Theo Sở TN&MT tỉnh, ngay từ đầu năm, các huyện, thành phố đã xây dựng Kế hoạch rà soát, kiểm tra, xử lý vi phạm về đất đai, trật tự xây dựng năm 2022. Tích cực tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về các hành vi vi phạm trong lĩnh vực đất đai, trật tự xây dựng.
Hình thức tuyên truyền được thực hiện đa dạng, lồng ghép phổ biến, quán triệt các quy định trong các hội nghị, cuộc họp, tập huấn. Tổ chức nâng cao kiến thức, bồi dưỡng, hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ về xử lý vi phạm hành chính lĩnh vực đất đai. Tuyên truyền thông qua hệ thống loa phát thanh, các buổi sinh hoạt cộng đồng đến các bản, tiểu khu, tổ dân phố, hộ gia đình, cá nhân, nhằm nâng cao tinh thần, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong quản lý, sử dụng đất.
Đồng thời, tập trung kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng đất của các tổ chức, doanh nghiệp, người dân. Qua tổng hợp số liệu từ các huyện, thành phố, lực lượng chức năng đã phát hiện, xử lý vi phạm hơn 300 trường hợp, tổng tiền phạt hơn 1,6 tỷ đồng. Trong đó, cấp huyện xử phạt 53 trường hợp; cấp xã xử phạt 264 trường hợp. Các hành vi vi phạm chính gồm: Sử dụng đất không đúng mục đích; lấn, chiếm đất; hủy hoại đất; vi phạm trật tự xây dựng…
Quá trình thực hiện cho thấy, ý thức chấp hành pháp luật của một số ít người dân còn hạn chế, cố tình không chấp hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Trường hợp buộc khôi phục lại tình trạng của đất trước khi vi phạm thường không được triệt để và khó thực hiện, do đối tượng vi phạm không tự giác thực hiện Quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Công tác kiểm tra, xử lý, ngăn chặn vi phạm tại một số địa bàn chưa được kịp thời. Việc phát hiện, lập biên bản vi phạm hành chính tại một số nơi chưa được chặt chẽ, chưa đúng quy định.
Để tiếp tục nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về đất đai, Sở TN&MT tỉnh đang tập trung thanh, kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật về đất đai với các tổ chức, đảm bảo sử dụng đất đúng mục đích. UBND các huyện, thành phố tiếp tục tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn các xã, phường thực hiện tốt quản lý nhà nước về đất đai, trật tự xây dựng. Kiểm tra, giám sát, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm.
Đặc biệt, ngày 24/10/2022, UBND tỉnh Sơn La đã ban hành Kế hoạch với 10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp nhằm tăng cường công tác lãnh đạo, quản lý nhà nước về đất đai, xử lý nghiêm các vi phạm trong quản lý, sử dụng đất, tạo nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội.
Theo đó, Sơn La sẽ tập trung xử lý dứt điểm các trường hợp lấn chiếm đất, xây dựng trái phép. Xử lý nghiêm các tập thể, cá nhân thiếu tinh thần trách nhiệm, buông lỏng quản lý để xảy ra tình trạng tự ý tách thửa, san ủi đồi núi, san lấp hồ ao, bờ sông, bờ suối... để phân lô, bán nền, xây dựng các công trình trái phép làm phá vỡ quy hoạch, lấn chiếm đất công ích, đất hành lang giao thông để xây dựng nhà ở, công trình trái pháp luật. Thanh, kiểm tra, xử lý nghiêm các dự án không đưa đất hoặc chậm đưa đất vào sử dụng.
Thanh tra, rà soát, đánh giá lại tình hình quản lý, sử dụng quỹ đất công ích (đất 5%) của địa phương. Tập trung chỉ đạo giải quyết dứt điểm các tồn tại, hạn chế, vướng mắc kéo dài liên quan đến quản lý và sử dụng đất, các vụ tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai; không để chậm trễ, đùn đẩy trách nhiệm trong giải quyết yêu cầu, khiếu nại của người dân; ngăn ngừa các vi phạm về quản lý, sử dụng đất dẫn tới tranh chấp, khiếu nại, tố cáo.
Đặc biệt, phải kịp thời tập trung chỉ đạo quản lý, thanh, kiểm tra các khu vực có hiện tượng gia tăng đột biến về chuyển mục đích sử dụng đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất, tăng giá đất đột biến.