Từ năm 2014 đến nay, việc nuôi cá lồng bè trên vùng vịnh Dung Quất (thuộc thôn Sơn Trà, xã Bình Đông, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi) đã đem lại hiệu quả kinh tế rất cao cho các hộ dân, góp phần giải quyết việc làm, phát triển kinh tế hộ gia đình. Tuy nhiên, những vướng mắt, bất cập vẫn còn tồn đọng việc nuôi cá lồng bè tại khu vực này là mang tính tự phát của các hộ dân, không nằm trong vùng quy hoạch phát triển nuôi trồng thủy sản của tỉnh Quảng Ngãi.
Trong năm 2017, việc đầu tư các dự án trên địa bàn khu kinh tế Dung Quất rất lớn, để giảm thiểu thiệt hại về kinh tế của các hộ dân, đồng thời chấm dứt việc nuôi cá lồng bè tự phát không theo quy hoạch, trả lại diện tích mặt nước để triển khai thực hiện các dự án.
Trước đó, ngày 18/5/2017, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi đã có Công văn số 2911/UBND-NNTN (do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Đặng Văn Minh ký) về việc chấm dứt tình trạng nuôi trồng thủy sản lồng bè tự phát tại thôn Sơn Trà, xã Bình Đông. Công văn nêu rõ, Chủ tịch UBND huyện Bình Sơn phải có trách nhiệm tiếp tục chỉ đạo các phòng chuyên môn, UBND huyện Bình Đông tập trung tuyên truyền, vận động bà con nhân dân chấm dứt tình trạng nuôi trồng thủy sản tự phát không theo quy hoạch theo ý kiến chỉ đạo tại công văn số 1422/ UBND- NNTN ngày 20/3/2017; tổ chức đã thông báo các các hộ nuôi phải tháo dở lồng bè, không được tiếp tục sản xuất, trong đó xác định cụ thể thời điểm phải tháo dỡ, sau thời gian này nếu chưa tháo dỡ hoặc tiếp tục vi phạm thì xử lý nghiêm theo Quy định của pháp luật tại Nghị định số 103/2013/NĐ- CP ngày 12/9/2015 của Chính phủ, kể cả những trường hợp phát sinh mới.
Tuy nhiên, hiện nay tại vùng biển thôn Sơn Trà, xã Bình Đông vẫn còn 83 hộ nuôi cá lồng bè với hơn 916 lồng nuôi của nhân dân 03 xã Bình Đông, Bình Thạnh và Bình Thuận. Là mang tính tự phát của các hộ dân, không nằm trong vùng quy hoạch phát triển nuôi trồng thủy sản của tỉnh Quảng Ngãi.
Hồi tháng 5/2017, tại khu vực này cũng đã xảy ra tình trạng cá bớp nuôi lồng nuôi ở đây chết bất thường hàng loạt, nguyên nhân cũng được các cơ quan chức năng xác định là do ảnh hưởng của không khí lạnh gây mưa lớn, nước đầu nguồn đổ về làm thay đổi môi trường nước dẫn đến cá bị chết do sốc với môi trường.
Mới đây, từ ngày 06-09/10/2018, các hộ dân phát hiện cá bớp nuôi lồng tại đây chết bất thường hàng loạt khoảng trên 100 tấn (cá từ 1-4kg), bỗng dưng lơ ăn và có các biểu hiện lạ, thay đổi màu sắc da, phù mình, nổi ghẻ, đột ngột chết hàng loạt khiến người dân không kịp trở tay, không rõ nguyên nhân, khiến các hộ nuôi thiệt hại lên tới hàng chục tỷ đồng. Cơ quan chức năng đã lấy mẫu cá và mẫu nước để mang đi xét nghiệm làm rõ nguyên nhân và tổ chức công bố kết quả xét nghiệm cho các hộ dân.
Đại diện Phòng TN&MT huyện Bình Sơn và Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Ngãi cho biết: Qua lấy mẫu nước, mẫu cá chết để đưa đi xét nghiệm, kết quả cho thấy không có sự tác động của con người và âm tính với vi rút gây bệnh hoại tử thần kinh. Việc cá nuôi chết hàng loạt là do quá trình người dân kéo lồng bè di chuyển để tránh lũ, vậy nên môi trường nước bị thay đổi đột ngột đã dẫn đến tình trạng cá chết hàng loạt.
Chiều ngày 16/10, huyện Bình Sơn đã tổ chức buổi họp mặt trực tiếp với nhân dân. Tham dự buổi họp có bà Hà Thị Anh Thư - Bí thư Huyện ủy Bình Sơn, ông Lý Thọ - Phó Chủ tịch UBND huyện Bình Sơn, đại diện Phòng TN&MT huyện Bình Sơn và Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Ngãi, lãnh đạo các phòng chuyên môn của huyện. Để trả lời những vướng mắt của bà con nông dân cũng như tìm và định hướng giải quyết những khó khăn bất cập của người dân các xã Bình Đông, Bình Thạnh, Bình Thuận, Bình Châu, huyện Bình Sơn (Quảng Ngãi), và đã công bố kết quả xét nghiệm mẫu cá chết và mẫu nước cá chết trong những ngày qua tại khu vực biển vịnh Dung Quốc.
Để chia sẻ phần nào thiệt hại trên, chính quyền sẽ trao đổi và liên hệ và các doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn, để thu mua số cá còn vướn lại của người dân. KKT Dung Quất đã đồng ý mua số cá chết đang được cấp đông và số hiện còn sống trong lồng bè cho bà con.
Về kiến nghị hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp của người nuôi cá lồng bị thiệt hại, bà Hà Thị Anh Thư - Bí thư Huyện ủy Bình Sơn cho hay: “Không phải đến bây giờ mà trước đó vào năm 2017, sau khi xảy ra sự cố cá nuôi chết như vừa qua cũng tại xã này, huyện đã có văn bản đề nghị với tỉnh về vấn đề trên, với tổng kinh phí khoảng 8 tỷ đồng. Nhưng do tỉnh bố trí chưa kịp nên chưa thể thực hiện được”.
Do đó, UBND huyện Bình Sơn vừa có báo cáo lên UBND tỉnh Quảng Ngãi và các sở, ban ngành. Theo đó, UBND huyện Bình Sơn đề nghị UBND tỉnh Quảng Ngãi và các sở, ban ngành liên quan xem xét, hỗ trợ trên 9,2 tỷ đồng để các hộ dân trong vùng nuôi cá lồng bè tại vùng vịnh Dung Quất chuyển đổi nghề nghiệp, ổn định cuộc sống.
