Tình hình khí tượng thuỷ văn nửa đầu năm 2021 ra sao?

Theo đó, xu thế nhiệt độ mặt nước biển khu vực trung tâm Thái Bình Dương tiếp tục trong pha lạnh và hiện tượng La Nina còn duy trì từ nay đến khoảng tháng 3/2021 với xác suất khoảng 95%. Sau đó có xu hướng giảm dần và có khả năng chuyển dần sang trạng thái trung tính vào mùa hè năm 2021.

Rét đậm, rét hại còn kéo dài

Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia cho biết, tháng 2 và tháng 3/2021 nhiệt độ trên cả nước phổ biến xấp xỉ TBNN cùng thời kỳ, riêng khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa-Thừa Thiên Huế, tháng 2/2021 nhiệt độ thấp hơn TBNN cùng thời kỳ khoảng 0,5 độ. Từ tháng 4-7/2021 nhiệt độ trên hầu khắp cả nước ở mức xấp xỉ TBNN cùng thời kỳ.

Rét đậm, rét hại còn kéo dài đến tháng 2/2021

Các đợt rét đậm, rét hại còn có khả năng xảy ra trong nửa cuối tháng 1 đến tháng 2/2021, nhưng không kéo dài như trong tháng 1/2021. Tiếp tục đề phòng nhiệt độ giảm sâu, gây ra băng giá, mưa tuyết trong thời kỳ này ở vùng núi cao khu vực Bắc Bộ.

Từ nay đến khoảng tháng 5/2021 ít có khả năng xuất hiện bão và áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) trên Biển Đông. Sang tháng 6-7/2021, bão và ATNĐ có khả năng bắt đầu hoạt động ở vùng biển phía Bắc Biển Đông. Đề phòng gió mạnh trên biển do tác động của không khí lạnh trên khu vực phía Bắc và Giữa Biển Đông vào các tháng chính của mùa Đông năm 2020-2021 và do hoạt động của bão và ATNĐ vào mùa hè năm 2021.

Khả năng xuất hiện mưa trái mùa

Cơ quan dự báo khuyến nghị có thể xảy ra cá đợt mưa trái mùa ở khu vực ven biển Nam Bộ từ nay đến nửa đầu tháng 2/2021 với tổng lượng mưa (TLM) tháng phổ biến từ 20-40mm. Tháng 3-7/2021, TLM phổ biến xấp xỉ so với TBNN, riêng khu vực Nam Bộ tháng 7/2021, TLM cao hơn so với TBNN cùng thời kỳ khoảng 5-15%.

Tháng 2/2021 khu vực Bắc Bộ có khả năng xuất hiện mưa rào với tổng lượng mưa khoảng 30-70mm. Từ tháng 3-7/2021 TLM phổ biến xấp xỉ so với TBNN cùng thời kỳ (riêng tháng 5 phía Đông Bắc Bộ cao hơn TBNN cùng thời kỳ khoảng 5-20%).

Ở khu vực Trung Bộ, từ tháng 2-6/2021, TLM phổ biến xấp xỉ so với TBNN; riêng khu vực từ Bình Định đến Bình Thuận tháng 02/2021 có thể xuất hiện mưa trái mùa với TLM đạt từ 30-70mm. Tháng 7/2021 TLM phổ biến xấp xỉ TBNN cùng thời kỳ, riêng Trung và Nam Trung Bộ cao hơn khoảng 10-20% so với TBNN cùng thời kỳ.

Nguy cơ thiếu hụt nguồn nước

Về tình hình thuỷ văn, Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia cho hay, nguồn nước từ tháng 2-7/2021 trên các lưu vực sông phổ biến thiếu hụt từ 20-50%, thiếu hụt nhiều trên lưu vực sông Thao, hạ lưu sông Lô, riêng trong tháng 1-2/2021 vùng hạ lưu sông Hồng vượt TBNN từ 10-20%. Mực nước thấp nhất hạ lưu sông Hồng tại Hà Nội có khả năng đạt mức từ 0,2-0,3m vào tháng 02 hoặc tháng 3/2021.

Từ tháng 6-7/2021, trên các lưu vực sông khu vực Bắc Bộ xuất hiện các đợt lũ vừa và nhỏ, đỉnh lũ trên các sông phổ biến ở mức BĐ1.

Nguy cơ xảy ra khô hạn, thiếu nước cục bộ

Đối với khu vực Trung Bộ, Tây Nguyên, từ nửa cuối tháng 1 đến tháng 4/2021, mực nước trên các sông ở Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên biến đổi chậm và theo xu thế xuống dần. Lưu lượng dòng chảy trên phần lớn các sông ở Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên phổ biến ở mức xấp xỉ và cao hơn TBNN cùng kỳ từ 10-30%; riêng các sông ở Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Trị, Ninh Thuận và Bình Thuận thấp hơn TBNN cùng kỳ từ 20-50%.

Từ tháng 5 đến tháng 7/2021, trên thượng lưu các sông ở Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên có khả năng xuất hiện 1-2 đợt dao động. Mực nước trên các sông biến đổi chậm và dao động theo điều tiết hồ chứa. Lưu lượng dòng chảy trên phần lớn các sông ở Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên phổ biến ở mức xấp xỉ và thấp hơn TBNN cùng kỳ từ 10-50%; riêng các sông ở Nghệ An, Ninh Thuận và Bình Thuận thấp hơn TBNN cùng kỳ trên 50%.

Nguy cơ xảy ra khô hạn, thiếu nước cục bộ tại các tỉnh Nghệ An, Ninh Thuận, Bình Thuận và khu vực Tây Nguyên vào khoảng thời gian từ tháng 3-4/2021, sau đó mở rộng ra các tỉnh khác ở Trung Bộ. Trên một số sông có khả năng xuất hiện mực nước quan trắc thấp nhất trong chuỗi số liệu quan trắc cùng kỳ.

Xâm nhập mặn gia tăng từ cuối tháng 1

Theo thông tin của Ủy hội sông Mê Công quốc tế, từ ngày 5-24/01/2021, lưu lượng xả từ hồ chứa Cảnh Hồng (Trung Quốc) xuống hạ du sẽ duy trì ở mức 1000m3/s, sau đó sẽ vận hành bình thường trở lại. Sang nửa cuối tháng 1 đến cuối tháng 2/2021, tổng lượng dòng chảy từ thượng nguồn sông Mê Công (tại trạm Kratie-Campuchia) về ĐBSCL ở mức thiếu hụt so với TBNN khoảng 5-15%; từ tháng 3-5/2021, khả năng ở mức tương đương TBNN.

Mực nước đầu nguồn sông Cửu Long trong các tháng mùa khô năm 2021 biến đổi theo triều và ở mức cao hơn TBNN từ 0,1-0,3m.

Xâm nhập mặn ở ĐBSCL gia tăng và xâm nhập sâu tại các cửa sông chính từ nửa cuối tháng 1/2021. Các đợt xâm nhập mặn cao nhất ở cửa sông Cửu Long khả năng tập trung trong tháng 02 (từ 10-15/02, từ 26/02-02/3), tháng 3 (từ 12-16/3, từ 25-29/3); riêng các sông Vàm Cỏ, Cái Lớn vào tháng 3, 4 (từ 09-14/4, từ 24-28/4), sau giảm dần. Phạm vi xâm nhập mặn (4g/l) tại các cửa sông Cửu Long khoảng 55-75km, trên các sông Vàm Cỏ từ 80-95km; sông Cái lớn từ 45-52km.

“Tình hình xâm nhập mặn ở ĐBSCL phụ thuộc vào nguồn nước từ thượng nguồn sông Mê Công, triều cường và còn nhiều biến động trong thời gian tới. Các địa phương ở vùng Đồng bằng Nam Bộ cần cập nhật kịp thời các thông tin dự báo KTTV và có các biện pháp chủ động phòng chống hạn hán, xâm nhập mặn”, cơ quan KTTV quốc gia khuyến nghị.

Từ tháng 1/2021 đến tháng 4/2021, tại khu vực ven biển Nam Bộ sẽ xuất hiện 3 đợt triều cường cao vào các ngày 13-16/1/2021, 1-3/3/2021; 30/3-1/4/2021. Trên Vịnh Bắc Bộ và vùng biển ngoài khơi Trung Bộ cần lưu ý sóng lớn khi có ảnh hưởng của KKL tăng cường và gió mùa Đông Bắc hoạt động mạnh trong tháng 1-2/2021. Tại các vùng biển phía Nam, từ tháng 6/2021 cần lưu ý sóng cao trong trường hợp có gió mùa Tây Nam hoạt động mạnh.