Trả lời câu hỏi về nguyên nhân và những diễn biến nổi bật của đợt mưa lớn vừa qua ở khu vực Nam Trung Bộ những ngày vừa qua, Tiến sỹ Hoàng Phúc Lâm – Phó Giám đốc Trung tâm dự báo KTTV Quốc gia cho biết: Do ảnh hưởng của hoàn lưu áp thấp nhiệt đới suy yếu từ bão số 8 (Toraji) nên từ đêm 17/11 đến hết ngày 18/11 ở các tỉnh Nam Trung Bộ đã có mưa vừa đến mưa to, riêng Khánh Hòa và Phú Yên có mưa rất to, lượng mưa trong 24 giờ phổ biến từ 80-150mm, một số điểm trên 200mm tập trung tại tỉnh Khánh Hòa như Cam Hải Tây 253mm, Cam An Bắc 241mm, thành phố Nha Trang 381mm, Suối Cát 225mm và Quán Thẻ (Ninh Thuận) 334mm. Trong đó khu vực thành phố Nha Trang mưa đặc biệt lớn với lượng mưa trong khoảng thời gian 6 giờ (từ 4h-10h/18/11) đạt 319,4mm.
Các bản tin dự báo, cảnh báo được cung cấp kịp thời đầy đủ
Về tình hình diễn biến lũ trên các sông ở khu vực Nam Trung Bộ hiện nay, TS Hoàng Phúc Lâm cho biết: Từ chiều tối và đêm ngày 17/11, mực nước trên các sông ở Phú Yên, Khánh Hòa Ninh Thuận và Bình Thuận bắt đầu lên. Đến chiều tối ngày 18/11, lũ trên phần lớn các sông đã đạt đỉnh. Đỉnh lũ trên các sông phổ biến ở mức BĐ1-BĐ2, riêng sông Cái Ninh Hòa tại Ninh Hòa 5,44m (20h/18/11), dưới BĐ3 0,06m; sông Cái Nha Trang tại Đồng Trăng 9,58m (19h/18/11), trên BĐ2 0,08m; sông Cái Phan Rang tại Tân Mỹ: 37,52m, dưới BĐ3 0,48m (17h00/18/11). Hiện nay, mực nước trên các sông thuộc khu vực Nam Trung Bộ đang xuống và ở dưới mức BĐ1.
Đánh giá sơ lược về công tác dự báo, cảnh báo đợt mưa lũ lớn này của Trung tâm dự báo KTTV Quốc gia, Phó Giám đốc Trung tâm Hoàng Phúc Lâm cho hay: Từ chiều ngày 14/11, nhận thấy có khả năng xuất hiện một vùng áp thấp trên khu vực quần đảo Trường Sa, Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia đã phát bản tin cảnh báo đầu tiên về khả năng mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới và sau đó áp thấp nhiệt đới sẽ di chuyển nhanh về phía Tây, ảnh hưởng trực tiếp đến các tỉnh Nam Trung Bộ, Nam Bộ.
Chiều ngày 16/11, Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia đã phát bản tin vùng áp thấp trên khu vực Nam Biển Đông, cảnh báo về mưa lớn từ đêm 17/11 đến ngày 19/11 ở các tỉnh ven biển Nam Trung Bộ, Nam Tây Nguyên và Nam Bộ với lượng mưa phổ biến 70-150mm. Chiều ngày 17/11, Trung tâm đã phát tin cảnh báo lũ, lũ quét, sạt lở đất và ngập lụt cho các tỉnh Nam Trung Bộ.
Sáng ngày 18/11/2018, Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia đã phát 02 tin nhanh cảnh báo lũ quét, sạt lở đất ngập lụt ở tỉnh Khánh Hòa và Ninh Thuận vào lúc 07h15 và 10h30. Trong các bản tin đều cảnh báo khả năng xảy ra lũ quét, sạt lở đất đến cấp huyện, đặc biệt tại các huyện Cam Lâm, Cam Ranh, Diên Khánh, Khánh Vĩnh, Khánh Sơn, Ninh Hòa, thành phố Nha Trang (Khánh Hòa); Bắc Ái, Ninh Sơn (Ninh Thuận)
Lúc 5h và 8h sáng ngày 18/8 giờ trong bản tin dự báo bão và lũ quét sạt lở đất Đài KTTV khu vực Nam Trung bộ cũng đã phát tin cảnh báo lũ quét và sạt lở đất khu vực tỉnh Khánh Hòa, trong bản tin đã nhấn mạnh khả năng xảy ra lũ ống, lũ quét và sạt lở đất trên các sông suối nhỏ, ngập úng do mưa lớn ở vùng trũng thấp và khu vực ven biển tỉnh Khánh Hòa, đặc biệt tại huyện Cam Lâm, Cam Ranh, Diên Khánh…
Tổng cộng, Trung tâm dự báo KTTV Quốc gia đã phát 26 bản tin ATNĐ, bão, 10 bản tin cảnh báo mưa lớn diện rộng, tin cảnh báo lũ quét, sạt lở đất, 03 bản tin nhanh cảnh báo lũ quét sạt lở đất cho khu vực Nam Trung Bộ, 01 tin cảnh báo lũ cho các sông từ Khánh Hòa đến Bình Thuận. Các bản tin dự báo, cảnh báo được cung cấp kịp thời đầy đủ cho Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai, Ủy ban Quốc gia ứng phó sự cố, thiên tai và Tìm kiếm Cứu nạn, các địa phương thuộc khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ, các cơ quan thông tấn báo chí để truyền tải thông tin về tình hình bão, mưa lũ cho nhân dân các địa phương bị ảnh hưởng.
Ngoài Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia, Đài KTTV khu vực Nam Trung Bộ và các Đài KTTV các tỉnh Phú Yên, Ninh Thuận, Bình Thuận và Lâm Đồng cũng đã liên tục phát tin dự báo, cảnh báo mưa lớn, lũ quét sạt lở đất gửi tới chính quyền địa phương các tỉnh, các cơ quan đài, báo ở tỉnh phục vụ kịp thời công tác chỉ đạo phòng chống thiên tai ở các địa phương. Đài đã ra 46 bản tin bão, ATNĐ (23 bản tin khu vực, 23 bản tin cho tỉnh Khánh Hòa); 6 bản tin cảnh báo lũ. Đài KTTV tỉnh Ninh Thuận ban hành 12 bản tin ATNĐ, bão, Đài KTTV tỉnh Bình Thuận đã ban hành 24 bản tin, Đài KTTV tỉnh Phú Yên đã ban hành 21 bản tin ATNĐ, bão. Các bản tin đều được chuyển đến Ủy ban nhân dân, Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm của nạn tỉnh Khánh Hòa.
“Các đơn vị dự báo trong cả nước trực thuộc Tổng cục KTTV đều thực hiện tuân thủ tuyệt đối Các quy định của pháp luật về phòng chống thiên tai Theo Quy định của Luật Phòng, chống thiên tai ngày 19 tháng 6 năm 2013; Nghị định số 66/2014/NĐ-CP ngày 04/7/2014 quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Phòng, chống thiên tai; Quyết định số 46 QĐ/TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành quy định về dự báo, cảnh báo và truyền tin thiên tai” - TS Hoàng Phúc Lâm cho hay.
Vẫn theo đại diện Trung tâm dự báo KTTV Quốc gia, cơ quan Khí tượng Thủy văn là đơn vị cung cấp bản tin dự báo, cảnh báo thiên tai đến các cơ quan chỉ đạo về phòng chống thiên tai để lên phương án và kế hoạch chỉ đạo và các cơ quan thông tin đại chúng đăng tải những thông tin này đến với nhân dân. Đối với lĩnh vực KTTV một lĩnh vực khoa học chuyên ngành, Trung tâm KTTV Quốc gia trước đây nay là Tổng cục KTTV đã ban hành các quy định, quy trình chuyên môn về Cảnh báo, dự báo KTTV trong điều kiện bình thường và cảnh báo dự báo KTTV trong điều kiện thời tiết nguy hiểm.
Và trong đợt thiên tai vừa xảy ra, các quy định của luật và các văn bản dưới luật cũng như các quy trình chuyên môn được tuân thủ tuyệt đối để có được đầy đủ các bản tin cảnh báo, dự báo KTTV. Những quy định được thực thi đầy đủ.
Ngày 21/11 sẽ có một cơn bão mới đi vào Nam Biển Đông
Nhận định về tình hình mưa, lũ ở khu vực Nam Trung Bộ tiếp theo trong thời gian tới, đại diện Trung tâm dự báo KTTV Quốc gia cho biết: Do ảnh hưởng hoàn lưu vùng áp thấp sau áp thấp nhiệt đới trong đêm 18/11 mưa vừa, mưa to còn xảy ra ở Nam Tây Nguyên và ven biển Nam Trung Bộ.
Nhận định ngày 21/11 sẽ có một cơn bão mới đi vào Nam Biển Đông, đồng thời điểm ngày 21-22/11 có một đợt không khí lạnh tăng cường. Sự kết hợp giữa không khí lạnh và bão sẽ khiến cho diễn biến cơn bão rất phức tạp và khó lượng và có nhiều khả năng gây ra một đợt mưa rất lớn ở Trung Bộ và Nam Trung Bộ từ khoảng đêm 23/11 đến ngày 25/11.
Trả lời câu hỏi về những khó khăn trong công tác dự báo mưa lũ nói chung và dự báo mưa lũ cho khu vực nam Trung Bộ nói riêng… TS Hoàng Phúc Lâm cho hay: Việc dự báo, cảnh báo mưa lớn, lũ quét, sạt lở đất cho khu vực Khánh Hòa vẫn còn một số hạn chế do nhiều nguyên nhân khách quan khác nhau như: Thành phố Nha Trang nằm trong vùng mù của Ra đa tại Nha Trang. Ra đa tại Nha Trang đã bị che lấp do sự phát triển của các công trình nhà ở cao tầng, bị nhiễu sóng nên tín hiệu phản hồi ra đa bị nhiễu, không xác định được các ổ mây gây lượng mưa lớn; sự phát triển của các khu đô thị, nhà ở ven biển đã làm hạn chế sự tiêu thoát nước; sự phát triển mạnh mẽ của các công trình nhà ở dân sinh ở các khu vực có nguy cơ cao xảy ra sạt lở, hay việc san, lấp các khu vực đồi núi để xây dựng nhà …
Ngoài ra, mạng lưới đo đạc và điện báo KTTV bề mặt trên các lưu vực sông Nam Trung Bộ vẫn còn nhiều hạn chế về mặt số lượng, phân bố không đều trên lưu vực, thường tập trung ở hạ lưu, thưa hoặc không có ở vùng thượng lưu, vùng núi hiểm trở, nơi thường là các nguồn phát sinh mưa lũ. Khu vực Nam Trung Bộ với điều kiện sông suối ngắn dốc, mưa lớn tập trung trong thời đoạn ngắn, cường suất lũ lên nhanh xuống nhanh, nên thời gian dự kiến của dự báo thường ngắn…
Dự kiến, hôm nay 20/11 Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia sẽ có thông tin dự báo mới nhất về cơn bão số 9. Báo Điện tử baotainguyenmoitruong.vn sẽ cập nhật đến bạn đọc trong các bản tin tiếp theo.
