Sơn La: Giám sát công tác bảo vệ môi trường 3 nhà máy chế biến cà phê

Tại buổi làm việc, ông Cao Viết Thịnh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Trưởng đoàn giám sát số 1 đã thông qua Quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh về thành lập Tổ công tác giám sát việc chấp hành quy định về bảo vệ môi trường, tài nguyên nước với các cơ sở chế biến nông sản niên vụ 2024-2025; Quyết định của Tổ công tác về thành lập Đoàn giám sát số 1 với các cơ sở chế biến cà phê quy mô tập trung.

Ghi nhận tại Nhà máy chế biến sâu tinh chế cà phê từ sản phẩm cà phê Sơn La, thuộc Công ty cổ phần Phúc Sinh Sơn La, công suất chế biến 20.000 tấn cà phê quả tươi/năm, sản lượng cà phê nhân khoảng 4.400 tấn/năm. Công ty đã được UBND tỉnh cấp Giấy phép môi trường, giấy phép khai thác nước dưới đất theo quy định.

Niên vụ 2024-2025, Nhà máy hoạt động từ ngày 12/10/2024, dự kiến kết thúc niên vụ vào ngày 30/2/2025. Trước khi vào niên vụ, đơn vị đã triển khai nạo vét bùn lắng tại các hồ chứa nước thải, quá trình thực hiện báo cáo Sở TN&MT, UBND huyện Mai Sơn để kiểm tra, giám sát. Đồng thời, sửa chữa, bảo dưỡng hệ thống xử lý nước thải, các hồ chứa nước thải, đảm bảo khả năng lưu chứa trong suốt niên vụ 2024-2025.

Thời điểm giám sát, đơn vị đã thu mua, chế biến hơn 2.100 tấn cà phê quả tươi. Lượng nước thải phát sinh khoảng hơn 2.300m3; lượng bã vỏ phát sinh khoảng 783 tấn, được tập kết tại bãi tập kết vỏ của nhà máy. Hệ thống xử lý nước thải công suất 200m3/ngày đêm hoạt động ổn định.

Đồng thời, để đảm bảo vận hành hệ thống xử lý nước thải ổn định, hiệu quả, công ty đã bổ sung nhân sự vận hành, đào tạo hướng dẫn nghiệp vụ, trang bị phương tiện, dụng cụ, bảo hộ lao động cho nhân viên vận hành hệ thống.

Quá trình sản xuất, Công ty cam kết chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, tài nguyên nước; thu gom, xử lý chất thải đảm bảo quy chuẩn. Đề nghị Đoàn giám sát hướng dẫn, tạo điều kiện để cơ sở nâng công suất các lò sấy, từ đó, nâng cao hiệu quả thu mua, sơ chế cà phê quả tươi cho người dân trên địa bàn tỉnh.

Tại HTX Xây dựng và Phát triển nông thôn Mường Chanh thực hiện Dự án Xưởng chế biến cà phê Mường Chanh tại xã Mường Chanh, huyện Mai Sơn. Tổng diện tích dự án hơn 2,8ha, chế biến cà phê theo phương pháp ướt, công suất 100 tấn nguyên liệu cà phê tươi/ngày, sản lượng cà phê nhân 2.200 tấn/năm.

Niên vụ năm nay, HTX thực hiện thu mua, sơ chế từ ngày 7/10/2024; đến nay, đã thu mua, chế biến hơn 1.700 tấn cà phê quả tươi. Hệ thống xử lý nước thải gồm: Bể tách vỏ; 3 hồ chứa nước thải; bể thu nước rỉ vỏ; hồ biogas, hồ trung gian; cụm bể xử lý công suất 100m3/ngày đêm; hồ chứa bùn; hồ sau xử lý… hoạt động ổn định.

Xưởng chế biến cà phê Minh Tiến thuộc Công ty Cổ phần tập đoàn Minh Tiến – MTG, tại bản Sẳng, xã Chiềng Xôm, thành phố Sơn La. Niên vụ 2023-2024 trước đó, đơn vị hoạt động từ ngày 28/9/2023-1/2/2024; đã thu mua, chế biến 2.138 tấn cà phê quả tươi. Trong niên vụ, hệ thống xử lý nước thải công suất 200m3/ngày đêm hoạt động ổn định. Nước thải sau xử lý được lưu giữ tại ao sinh học để tái sử dụng phục vụ chế biến. Niên vụ năm nay, Xưởng chưa đi vào hoạt động.

Tại 3 cơ sở, Đoàn giám sát đã tiến hành kiểm tra thực địa, ghi nhận toàn bộ hiện trạng sản xuất, tình hình hoạt động các công trình xử lý chất thải; công tác thu gom, xử lý chất thải phát sinh; chốt số liệu các thiết bị đo lưu lượng nước thải, nước khai thác sử dụng và tái sử dụng nước thải; việc thực hiện các nội dung còn tồn tại, hạn chế đã được Đoàn giám sát chỉ ra khi kết thúc niên vụ 2023-2024.

Qua kết quả giám sát, hiện nay, Xưởng chế biến cà phê Mường Chanh chưa hoàn thành khắc phục theo Thông báo kết luận của Đoàn giám sát khi kết thúc niên vụ 2023-2024. Đoàn giám sát đã yêu cầu đơn vị tạm dừng hoạt động từ ngày 5/11/2024 để hoàn thành các nội dung tồn tại, hạn chế, chỉ được hoạt động trở lại khi được cấp có thẩm quyền cho phép. Giao UBND xã Mường Chanh, huyện Mai Sơn giám sát việc tạm dừng hoạt động của đơn vị.

Với 2 đơn vị còn lại, Đoàn giám sát yêu cầu tiếp tục chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, tài nguyên nước. Vận hành hệ thống xử lý nước thải, đảm bảo toàn bộ nước thải được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường và tái sử dụng cho hoạt động sản xuất, trong mọi trường hợp nước thải chưa xử lý hoặc xử lý chưa đạt quy chuẩn không được phép xả thải ra môi trường.

Thu gom bã vỏ cà phê, ủ phân vi sinh (quá trình ủ phải che bằng bạt kín) và thu gom nước rỉ vỏ cà phê theo đúng quy trình, không được phép bán, cho bã vỏ cà phê cho các đơn vị không đủ chức năng thu gom, xử lý. Thu gom toàn bộ nước mưa chảy tràn, rác thải sinh hoạt, chất thải rắn công nghiệp thông thường theo đúng quy trình.

Tiếp tục thực hiện nghiêm việc truyền dữ liệu hình ảnh camera tại các khu vực xử lý chất thải về Sở TN&MT, UBND huyện Mai Sơn, UBND thành phố, phục vụ hoạt động kiểm tra, giám sát.

Đoàn giám sát cũng đề nghị các địa phương, nhất là chính quyền cơ sở tiếp tục tăng cường giám sát hoạt động sơ chế, chế biến cà phê trên địa bàn. Kịp thời thông tin đến các cơ quan chức năng trong trường hợp xảy ra ô nhiễm hoặc có kiến nghị của cộng đồng dân cư, kiên quyết không để xảy ra ô nhiễm môi trường, nguồn nước.