng chỉ bán xăng truyền thống. “Không lẽ khi xe hết xăng bất chợt, tôi phải dắt bộ tìm đúng cửa hàng có bán xăng E5 để mua. Thôi thì, cứ xăng truyền thống mà dùng cho chắc ăn”, chị Thư chia sẻ.

Không riêng gì chị Thư mà phần đông khách hàng khi được hỏi về xăng sinh học E5 đều bảo “không biết”, số ít người biết thì cho rằng họ “không quan tâm”. Với người có thiện chí sử dụng xăng sinh học E5 thì đang rất khó tìm địa điểm bán xăng, còn đối với những người dân kể cả biết rõ địa điểm bán xăng E5, nhưng họ cũng chỉ mua xăng truyền thống, với lý do sợ loại xăng mới này sẽ ảnh hưởng đến tuổi thọ của phương tiện giao thông. Như chia sẻ của anh Trần Minh Thiện ở đường Trần Hưng Đạo, TP Vũng Tàu (tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu), anh vẫn chưa lần nào sử dụng loại xăng này bởi nghe nói, dùng lâu dài, chắc chắn máy sẽ không được bền như sử dụng xăng bình thường. "Mặc dù Nhà nước khuyến khích sử dụng xăng E5 nhưng tôi và gia đình chưa hề sử dụng. Hiện nay, giá cả hai loại xăng A92 và E5 không chênh lệch nhau là mấy, nên người dân chắc chắn sẽ vẫn lựa chọn loại xăng quen thuộc mà thôi”, anh Minh Thiện khẳng định.

Mặc dù đứng trước trụ bơm xăng E5 nhưng phần lớn khách hàng chỉ đổ xăng A95 và A92.

Doanh nghiệp còn thờ ơ

Không những người tiêu dùng “hắt hủi”, mà nhiều doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu cũng chưa mấy mặn mà với loại “nhiên liệu xanh này”. Tại TP HCM, kế hoạch đặt ra là tới ngày 30/6/2015 sẽ phát triển thêm 115 cửa hàng xăng dầu tham gia phân phối xăng E5 và cuối năm 2015 (31/12/2015) đạt tỷ lệ 100% cửa hàng kinh doanh xăng dầu trên địa bàn thành phố có bán xăng E5. Tuy nhiên, 4 tháng đầu năm 2015, tại TP HCM mới có 53 cửa hàng xăng dầu kinh doanh xăng sinh học E5. Lượng xăng E5 bán ra đạt 21.057 m3, mới chiếm 2,8% tổng sản lượng các loại xăng dầu cung ứng trên địa bàn.

Theo khảo sát của Sở Công Thương TP HCM, đa số người tiêu dùng vẫn duy trì thói quen, tâm lý sử dụng xăng khoáng truyền thống thay vì dùng xăng E5. Các đại lý, cửa hàng bán lẻ xăng dầu cũng chưa mặn mà kinh doanh loại xăng thân thiện với môi trường này, bởi lượng tiêu thụ chậm dẫn tới tồn kho lâu ngày, nên tỷ lệ hao hụt cao, ảnh hưởng tới lợi nhuận. Cộng thêm là tâm lý e ngại xăng E5 là sản phẩm mới, khác với nhiên liệu truyền thống đang lưu thông trên thị trường, nên chi phí bán hàng tăng, kiểm soát chất lượng khó.

Một địa bàn khác trong số 7 địa phương thí điểm bán xăng E5 là tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, xăng E5 cũng chưa nhận được sự quan tâm nhiệt tình của đại lý và người tiêu dùng. Tính đến thời điểm hiện nay, trên địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu mới chỉ có 58/124 cửa hàng xăng dầu có kinh doanh xăng E5, sản lượng tiêu thụ trong hơn 4 tháng đầu năm 5.487m3. Còn tại tỉnh Cần Thơ, con số cửa hàng kinh doanh xăng E5 mới nằm ở con số 28/170 và chỉ khi UBND TP Cần Thơ chỉ đạo dừng tiêu thụ xăng khoáng để thay thế bằng xăng E5, lượng tiêu thụ trên địa bàn mới có sự tăng đột ngột trong tháng 4/2015.

Theo Bộ Công Thương, trong 4 tháng đầu năm 2015, 3 đầu mối kinh doanh xăng dầu gồm PVN thông qua Tổng công ty Dầu Việt Nam (PV Oil), Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) và Công ty TNHH một thành viên Dầu khí TP.HCM (Saigon Petro) tiêu thụ được 85.214 m3 xăng E5. Trong khi đó, chỉ tính hai nơi là Nhà máy Nhiên liệu sinh học miền Trung và Nhà máy Nhiên liệu sinh học Bình Phước đã hoàn thành và vận hành thương mại có công suất thiết kế 200.000 m3 E100/năm, tương đương 4 triệu m3 xăng E5 có thể cấp ra thị trường.

Hầu hết khách hàng đều tập trung trước trụ bơm xăng A95 và A92.

Về nguyên nhân người tiêu dùng còn thờ ơ với xăng sinh học E5, nhiều chuyên gia cho rằng, do người tiêu dùng thiếu thông tin nên vẫn còn tâm lý nghi ngại, cho rằng xăng sinh học gây ảnh hưởng xấu đến động cơ xe máy của họ. Trong khi đó, xăng sinh học không những không ảnh hưởng đến động cơ mà ngược lại, còn giúp bảo dưỡng và duy trì động cơ tốt hơn. Bên cạnh đó, giá xăng sinh học chưa thật sự hấp dẫn với người tiêu dùng. Hiện tại giá xăng E5 đang bán trên thị trường giá 20.050 đồng/lít còn giá xăng A92 là 20.380 đồng/lít. Tuy giá xăng E5 có rẻ hơn giá xăng A92 nhưng sự chênh lệch cũng không nhiều, điều này cũng làm người tiêu dùng chưa mặn mà với xăng E5. Ngoài ra, tới thời điểm này số điểm bán xăng E5 còn hạn chế. Vì vậy người tiêu dùng cho dù muốn sử dụng xăng E5 cũng khó mà dùng thường xuyên… Do đó, Nhà nước cần có các chính sách khuyến khích các doanh nghiệp đẩy mạnh sản xuất và kinh doanh loại xăng sinh học E5, như vấn đề về giá cả, giảm thuế… dần dần hướng đến việc sẽ không kinh doanh mặt hàng xăng A92 trên thị trường. Như vậy mới hy vọng mục tiêu sử dụng đại trà loại xăng thân thiện môi trường này không bị chết yểu thêm lần nữa.

                                                                                      Bài & ảnh: Thục Vy