(TN&MT) - Những năm trước đây, bưởi Diễn được biết đến có từ Hà Nội. Nhưng không ai nghĩ rằng tại vùng đất khô cằn Thọ Xuân (Thanh Hóa) lại xuất hiện một loại bưởi Diễn đặc sản không kém gì bưởi Diễn Hà Nội.
Với phong trào thi đua phát triển kinh tế đã xuất hiện nhiều tấm gương nông dân năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm vươn lên làm giàu trên đồng đất quê hương. Chị Nguyễn Thị Thu ở thôn Mỹ Thượng 3, xã Bắc Lương, huyện Thọ Xuân là một trong những người như thế.
Chị Thu sinh ra và lớn lên trong một gia đình thuần nông, từ đời ông bà, bố mẹ cho đến chị đều gắn liền với hạt lúa, củ khoai, “con trâu đi trước cái cày theo sau”. Làm lúa, làm khoai theo phương thức truyền thống nhưng phải nhờ thời tiết thuận lợi thì còn đủ ăn, mất mùa thì phải đi ăn gạo đong quanh năm suốt tháng, rất vất vã.
Chị Thu cho Biết: Năm 1990 chị kết duyên vợ chồng với anh Trịnh Khắc Thi, sau đó nhà nước chia cho anh chị 3 sào ruộng. Đất thì cũng màu mỡ đó, nhưng mỗi vụ lúa chỉ thu được 2,5 tạ thóc/sào, giá lúa 6.000đ/kg = 1.500.000đ, trừ chi phí cày bừa, phân bón, thuốc BVTV, thu hoạch chỉ còn lãi tầm 500.000đ – 700.000đ. Anh chị nghĩ bụng, 3 tháng SX lúa chỉ lãi được vài triệu bạc thì lấy gì cho con ăn học.
Vườn bưởi Diễn của gia đình chị Nguyễn Thị Thu ở thôn Mỹ Thượng 3, xã Bắc Lương, huyện Thọ Xuân
Suy nghĩ nát óc nhưng chẳng biết trồng cây gì ở vùng đất này cho có hiệu quả, rồi một ngày anh Thi ra Thủ đô được người anh họ hiến kế đưa bưởi Diễn về trồng, thế là anh làm liều. Chiết 70 gốc bưởi về trồng trên 2,5 sào, sau đó đã nhân lên gần 4 sào với 170 gốc. Sau 3 năm đầu tiên bưởi chưa cho thu hoạch, mãi đến năm thứ 4 anh chị bắt đầu thu hoạch có hiệu quả.
Từ khi thu hoạch có hiệu quả, cứ đến tháng 10 âm lịch hàng năm, gia đình chị đã đón những thương lái khắp nơi tìm đến tận ruộng đặt mua những quả bưởi ngon, mẫu mã đẹp để mang đi khắp nơi bán với giá trung bình 25.000- 35.000 đồng/quả. Trừ chi phí mỗi năm thu lãi từ 150 triệu đồng trở lên.
Chia sẻ về bí quyết trồng bưởi Diễn, chị Thu nói: “Để trồng bưởi Diễn ngon, trước hết người trồng phải chọn mua được loại cây giống chất lượng, được chiết từ cành trung tán, tuyệt đối không lấy cành ngọn tán. Khi trồng, chú ý phải trồng cách mặt nước ngầm khoảng 50cm bởi đây là loại cây dễ chết vì ngập úng. Hàng năm, sau khi thu hoạch quả phải chăm bón cho cây bằng các loại phân bón lót, nghiền ngô, đỗ tương trộn với phân lân, tưới nước giữ ẩm và cắt, tỉa cành cho cây. Đến tháng Giêng, tháng Hai, khi cây ra hoa, đậu quả thì bổ sung thêm phân NPK; khoảng tháng 4- 5 âm lịch thì tỉa bớt quả nhỏ, vẹo… để quả đều trên cây. Từ lúc này đến khi thu hoạch thì phải thường xuyên kiểm tra cây, quả để sớm phát hiện ra sâu bệnh và xử lý, đồng thời bổ sung thêm phân bón cho những cây yếu. Trong quá trình trồng, chăm sóc bưởi Diễn nên sử dụng các loại phân chuồng, phân vi sinh, hữu cơ vì các loại phân bón này sẽ tốt cho cây, làm bền cây và tốt cho đất”.
Không chỉ thành công với mô hình trồng bưởi Diễn, chị còn trở thành nhà cung cấp giống cho nông dân trong vùng từ việc chiết cành nhân giống. Chị cũng là người nhiệt tình hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh trên cây bưởi Diễn cho bà con nông dân. Chị thường khuyên bảo bà con chỉ cần “Kiên trì, tâm huyết là sẽ thành công”. Ngày đầu quyết định trồng bưởi Diễn anh chị phải dùng cuốc, xẻng đào ao cả tháng trời để tạo nước tưới và lấy đất đắp luống, làm đường. Đầu tư hơn 3 năm mà chưa có thu hoạch chị kêu anh bỏ cuộc nhưng anh một mực cương quyết tiếp tục đầu tư đến năm thứ 4 đã thành công.
Bà Đỗ Thị Loan, Trưởng phòng NN - PTNT huyện Thọ Xuân cho biết: “Từ khi vợ chồng chị Thu thành công với mô hình trồng bưởi Diễn, sau đó chị Thu đã nhân giống cho bà con, đến nay đã có nhiều hộ gia đình phát triển nhờ bưởi Diễn. Bưởi Diễn ở Thọ Xuân ăn ngon lắm, bởi điều kiện, khí hậu và đất đai rất thuận lợi cho việc trồng bưởi Diễn và đã mang lại thu nhập cao cho người nông dân. Hiện tại huyện đang tập trung xây dựng kế hoạch dồn điền đổi thửa đất đai, kêu gọi nguồn lực đầu tư, phấn đấu đến năm 2020 mở rộng diện tích lên 50 ha trồng bưởi Diễn ở 4 xã Xuân Trường, Xuân Thành, Bắc Lương và Nam Giang”.
Về Thọ Xuân hôm nay, mọi người không chỉ được thả mình trong không gian xanh mát, trong lành mà còn được ngắm nhìn những trái bưởi Diễn chở thành đặc sản của Thọ Xuân ngày nay trên vùng đất quê lúa.
Bài & ảnh:Thu Thủy
