Trà Vinh: Thí điểm dùng tro, xỉ san lấp dự án giao thông

Nhiều khó khăn trong tiêu thụ

Theo UBND tỉnh Trà Vinh, qua thống kê trong quý I/2024, tổng lượng tro, xỉ chứa trong các bãi chứa của Trung tâm Điện lực Duyên Hải là 4,222 triệu tấn, trong đó, Công ty Nhiệt điện Duyên Hải là 3,82 triệu tấn. Hiện tại, Công ty Nhiệt điện Duyên Hải đã lập Đề án xử lý, tiêu thụ tro, xỉ và sản phẩm tro, xỉ và cũng đã được Viện Khoa học Công nghệ Xây dựng (Bộ Xây dựng) duy trì thực hiện đánh giá hàng năm, lấy mẫu thử nghiệm và cấp chứng nhận Hợp chuẩn tro, xỉ đạt theo TCVN 12249:2018 - tro xỉ nhiệt điện than làm vật liệu san lấp; Hợp quy tro bay dùng cho bê tông, vữa xây và xi măng theo QCVN 16:2017/BXD của Bộ Xây dựng.

Cũng theo UBND tỉnh Trà Vinh, mặc dù tro, xỉ đã được cơ quan có thẩm quyền chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy làm vật liệu san lấp, việc đưa tro, xỉ vào san lấp các công trình xây dựng vẫn gặp nhiều khó khăn, bất cập.

Đơn cử, năm 2022 Công ty Nhiệt điện Duyên Hải đã đấu giá 1 triệu tấn tro, xỉ, nhưng đến nay việc đưa tro, xỉ vào san lấp, nhất là các công trình, dư án trọng điểm của tỉnh như Cụm công nghiệp Hiệp Mỹ Tây, Trung tâm Hành chính huyện Duyên Hải - giai đoạn 2... chưa thực hiện được do chưa có văn bản hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền thực hiện san lấp tro, xỉ cho các công trình, dự án; và một phần ảnh hưởng từ tiến độ dự án, thiết kế thi công phê duyệt ban đầu của các công trình, dự án là sử dụng cát tự nhiên.

Bên cạnh đó, đối với việc quan trắc độ phóng xạ theo Quyết định 216/QĐ-BXD và TCNV 12660:2019 khi thi công, kiểm tra, nghiệm thu chưa được nêu cụ thể số lần, vị trí lấy mẫu nên gặp khó khăn trong thực hiện đảm bảo tuân thủ đúng quy định khi sử dụng tro, xỉ để san lấp hoặc làm nền đường ô tô. Ngoài ra, theo quy định tại mục 10 của Chỉ dẫn kỹ thuật kèm theo Quyết định 216/QĐ-BXD, các tổ chức, cá nhân sử dụng tro, xỉ để san lấp phải đảm bảo yêu cầu an toàn lao động và bảo vệ môi trường, với quy định này chỉ có những công trình, dự án quy mô lớn mới có thể triển khai thực hiện được, còn những dự án quy mô nhỏ khó thực hiện được; đồng thời, tro, xỉ cũng khó cạnh tranh được với các vật liệu san lấp khác tại địa phương.

Tìm giải pháp sử dụng rộng rãi

Thực hiện ý kiến chỉ đạo tại Văn bản số 329/TB-VPCP của Văn phòng Chính phủ về Thông báo Kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại buổi họp giải quyết vướng mắc cho dự án giao thông trọng điểm khu vực phía Nam mới đây, ngày 19/7/2024, UBND tỉnh Trà Vinh đã ban hành Văn bản số 3602/UBND-NN giao cho các Sở: TN&MT, Giao thông Vận tải và Xây dựng căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ được giao, chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức thực hiện các nội dung theo ý kiến chỉ đạo tại Thông báo số 329/TB-VPCP; tham mưu đề xuất UBND tỉnh Trà Vinh triển khai thực hiện các nội dung thuộc thẩm quyền.

Đồng thời, UBND tỉnh Trà Vinh yêu cầu Công ty Nhiệt điện Duyên Hải chủ động phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan thực hiện thí điểm sử dụng tro, xỉ làm vật liệu san lấp đối với một số dự án đường giao thông trên địa bàn tỉnh hoặc đường cao tốc; trên cơ sở đó phối hợp với các Bộ: Khoa học và Công nghệ, Giao thông Vận tải, Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường đánh giá toàn bộ các chỉ tiêu cơ lý, môi trường… của tro, xỉ theo quy chuẩn, tiêu chuẩn làm vật liệu xây dựng.

Trước đó, để đẩy nhanh tiến độ tiêu thụ tro, xỉ của các nhà máy nhiệt điện cũng như sử dụng rộng rãi tro, xỉ làm vật liệu san lấp, nền đường ô tô, UBND tỉnh Trà Vinh cũng đã kiến nghị các Bộ: Xây dựng, Tài chính, Khoa học và Công nghệ tiếp tục hướng dẫn, hỗ trợ thực hiện các giải pháp và có cơ chế ưu tiên sử dụng tro, xỉ phát sinh từ các nhà máy nhiệt điện để làm vật liệu san lấp các công trình giao thông, vật liệu xây dựng; hướng dẫn về cơ chế tài chính và các chính sách hỗ trợ, ưu đãi khi sử dụng tro xỉ thay thế vật liệu tự nhiên đang thiếu hụt để san lấp, xây dựng cho các công trình; rà soát các tiêu chuẩn và quy chuẩn tro, xỉ nhiệt điện làm vật liệu san lấp.

Theo lãnh đạo Công ty Nhiệt điện Duyên Hải, thực hiện theo các văn bản chỉ đạo của Trung ương và của tỉnh Trà Vinh, Công ty hiện đang tích cực phối hợp với với cơ quan chức năng, đơn vị tư vấn khảo sát để thu mẫu thí nghiệm đánh giá thêm sự phù hợp của tro, xỉ tại bãi của các nhà máy nhiệt điện do Công ty quản lý, điều hành với mục đích sử dụng làm vật liệu san lấp nền đường cao tốc, giao thông công cộng.