Trung tâm Quan trắc TN&MT Sơn La: Nâng cao chất lượng quan trắc môi trường
(TN&MT) - Trung tâm Quan trắc tài nguyên và môi trường, tiền thân là Trung tâm Quan trắc và Bảo vệ môi trường tỉnh Sơn La, trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường. Được thành lập theo Quyết định số 1593/QĐ-UBND ngày 5/7/2007 của UBND tỉnh Sơn La, được kiện toàn cơ cấu, tổ chức theo Quyết định số 3192/QĐ-STNMT ngày 22/12/2018 của UBND tỉnh.
Đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ
17 năm xây dựng và phát triển, trải qua nhiều khó khăn, thách thức về cơ cấu tổ chức, trang thiết bị, nguồn nhân lực nhưng đồng thời cũng là cơ hội và thuận lợi để phát triển. Trung tâm đã từng bước kiện toàn tổ chức, đầu tư, nâng cấp hệ thống trang thiết bị hiện đại, đồng bộ, tham mưu xây dựng và tổ chức thực hiện tốt chương trình quan trắc chất lượng môi trường tỉnh hàng năm; tư vấn, thực hiện các dịch vụ công về chính sách, công nghệ, đầu tư, thẩm định, nghiên cứu truyền thông và cung ứng các sản phẩm về môi trường.
Những năm qua, Trung tâm đã phối hợp tham mưu cho Sở Tài nguyên và Môi trường trình UBND tỉnh phê duyệt Chương trình quan trắc môi trường tỉnh giai đoạn 2023 – 2025 thay thế một phần Chương trình quan trắc môi trường tỉnh giai đoạn 2021 – 2025 đảm bảo theo Luật Bảo vệ môi trường năm 2020; Thông tư số 10/2021/TT-BTNMT ngày 30/6/2021 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định kỹ thuật quan trắc môi trường và quản lý thông tin dữ liệu về môi trường.
Tham gia các đoàn thanh tra, kiểm tra theo yêu cầu của các cấp có thẩm quyền về lĩnh vực quan trắc, phân tích chất lượng môi trường khi có nhiệm vụ phát sinh, nhằm phát hiện các hành vi vi phạm về bảo vệ môi trường. Cung cấp kịp thời kết quả quan trắc để các Đoàn thanh tra, kiểm tra xem xét xử lý các đối tượng có hành vi vi phạm về môi trường.
Từ năm 2022 đến nay, thực hiện giám sát, kiểm tra, nghiệm thu việc quản lý vận hành nhà máy xử lý chất thải rắn thành phố, đảm bảo tất cả khối lượng chất thải rắn đưa vào Nhà máy đều được phân loại, xử lý, khử mùi, khử khuẩn theo đúng các quy định về bảo vệ môi trường.
Đồng thời, thường xuyên rà soát chỉnh sửa, bổ sung trang thiết bị chuyên dụng theo tiêu chuẩn, định mức sử dụng máy móc, thiết bị chuyên dùng của các cơ quan, tổ chức, đơn vị trên địa bàn tỉnh; hiệu chuẩn thiết bị phòng thí nghiệm; thực hiện Chương trình đánh giá giám sát hệ thống Quản lý chất lượng phòng thí nghiệm và được Văn phòng công nhận chất lượng - Bộ Khoa học và Công nghệ đánh giá phòng Thí nghiệm của Trung tâm đảm bảo phù hợp với Tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2017.
Cập nhật, nghiên cứu áp dụng hệ thống quản lý chất lượng để đưa ra kết quả thử nghiệm có độ tin cậy cao và chuẩn hóa các phương pháp thử từ kinh nghiệm thực tế cũng như các đánh giá thử nghiệm thành thạo, so sánh liên phòng.
Trung tâm Quan trắc TN&MT hiện có 3 phòng chuyên môn, 33 viên chức, người lao động. Trung tâm hoạt động trên lĩnh vực quan trắc môi trường, đánh giá chất lượng môi trường và thực hiện các hoạt động dịch vụ trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường; trợ giúp kỹ thuật, cung cấp thông tin cho các tổ chức, cá nhân, cộng đồng dân cư để thực hiện công tác phản biện, giám sát xã hội đối với các chương trình, dự án, đề án có nội dung hoạt động liên quan đến các yếu tố môi trường cần bảo vệ và phát triển bền vững. Phòng Thí nghiệm của Trung tâm đã được Văn phòng Công nhận chất lượng - Bộ Khoa học công nghệ chứng nhận đạt tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2017.
Hiện đại hóa - Nâng cao năng lực quan trắc
Ông Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc Trung tâm cho biết: Trong quá trình hoạt động, được sự quan tâm, chỉ đạo, tạo điều kiện của Sở Tài nguyên và Môi trường, sự đoàn kết, nỗ lực của toàn thể viên chức, người lao động, Trung tâm luôn hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao. Góp phần phục vụ đắc lực công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường, là địa chỉ tin cậy cho các tổ chức, cá nhân thực hiện các thủ tục về môi trường.
Hàng năm, Trung tâm đã xây dựng Kế hoạch cụ thể, bố trí thiết bị, nhân lực để triển khai các hoạt động quan trắc đảm bảo tiến độ, chất lượng, đúng quy trình, quy định, phản ánh trung thực chất lượng môi trường tại các thời điểm quan trắc lấy mẫu. Quan tâm triển khai đào tạo thường xuyên nội bộ phòng thí nghiệm cho viên chức, người lao động, tạo cơ hội trao đổi kinh nghiệm, nâng cao trình độ, kinh nghiệm sử dụng, vận hành các thiết bị tại phòng thí nghiệm, nhằm đưa ra kết quả có độ tin cậy cao.
Thông qua các chỉ số quan trắc đã góp phần cảnh báo sớm các hiện tượng, mức độ ô nhiễm và các tác động xấu đối với môi trường; là căn cứ để cơ quan có thẩm quyền ra quyết định xử lý đối với các trường hợp tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm về lĩnh vực bảo vệ môi trường như: Xả nước thải, chất thải chưa qua xử lý, hoặc xử lý nhưng chưa đạt chuẩn ra môi trường gây ô nhiễm môi trường không khí, môi trường nước và môi trường đất. Đây cũng là kênh thông tin phục vụ đánh giá hiện trạng, diễn biến chất lượng môi trường cho các báo cáo quy hoạch, kế hoạch, góp phần xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu nền về chất lượng môi trường.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, một trong những khó khăn chính hiện nay của đơn vị là thiếu hụt trang thiết bị. Năm 2006, Trung tâm được giao quản lý và sử dụng thiết bị từ Dự án "Tăng cường quan trắc môi trường năm 2006", đến nay đa số trang thiết bị đã hết khấu hao sử dụng.
Trung tâm đã đầu tư mua sắm trang thiết bị hiện đại phục vụ hoạt động quan trắc, phân tích chỉ tiêu như: Hệ thống thiết bị vi sinh, máy đo độ đục, máy đo nước đa chỉ tiêu, máy lấy mẫu khí, máy lấy mẫu bụi TSP, PM 10, thiết bị đo lưu lượng xả thải....
Song một số thiết bị vẫn thiếu để phân tích các thông số cơ bản như: Dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong môi trường nước, đất, bùn thải, trầm tích đáy, Salmonella, Shigella, Vibrio cholerae..., dẫn đến phụ thuộc vào nhà thầu phụ ảnh hưởng tiến độ thực hiện nhiệm vụ chuyên môn. Trung tâm chưa được đầu tư hệ thống xử lý nước thải phòng thí nghiệm.
Nâng cao năng lực quan trắc môi trường, hướng tới phát triển bền vững, thời gian tới, Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường Sơn La sẽ tiếp tục triển khai hiệu quả Chương trình quan trắc chất lượng môi trường tỉnh hằng năm. Tham mưu Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát, điều chỉnh mạng lưới quan trắc môi trường tỉnh phù hợp quy định và thực tiễn địa phương.
Tiếp tục đầu tư mua sắm, hiệu chuẩn thiết bị phòng thí nghiệm; áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong thực hiện công tác chuyên môn. Ký cam kết với phòng Quản lý môi trường (Sở Tài nguyên và Môi trường) hỗ trợ theo dõi giám sát hệ thống quan trắc tự động của các cơ sở trên địa bàn tỉnh.
Hoàn thiện bộ máy tổ chức, phối hợp với Trung tâm Quan trắc miền Bắc đào tạo, tập huấn chuyên môn nghiệp vụ cho viên chức, lao động hợp đồng theo hướng chuyên môn hóa. Khuyến khích, khen thưởng kịp thời những cá nhân có sáng kiến cải tiến kỹ thuật trong phân tích, quan trắc các chỉ tiêu môi trường. Mở rộng, phát triển mới các chỉ tiêu về hóa chất bảo vệ thực vật, chất thải rắn, bùn thải; ưu tiên phát triển quan trắc môi trường lao động.
9 tháng năm 2023, Trung tâm đã thực hiện quan trắc định kỳ, quan trắc môi trường nền cho 59 dự án; phân tích tại phòng thí nghiệm 467 mẫu. Lập hồ sơ Giấy phép môi trường cho 24 dự án và cơ sở; báo cáo đánh giá tác động môi trường cho 19 dự án.
Triển khai thực hiện Quan trắc chất lượng môi trường tỉnh năm 2023 đảm bảo tiến độ, phản ánh trung thực chất lượng môi trường; duy trì giám sát, kiểm tra, nghiệm thu hàng tháng việc quản lý vận hành Nhà máy xử lý chất thải rắn thành phố.
Thông tin liên hệ:
Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường tỉnh Sơn La
Đường bản Cọ, phường Chiềng An, thành phố Sơn La
Điện thoại: 0979.708.680