 |
| Sâm Ngọc Linh là cây dược liệu quý vào loại nhất Việt Nam và Thế giới |
Cây Sâm Ngọc Linh (Sâm Việt Nam, Sâm K5, Sâm đốt trúc, cây thuốc giấu, củ ngải rọm con), có tên khoa học là Panax vietnamensis Ha & Grushv., (do TS. Hà Thị Dụng và GS.I.V.Grushvitky, một nhà thực vật học người Nga – chuyên về họ Ngũ Gia Bì – Araliacea định danh), là một loại cây đặc hữu của vùng núi Ngọc Linh, là cây thuốc quý hiếm của tỉnh Quảng Nam và quốc gia.
 |
| Ngay từ năm 1984, tỉnh Quảng Nam đã cử đoàn cán bộ của Sở Y tế đi khảo sát trên núi Ngọc Linh và lập đề án bảo tồn, phát triển Sâm Ngọc Linh |
Theo kết quả nghiên cứu khoa học, Sâm Ngọc Linh về mặt hóa học, thân rễ và rễ củ Sâm Ngọc Linh (phần dưới mặt đất) đã phân lập được 52 saponin, trong đó có 26 hợp chất saponin mới trong giới thực vật và 26 saponin thường thấy ở Sâm Triều Tiên, Sâm Mỹ, Sâm tam thất, đại diện chính của Sâm Ngọc Linh là ginsenosid - Rb1, ginsenosid - Rg1, ginsenosid - Rd, majonosid - R2. Đặc biệt majonosid - R2 với cấu trúc saponin pammaran kiểu ocotillol chiếm 50% hàm lượng saponin toàn phần của Sâm Ngọc Linh. Ngoài thành phần chính là saponin, trong thân rễ và rễ củ Sâm Ngọc Linh còn xác định có 7 hợp chất polyacetylen. Trong đó, 5 hợp chất đã xác định cấu trúc với panaxynol và heptadeca-1,8(E)-dien-4,6-diyn-3,10-diol là 2 polyacetylen chính yếu và 2 hợp chất mới là 10-acetoxy-heptadeca-8(E)-en-4,6-diyn-3-ol và heptadeca-1,8(E),10(E)-trien-4,6-diyn-3,10-diol, 17 acid amin, 20 chất khoáng vi lượng, glucid (26,7%), tinh dầu (0,1%). Trong lá và cọng thân (phần trên mặt đất) đã phân lập được 19 saponin pammaran. Trong đó 8 saponin có cấu trúc mới.
 |
| Ông Đặng Ngọc Phái - nguyên Phó Giám đốc Công ty dược, vật liệu y tế tỉnh Quảng Nam, người có đóng góp lớn trong việc bảo tồn nguồn gen quý Sâm Ngọc Linh từ năm 1993, trao đổi với PV Báo TN&MT về việc bảo tồn Sâm Ngọc Linh |
Sâm Ngọc Linh là một loài cây dược liệu quý vào loại bậc nhất ở Việt Nam. Nó quý bởi giá trị về chất lượng của nó đã được các nhà nghiên cứu chứng minh Sâm Ngọc Linh có một số đặc điểm vượt trội hơn cả Sâm Hàn Quốc (Sâm Triều Tiên) và Sâm Mỹ. Nó quý bởi nó đang sinh sống tự nhiên ở độ cao tuyệt đối từ 1.000- 2.400m, ổn định ở vùng rừng già hỗn giao nguyên sinh mà tác động của con người gần như không đáng kể. Sâm Ngọc Linh có tác dụng giúp bệnh nhân cảm thấy ăn ngon, ngủ tốt, tăng thể trọng, tăng thị lực, hoạt động trí lực và thể lực được cải thiện tốt; Giảm mệt mỏi, chống nhược sức do lao động liên tục và quá tải; Gia tăng sức đề kháng của cơ thể trong các bệnh lý nhiễm trùng, hiệp lực với một số kháng sinh thông dụng; Cải thiện các chỉ số sinh hoá của cơ thể như tăng dung tích sống, giảm cholesterol huyết, tăng số lượng hồng cầu, hemoglobin và cải thiện các trường hợp suy nhược thần kinh và sinh dục... Những nghiên cứu gần đây cho thấy Sâm Ngọc Linh còn có tác dụng chống stress tâm lý, giải lo âu và có khả năng phòng chống ung thư.
 |
| Cây Sâm Ngọc Linh được phân bổ trên dãy núi Ngọc Linh, dưới những tán rừng già nguyên sinh ở độ cao hơn 2000m so với mực nước biển của huyện Nam Trà My và huyện ĐắkLây- tỉnh Kon Tum |
Nhằm bảo tồn và phát triển cây Sâm Ngọc Linh, một loài cây dược liệu quý vào loại bậc nhất ở Việt Nam. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định đưa Sâm Ngọc Linh nằm trong danh mục sản phẩm Quốc gia (Sâm Việt Nam) cùng với sản phẩm tôm nước lợ và cà phê Việt Nam chất lượng cao bắt đầu từ năm 2017.
Dương Bùi
