Thừa Thiên – Huế: Hướng thoát nghèo nào cho vùng cao A Lưới ?

Hộ nghèo vẫn nhiều

UBND huyện A Lưới cho biết, được sự quan tâm, lãnh chỉ đạo thường xuyên, kịp thời của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, các sở, ban, ngành của tỉnh, giai đoạn 2016 - 2020, chương trình giảm nghèo bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện đạt được những kết quả quan trọng.

Năm 2016, tỷ lệ hộ nghèo từ 35,04% đã giảm xuống còn 14,82% vào cuối năm 2020 (theo tiêu chí cũ). Năm 2021, qua điều tra, rà soát (theo chuẩn nghèo đa chiều), toàn huyện hiện còn 7.022 hộ nghèo, chiếm 49,98%; 2.185 hộ cận nghèo, chiếm 15,55%. Năm 2022 tỉnh giao giảm tỷ lệ hộ nghèo 7,54%, tương đương 1.060 hộ nghèo; huyện phấn đấu giảm 10,18% tương đương 1.430 hộ nghèo; các xã, thị trấn phấn đấu giảm 10,78% tương đương với 1.512 hộ. Qua rà soát đến cuối năm 2022, tỷ lệ hộ nghèo giảm 11,78%, tương ứng 1.623 hộ, vượt 193 hộ so với kế hoạch đề ra, còn lại 5.399 hộ nghèo, chiếm 38,2%.

Theo đánh giá chung của Ban chỉ đạo giảm nghèo huyện A Lưới, việc quán triệt, cụ thể hóa các văn bản của cấp trên được triển khai kịp thời. Đảng ủy các xã, thị trấn đã kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo việc quán triệt, triển khai, ban hành nghị quyết, kế hoạch, chương trình hành động thực hiện. Bên cạnh đó, vẫn còn một số tồn tại vướng mắc, một số cấp ủy, chính quyền ở cơ sở chưa quyết liệt trong lãnh, chỉ đạo; công tác tuyên truyền, vận động triển khai thực hiện có việc còn lúng túng, chưa đồng bộ. Sự phối hợp giữa các phòng, ban, ngành của huyện có việc chưa nhịp nhàng, nhất là chủ động đề xuất các giải pháp giảm nghèo thuộc địa bàn, lĩnh vực phụ trách.

Là địa phương giáp biên giới, lại có hơn 80% là đồng bào dân tộc thiểu số, những năm gần đây, dù tỷ lệ hộ nghèo ở A Lưới có giảm nhiều nhưng vẫn còn ở mức khá cao, nguy cơ tái nghèo là điều khó tránh khỏi. Một trong những nguyên nhân lớn dẫn đến thực trạng tỷ lệ hộ nghèo, tái nghèo và kết quả giảm nghèo chưa thật sự bền vững ở A Lưới là việc thiếu đất sản xuất khiến người dân nơi đây khó khăn trong việc làm ruộng, làm vườn và tổ chức chăn nuôi. Ngoài ra, thị trường đầu ra sản phẩm nông nghiệp của bà con còn thấp. Một rào cản khác trong công tác xóa đói giảm nghèo ở A Lưới đó là xuất phát từ nhận thức và ý chí vươn lên của chính người dân nơi đây chưa cao, một bộ phận không nhỏ bà con còn mang nặng các tư tưởng, phong tục tập quán lao động sản xuất lạc hậu...

Tìm hướng thoát nghèo bền vững

A Lưới đang là một trong 74 huyện nghèo giai đoạn 2021 - 2025 theo Quyết định 353/QĐ- TTg ngày 15/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ.

Góp ý vào cách thức giảm nghèo cho A Lưới, ông Nguyễn Đình Đức – Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh cho rằng, huyện cần thành lập các tổ sản xuất nhỏ trong từng hộ gia đình, khu dân cư để cùng hướng dẫn cách phát triển kinh tế, giúp hộ nghèo vươn lên, dần thoát nghèo. Cây chuối ở A Lưới là cây trồng chủ lực, nhưng sản xuất còn nhỏ lẻ. Bò A Lưới có thương hiệu, nhưng cách thức chăn nuôi chưa hợp lý..., vì thế cần tính toán lại để mang hiệu quả kinh tế cao hơn.

Huyện A Lưới cho hay để thực hiện chương trình giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, huyện tập trung cơ bản vào 3 nội dung chính gồm tạo việc làm cho lao động chưa có việc; hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo; hỗ trợ về sinh kế, triển khai các mô hình có hiệu quả đã thực hiện thành công trên địa bàn. Trong năm 2023, A Lưới dự kiến tổ chức đào tạo nghề cho trên 1.030 người; đồng thời thực hiện tốt chính sách tín dụng hỗ trợ lao động đi làm việc nước ngoài có thời hạn, làm việc tại các khu chế xuất công nghiệp trong và ngoài tỉnh cho lao động hộ nghèo, hộ cận nghèo; hỗ trợ người dân phát triển sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp.

UBND huyện tập trung chỉ đạo lồng ghép và thực hiện có hiệu quả nguồn lực từ các chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG), kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư, liên kết đầu tư ở lĩnh vực phát triển nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, trồng cây mắc ca. Đồng thời, đưa chỉ tiêu giảm nghèo vào tiêu chí bình xét thi đua đối với cấp ủy, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội toàn huyện và người đứng đầu. Kiểm tra, giám sát chặt chẽ trong quá trình thực hiện, định kỳ sơ kết để rút kinh nghiệm và khen thưởng kịp thời các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác giảm nghèo bền vững.

Tháng 10/2022, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thừa Thiên-Huế cũng đã chọn huyện A Lưới để tổ chức phát động phong trào “Dòng họ, làng, bản không có hộ nghèo”. Cuộc vận động nhằm phát huy vai trò, trách nhiệm của các dòng họ, dòng tộc, làng, bản, nhất là vai trò của các già làng, trưởng bản, trưởng thôn, trưởng họ, người có uy tín trong cộng đồng gương mẫu, đi đầu thực hiện tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước về công tác giảm nghèo bền vững. Nhiều mô hình kinh tế mang lại hiệu quả ở A Lưới cũng đã và đang được triển khai như trồng nấm, sâm bố chính, chăn nuôi trang trại bò, lợn hữu cơ...

Ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế yêu cầu, lãnh đạo huyện A Lưới cùng với cả hệ thống chính trị cần có sự chủ động, quyết tâm cao trong việc triển khai thực hiện các chương trình MTQG trên địa bàn; khắc phục tâm lý trông chờ, ỷ lại, khơi dậy ý chí vươn lên thoát nghèo của người dân. Huyện A Lưới cần xây dựng kế hoạch cụ thể và chi tiết cho từng tuần, từng tháng và hàng năm trong triển khai thực hiện các chương trình MTQG; có báo cáo hàng tuần để đánh giá kết quả và đề xuất các phương án. Các sở, ban, ngành cần phối hợp chặt chẽ, kết nối thông tin, để hướng dẫn cho huyện A Lưới trong quá trình triển khai thực hiện để đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án thuộc các chương trình MTQG, đảm bảo kịp thời, hiệu quả và đúng quy định.

Năm 2023, A Lưới đặt mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống còn 26,12% vào cuối năm (tương ứng giảm 12,08%, từ 5.399 hộ nghèo hiện nay xuống còn 3.691 hộ). Đến năm 2025, A Lưới phấn đấu tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều toàn huyện giảm còn dưới 12,01%, quyết tâm thoát ra khỏi một trong 74 huyện nghèo nhất toàn quốc giai đoạn 2021 – 2025