Sơn La: Quy hoạch xây dựng vùng liên huyện vùng cao, biên giới

Phạm vi nghiên cứu lập quy hoạch thuộc địa giới hành chính các huyện Sốp Cộp, Sông Mã và các xã Phiêng Pằn (Mai Sơn); Chiềng On, Phiêng Khoài, Lóng Phiêng, Chiềng Tương (Yên Châu); Chiềng Khừa, Lóng Sập, Chiềng Sơn (Mộc Châu), Tân Xuân (Vân Hồ), có tổng diện tích tự nhiên gần 400.000ha.

Dự báo, đến năm 2030, toàn vùng có dân số khoảng 335.800 người, đến năm 2050 khoảng 416.700 người. Diện tích đất xây dựng đô thị giai đoạn 2021- 2030 khoảng 2.206ha, diện tích đất xây dựng khu dân cư nông thôn khoảng 6.450ha.

Quy hoạch vùng liên huyện vùng cao, biên giới tỉnh Sơn La thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn 2050 trên địa bàn 6 huyện, tổng diện tích tự nhiên gần 400.000ha.

Về định hướng phát triển kinh tế, sẽ phân thành 4 tiểu vùng, tiểu vùng 1 là vùng kinh tế động lực - phát triển nông lâm, công nghiệp, thương mại, dịch vụ, gồm 15 xã, thị trấn huyện Sông Mã và 2 xã huyện Sốp Cộp. Tiểu vùng 2 là hành lang biên giới – vùng phát triển kinh tế rừng, trồng cây ăn quả, chăn nuôi đại gia súc, du lịch khám phá trải nghiệm tại 6 xã huyện Sốp Cộp.

Tiểu vùng 3 là hành lang biên giới – vùng phát triển kinh tế nông nghiệp gồm 8 xã thuộc 3 huyện Sông Mã, Mai Sơn, Yên Châu. Tiểu vùng 4 là hành lang biên giới – vùng phát triển kinh tế nông nghiệp gắn với chế biến, phát triển kinh tế rừng, du lịch sinh thái tại 7 xã thuộc 3 huyện Yên Châu, Mộc Châu, Vân Hồ.

Về phát triển không gian đô thị, đến năm 2030, toàn vùng có 4 đô thị, gồm 1 đô thị loại IV (thị trấn Sông Mã, huyện Sông Mã), 3 đô thị loại V (thị trấn Sốp Cộp, huyện Sốp Cộp; Chiềng Khương, huyện Sông Mã; Phiêng Khoài, huyện Yên Châu) và khu vực phát triển đô thị Lóng Sập, Chiềng Sơn (thuộc thị xã Mộc Châu, đô thị loại III).

Giai đoạn đến năm 2050, toàn vùng có 5 đô thị, trong đó có 1 đô thị loại III (thị trấn Sông Mã), 1 đô thị loại IV (thị trấn Sốp Cộp), 3 đô thị loại V (Chiềng Khương, Mường Lầm, huyện Sông Mã và Phiêng Khoài, huyện Yên Châu), khu vực phát triển đô thị Lóng Sập, Chiềng Sơn (thuộc thị xã Mộc Châu, đô thị loại II).

Về định hướng phát triển công nghiệp, sẽ phát triển mới 3 cụm công nghiệp, gồm: Cụm công nghiệp Mường Và, huyện Sốp Cộp, quy mô khoảng 20ha; cụm công nghiệp Xum Côn, bản Mé, xã Nà Nghịu, huyện Sông Mã, quy mô 50ha và cụm công nghiệp 6C Phiêng Khoài, huyện Yên Châu, quy mô 70ha.

Đặc biệt, đến năm 2030, 70% các xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó, 17 xã biên giới đạt chuẩn nông thôn mới, 8 xã đạt chuẩn theo các tiêu chuẩn mới hoặc nông thôn mới nâng cao, ít nhất 5 xã đạt nông thôn mới kiểu mẫu. Đến năm 2050, 100% xã trên địa bàn vùng đảm bảo tiêu chuẩn về cơ sở vật chất, hạ tầng xã hội, văn hóa theo các tiêu chuẩn nông thôn quốc gia, đảm bảo chất lượng đời sống cho nhân dân các vùng nông thôn.

Cùng với đó, triển khai quy hoạch sắp xếp lại các khu dân cư nông thôn để không ngừng nâng cao đời sống và các điều kiện sinh hoạt của nhân dân, phát triển thu hút dân cư đến các khu kinh tế cửa khẩu, cửa khẩu phụ, lối mở, trạm tiểu ngạch gắn với an ninh quốc phòng, phát triển kinh tế - xã hội.

Nghiên cứu xây dựng các điểm định cư nông thôn thích ứng biến đổi khí hậu. Di dời các khu dân cư ở vùng thiên tai, vùng khó khăn về khu quy hoạch mới. Huy động mọi nguồn lực xã hội để xây dựng các điểm dân cư nông thôn, các trung tâm xã. Phát triển hình thái không gian dân cư nông thôn theo chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, duy trì văn hóa bản địa và nền kinh tế đặc trưng từng vùng.

Đồ án cũng đưa ra các định hướng phân bố phát triển nông, lâm nghiệp, thủy sản. Theo đó, tỉnh tiếp tục chú trọng bảo tồn đa dạng sinh học, đặc biệt tại 2 khu bảo tồn thiên nhiên Sốp Cộp (huyện Sốp Cộp, Sông Mã) và Xuân Nha (huyện Vân Hồ). Bảo vệ diện tích rừng đặc dụng hiện có và phát triển rừng phòng hộ đầu nguồn với phương thức khoanh nuôi, phục hồi, tái sinh rừng tự nhiên là chính, đưa diện tích rừng các loại lên khoảng hơn 244.000ha vào năm 2030. Nâng tỷ lệ che phủ của rừng lên 53,2% vào năm 2030 và đạt khoảng 60% đến năm 2050.