Toàn cảnh phiên họp chiều 27/11. Ảnh: quochoi.vn |
Trước khi biểu quyết, Quốc hội đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Nghị quyết thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội.
Dự thảo Nghị quyết thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội gồm 9 điều. Điểm đáng chú ý trong dự thảo Nghị quyết là tại Điều 1 đề cập thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội.
Theo đó, chính quyền địa phương ở thành phố Hà Nội, huyện, quận, thị xã, xã, thị trấn là cấp chính quyền địa phương gồm có HĐND và UBND. Chính quyền địa phương ở các phường thuộc quận, thị xã tại thành phố Hà Nội là UBND phường.
UBND phường là cơ quan hành chính nhà nước ở phường, thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Nghị quyết này và theo phân cấp, ủy quyền của UBND, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội, UBND, Chủ tịch UBND quận, thị xã.
Về cơ sở chính trị - pháp lý của việc thí điểm, ông Hoàng Thanh Tùng cho biết, bên cạnh phần lớn các ý kiến đại biểu tán thành việc trình Quốc hội ban hành dự thảo Nghị quyết thí điểm thì có ý kiến tuy tán thành với chủ trương cải cách tổ chức bộ máy nhà nước nhưng cho rằng, cơ sở chính trị - pháp lý của việc thí điểm không tổ chức Hội đồng Nhân dân ở phường chưa vững chắc; đề nghị Quốc hội cẩn trọng khi xem xét, quyết định việc ban hành Nghị quyết này bảo đảm phù hợp với Hiến pháp năm 2013.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng, một trong những chủ trương lớn của Đảng hiện nay là đẩy mạnh cải cách để tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế, đa dạng hóa mô hình tổ chức chính quyền địa phương phù hợp với đặc điểm nông thôn, đô thị, hải đảo. Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII đã khẳng định: “Hoàn thiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương phù hợp với đặc điểm ở nông thôn, đô thị, hải đảo, đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt theo luật định”.
Để tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương 6 (khóa XII) đã đề ra nhiệm vụ “tiếp tục sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện thể chế xây dựng chính quyền địa phương theo hướng phân định rõ hơn tổ chức bộ máy chính quyền đô thị, nông thôn, hải đảo, đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt; chủ động thí điểm ở những nơi có đủ điều kiện”.
Trên cơ sở đó, theo đề nghị của Thành ủy thành phố Hà Nội, Bộ Chính trị đã phê duyệt Đề án thí điểm quản lý theo mô hình tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội và giao Đảng đoàn Quốc hội, lãnh đạo Quốc hội trong năm 2019 ban hành Nghị quyết về vấn đề này.
Căn cứ vào Điều 111 của Hiến pháp năm 2013 về tổ chức chính quyền địa phương và Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đề nghị Quốc hội cho thực hiện thí điểm việc tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội để có cơ sở đánh giá, rút kinh nghiệm.
Việc thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội được thực hiện từ ngày 01/7/2021 cho đến khi Quốc hội quyết định chấm dứt việc thực hiện thí điểm.