Chính sách là đòn bẩy đề đồng bào DTTS đổi thay
Toàn xã Thu Lũm có tổng diện tích tự nhiên hơn 11.200ha, địa hình chia cắt, chủ yếu là đồi núi cao, độ dốc lớn, quy mô đất sản xuất manh mún, không tập trung, giao thông đi lại gặp nhiều khó khăn. Trong khi đó, mặt bằng dân trí không đồng đều; sản xuất của người dân chủ yếu dựa trên nông, lâm nghiệp là chính với tập quán canh tác lạc hậu. Xuất phát điểm thấp, khiến cho việc xây dựng NTM gặp rất nhiều khó khăn. Tuy nhiên, sau rất nhiều nỗ lực, cố gắng của đồng bào các DTTS địa phương này đã trở thành xã biên giới đầu tiên của huyện Mường Tè được UBND tỉnh Lai Châu công nhận là xã đạt chuẩn NTM năm 2020.
Vượt qua những khó khăn Thu Lũm đang phấn đấu duy trì, tiến tới xây dựng NTM ở mức cao hơn, tập trung phát huy nội lực, kết hợp lồng ghép các chương trình phát triển kinh tế - xã hội để xây dựng NTM. Ban Chỉ đạo xây dựng NTM xã Thu Lũm phối hợp với các đoàn thể triển khai tuyên truyền sâu rộng cho nhân dân về ý nghĩa của chương trình xây dựng NTM. Với sự đồng thuận cao, người dân xã Thu Lũm đã hiến 1.120m2 đất và đóng góp hơn 9.500 ngày công lao động xây dựng đường giao thông, nhà văn hóa và các công trình vệ sinh môi trường.
Xã Thu Lũm khoác lên mình diện mạo mới, khang trang, sạch đẹp hơn.
Từ những cách làm đó, hiệu quả ban đầu Thu Lũm đạt được trong quá trình xây dựng nông thôn mới. Năm 2020, đường liên xã dài hơn 44km của xã Thu Lũm được bê tông hóa 100%; đảm bảo cho đồng bào các DTTS ở địa phương đi lại thuận tiện quanh năm. Không chỉ là sự nỗ lực của đồng bào các DTTS ở Thu Lũm mà còn có sự chung tay góp sức, sự quan tâm của các cấp ủy đảng, chính quyền. Các chương trình, chính sách của Đảng, Nhà nước dành cho đồng bào DTTS nói chung ở Thu Lũm nói riêng. Đến nay, Thu Lũm đầu tư 9 công trình thủy lợi, kiên cố hóa hơn 20km kênh mương, đạt hơn 82% trong tống số kênh mương cần phải kiên cố hóa tại địa phương. Đồng thời, nâng cấp, sửa chữa 4 công trình thủy lợi phục vụ sản xuất hơn 285ha, tỷ lệ diện tích sản xuất nông nghiệp được tưới tiêu chủ động đạt 80%, cơ bản đáp ứng nhu cầu sản xuất của người dân.
Giải pháp của cộng đồng
Ông Lỳ Pó Chừ, Bí thư Đảng ủy xã Thu Lũm, cho biết: Thu Lũm là xã biên giới, xa nhất của huyện Mường Tè. Toàn xã có 9 bản nằm dọc theo đường biên giới Việt - Trung, với 509 hộ, hơn 2.500 nhân khẩu. Trong xã có 3 dân tộc cùng sinh sống, trong đó, người Hà Nhì chiếm 81,5%, số còn lại là dân tộc Dao và La Hủ. Trước đây, bên cạnh việc đời sống của người dân còn gặp nhiều khó khăn, thực trạng môi trường của xã cũng tồn tại không ít bất cập, ý thức bảo vệ môi trường của người dân đó là một điều gì đó rất mơ hồ… thể hiện qua việc họ vứt bừa bãi, các loại rác thải, xác súc vật chết tiện đâu đổ đó. Chính điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống của người dân trên địa bàn.
Các đoàn thể và người dân xã Thu Lũm tham gia làm đường giao thông nông thôn, tạo điều kiện cho người dân phát triển kinh tế.
Thời gian qua, xác định nâng cao tiêu chí môi trường trong xây dụng NTM và giảm tỉ lệ hộ nghèo, nâng cao đời sống người dân là một trong những quan tâm lớn nhất mà xã Thu Lũm tìm cách giải quyết, khắc phục. Trên cơ sở đó. Chúng tôi tăng cường tuyên truyền, vận động bà con Nhân dân thực hiện tốt việc phân loại, thu gom rác thải sinh hoạt, xử lý chất thải, nước thải trong sinh hoạt chăn nuôi cũng như khắc phục các thói quen sinh hoạt, sản xuất và tiêu dùng ảnh hưởng đến môi trường; lồng ghép nội dung tự quản bảo vệ môi trường trong các buổi họp nhằm vận động người dân trong xã tích cực thực hiện. Mỗi thôn bản có một tổ tuyên truyền vận động. Mỗi tổ lại của ra các thành viên giám sát một số tổ khác trên cùng địa bàn xã hoặc vùng lân cận. Từ đó đưa ra những giải pháp cho những thôn bản làm chưa tốt.
Chính vì vậy, hiện nay vấn đề môi trường của xã Thu Lũm được cải thiện đáng kể. Chỉ sau một thời gian ngắn, những con đường rợp bóng cây xanh, đường làng, ngõ xóm sạch sẽ, thoáng mát…Đồng bào các DTTS ý thức được việc bảo vệ môi trường là cần thiết, hữu ích… nên mỗi người dân trong xã đều ra sức thực hiện, bỏ được những tập quán sinh hoạt cổ hủ lạc hậu, mất vệ sinh, nâng cao ý thức giữ gìn, bảo vệ môi trường. Ngoài ra, chúng tôi còn vận động mỗi gia đình tự xây dựng khuôn viên chuồng trại, thu dọn vệ sinh sạch sẽ, đổ rác đúng nơi quy định hoặc thu gom theo quy định, tạo nếp sống văn minh, sạch sẽ. - Ông Chừ nói.
Hiện nay, toàn xã Thu Lũm không còn hộ gia đình ở nhà tạm, dột nát, có 89,4% hộ chăn nuôi có chuồng trại đảm bảo hợp vệ sinh môi trường, xã đã tập trung chỉ đạo đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu giống cây trồng, vật nuôi; tích cực đưa giống cây trồng có giá trị kinh tế, chất lượng cao vào sản xuất. Đồng thời, lồng ghép nguồn vốn từ các chương trình dự án trên địa bàn xã để tập trung đầu tư phát triển sản xuất; đẩy mạnh công tác khuyến nông, khuyến lâm. Bằng các nguồn vốn, xã Thu Lũm đã trồng hơn 167ha sa nhân tím, hơn 131ha cây mắc ca, 1,2ha thất diệp chi hoa, 500ha sả, hơn 500ha thảo quả...
Được biết, trong thời gian tới, xã Thu Lũm tiếp tục đẩy mạnh vận động, hỗ trợ bà con phát triển sản xuất theo hướng chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao để đảm bảo tiêu chí thu nhập; ưu tiên các nguồn vốn xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển sản xuất. Đồng bào các DTTS ở Thu Lũm sẵn sàng truyền thừa những kinh nghiệm của mình cho các hộ khác đi sau để đẩy hàng nông sản lên thành giá trị hàng hóa nông sản của địa phương.
Có thể nói, công tác xóa đói giảm nghèo và bảo vệ môi trường trong xây dựng NTM ở Thu Lũm, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu đã đem lại hiệu quả thiết thực trong đời sống đồng bào các DTTS, tạo ra nhiều hiệu ứng tích cực, có sức lan tỏa đến các địa phương khác không riêng gì ở Mường Tè, tỉnh Lai Châu mà còn là điểm sáng để các địa phương khác học tập noi theo.
Thu nhập bình quân đầu người của Thu Lũm đã tăng từ 28,2 triệu đồng/người/năm (năm 2018) lên 36,02 triệu đồng/người/năm (năm 2020). Tỷ lệ người trong độ tuổi lao động có việc làm đạt 95,04%. Tỉ lệ hộ nghèo giảm bình quân 12,2%/năm, còn 11,9% vào năm 2020.
