Chiều 10/9, UBND TP.HCM đã tổ chức Hội thảo quy hoạch phát triển bờ kè sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành; các giải pháp để hoàn thành cơ bản kè sông Sài Gòn, sông và kênh nội thành vào năm 2025. Tham dự Hội thảo có ông Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP.HCM.
Chấn chỉnh tình trạng lấn chiếm sông rạch
Ông Nguyễn Thanh Nhã, Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM cho biết: Đến nay, Thành phố đã phủ kín quy hoạch phân khu, trong đó đã cập nhật quy hoạch mép bờ cao, hành lang bảo vệ bờ sông từ 30m - 60m. Theo quy hoạch được duyệt, không gian dọc sông Sài Gòn, kênh rạch nội thành có chức năng là cây xanh, công viên và các công trình hạ tầng kỹ thuật…
Mặc dù, quy hoạch và thực hiện quy hoạch bờ sông, kênh rạch đã đạt được một số kết quả nhưng vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế như: Tính định hướng kết nối khai thác tiềm năng cảnh quan không gian 2 bên bờ sông chưa được quan tâm đúng mức, một số đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 gắn với dự án đầu tư xây dựng được duyệt trải qua nhiều giai đoạn nhưng lại thiếu đồng bộ do căn cứ vào các cơ sở pháp lý khác nhau. Tình trạng lấn chiếm hành lang bờ sông để sử dụng vào mục đích cá nhân như: xây dựng các bến neo đậu tàu thuyền, kinh doanh nhà hàng, quán cà phê còn phổ biến, nhất là khu vực có mật độ dân cư đô thị hoá cao nhưng chưa có giải pháp xử lý dứt điểm.
Vì vậy, theo ông Nguyễn Thanh Nhã, các quận, huyện phải tăng cường kiểm tra, quản lý, giám sát, xử lý những trường hợp lấn sông trái phép. Đồng thời, phải cương quyết không để xảy ra những trường hợp lấn chiếm trái phép trong thời gian sắp tới. Những lấn chiếm ảnh hưởng đến dòng chảy, hệ thống hạ tầng kỹ thuật thì các cơ quan ban ngành, cơ quan chuyên môn có ý kiến để xử lý. Việc xử lý phải mang tình triệt để, đảm bảo những yêu cầu chung.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM cho rằng, thời gian qua, do chưa được quy hoạch tổng thể, chưa được kè bờ gây ra tình trạng sạt lở, ô nhiễm nghiêm trọng đã làm cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội, ảnh hưởng đến môi trường sống của người dân, nhất là các đối tượng sống trên và ven kênh rạch; đặc biệt, hệ thống quản lý chưa đồng bộ khiến các bờ sông đang bị lấn chiếm, xây dựng nhiều dự án nhà ở ảnh hưởng đến dòng chảy.
Vì vậy, ông Lê Hoàng Châu kiến nghị, trong quá trình điều chỉnh quy hoạch chung của TP.HCM, Thành phố cần rà soát kỹ quy hoạch hành lang bảo vệ sông rạch, không để tiếp tục tình trạng phát triển các tòa nhà cao tầng quá dày đặc. Đối với những dự án lấn chiếm trái phép kênh rạch cần có xử lý theo quy định của pháp luật, còn đối với những dự án do lịch sử để lại, trước đây đã được cơ quan có thẩm quyền cho phép, phải có giải pháp điều chỉnh hợp lý.
Hướng tới đô thị sông nước
Phát biểu tại Hội thảo, ông Võ Văn Hoan, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM cho biết: Hệ thống sông ngòi, kênh rạch có vai trò quan trọng trong sự phát triển của thành phố. Sông Sài Gòn và hệ thống các kênh, rạch chính là điểm nhấn đặc sắc của TP.HCM. Tuy nhiên, hiện nay, Thành phố đang đối mặt với nhiều thách thức như: hệ thống quản lý chưa đồng bộ khiến các bờ sông đang bị lấn chiếm, xây dựng nhiều dự án cao tầng quá trình đô thị hoá gây nên tình trạng sạt lở, sụt lún.
Sắp tới, TP.HCM tiếp tục nghiên cứu hoàn chỉnh trở thành đề án quy hoạch phát triển bờ kè sông, kênh rạch nội thành TP.HCM. Đồng thời, Thành phố cũng xây dựng khung pháp lý phát triển và quy chế quản lý thống nhất, đồng bộ, rõ trách nhiệm từng cơ quan Nhà nước, rõ vai trò tham gia của người dân và doanh nghiệp, có biện pháp chế tài đủ mạnh để triển khai thực hiện quy chế này.
Bên cạnh đó, TP.HCM sẽ xây dựng kế hoạch đầu tư phát triển mạng lưới bờ kè sông rạch, theo phương châm đi từ thấp đến cao, vận dụng linh hoạt chủ trương Nhà nước, nhân dân và doanh nghiệp cùng làm. Đồng thời, xây dựng vùng đệm bảo vệ bờ kè cũng như khai thác quỹ đất có hiệu quả nhất để triển khai các hệ thống hạ tầng.
Phát biểu kết luận Hội thảo, ông Nguyễn Thiện Nhân, Bí thư Thành ủy TP.HCM khẳng định, sông nước đối với TP.HCM là một tài nguyên thiên nhiên đặc biệt, nó là điều kiện để Thành phố phát triển trong quá khứ và phải sử dụng để phát triển trong tương lai. Do đó, phải có quy hoạch sử dụng sông nước gắn với quy hoạch khai thác kè bờ sông và sử dụng đất ven sông phải là định hướng chiến lược. Khi có kè, có quy hoạch thì giá đất ven sông sẽ lên hẳn, đó là nguồn tài nguyên tài chính để tái đầu tư, dùng quỹ đất ven sông để tái đầu tư ven sông.
Ngoài ra, trong thời gian tới, TP.HCM phải học tập kinh nghiêm các nước, phải quy hoạch bờ kè bờ sông và sử dụng đất ven sông với kinh nghiệm mới nhất tránh để xảy ra sai lầm. Làm kè bờ sông phải đa chức năng, vừa để ngăn nước vừa vui chơi, vừa là đường giao thông vừa là công trình khác.
