Nhà máy “hành” dân
Nhiều năm nay, người dân tổ dân phố Lãnh Thượng 1, thị trấn Đông Phú, huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam rất bức xúc về hành vi xả thải gây ô nhiễm nước ngầm của Công ty CP sản xuất Thương mại và Dịch vụ Ngọc Nam Phương (Công ty CP Ngọc Nam Phương) chuyên khai thác, tẩy rửa và sản xuất đá trắng.
Ông Nguyễn Thành Diệp có 03 hecta keo trồng nằm bên cạnh Công ty CP Ngọc Nam Phương. Nhiều năm trước, số diện tích keo này mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho gia đình ông sau mỗi vụ thu hoạch. Thế nhưng, từ ngày Công ty CP Ngọc Nam Phương đi vào hoạt động, cây keo cứ chết dần.Ông Diệp cho rằng, vườn keo chết là do chất lượng mạch nước ngầm ở đây bị thay đổi. Cụ thể, từ lúc Công ty CP Ngọc Nam Phương đi vào hoạt động thì thường xuyên xả nước thải nguy hại ra môi trường, thông qua đường ống thoát nước chạy thẳng ra mương rồi thấm xuống đất gây ô nhiễm nguồn nước ngầm.
“Mỗi lần công ty này xả thải nước có màu vàng, mùi hôi thối, đứng gần đó khoảng 1h đồng hồ là khó thở. Nước ni là nước tẩy đá đen thành đá trắng toàn hóa chất, axit. Nuôi trồng gì cũng không được, đều chết hết. Người dân đã nhiều lần phản ánh, chính quyền xuống lập biên bản rồi đâu lại vào đấy”- ông Diệp bức xúc.
Ông Diệp cho biết thêm, do lo ngại nguồn nước bị ô nhiễm ảnh hưởng đến sức khỏe, gia đình ông đành phải bỏ hoang chiếc giếng đào và khoan thêm một giếng mới xa khu vực này để sử dụng.
Theo ông Nguyễn Xuân Hùng, gần với nhà ông Diệp, doanh nghiệp này thường xuyên xả thải ra môi trường, nhất là vào những ngày mưa, nước thải theo kênh chảy thẳng vào sân, vườn của người dân. Khu vực này có hơn 70% hộ dân đang sử dụng nguồn nước giếng. Dù lo ngại sức khỏe bị ảnh hưởng nhưng không có cách nào khác người dân vẫn phải dùng nước giếng bị ô nhiễm.
Mới đây, chiều ngày 17/9, hàng trăm m3 nước thải chưa qua xử lý chảy ồ ạt xuống khu vực dân cư. Người dân quanh khu vực này đã đề nghị Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) huyện Quế Sơn và chính quyền thị trấn xuống hiện trường kiểm tra. Theo biên bản về việc kiểm tra công tác bảo vệ môi trường tại Công ty CP Ngọc Nam Phương thì tại khu vực xung quanh nhà máy, chưa xây dựng công trình xử lý nước thải, nước thải tại các chứa nước rửa đá có hóa chất chảy tràn lan ra môi trường. Phòng TN&MT huyện đề nghị công ty khẩn trương khắc phục toàn bộ hồ ngâm, rửa đá, không để nước thải chảy tràn ra ngoài. Thời gian khắc phục trước ngày 27/9/2018.
Sai phạm chồng sai phạm
Trao đổi với ông Hoàng Kim Hải- Phó Trưởng phòng TN&MT huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam thừa nhận việc người dân phản ánh về hành vi xả nước thải gây ô nhiễm môi trường của Công ty CP Ngọc Nam Phương là có cơ sở. Theo đó, sự việc xả thải của đơn vị này bắt đầu từ khi đi vào hoạt động. Vào ngày 18/5/2018, đoàn kiểm tra liên ngành của Phòng TN&MT trong quá trình kiểm tra công tác bảo vệ môi trường tại các cơ sở sản xuất kinh doanh tập trung trên địa bàn cũng đã phát hiện Công ty CP Ngọc Nam Phương chưa thực hiện đầy đủ, đồng bộ các giải pháp bảo vệ môi trường theo hồ sơ như chưa đầu tư xây dựng công trình thu gom xử lý nước thải sản xuất, kho chứa và quản lý, xử lý nước thải nguy hại; hệ thống thu gom, xử lý nước mặt. Chưa thực hiện tốt chương trình quan trắc môi trường định kỳ. Đoàn đã lập biên bản và yêu cầu dừng hành vi xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường, hoàn thành các hạng mục trước ngày 15/6/2018.
“Đáng ra trong quá trình sản xuất doanh nghiệp phải đầu tư xây bể chứa xử lý nước thải nhưng không có. Tuy đã lập biên bản nhiều lần nhưng sau đó Công ty CP Ngọc Nam Phương tiếp tục tái diễn xả thải ra môi trường. Nước thải ra môi trường là nước dùng để tẩy đá”- ông Hải cho biết.
Theo tìm hiểu của phóng viên, hiện Công ty CP Ngọc Nam Phương vẫn đang trong thời gian thực hiện quyết định về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên nước và khoáng sản do Chủ tịch UBND tỉnh Đinh Văn Thu ký ngày 20/7/2018 với mức 1,2 tỷ đồng và tước quyền sử dụng giấy phép khai thác khoáng sản thời hạn 24 tháng vì thực hiện hành vi khai thác khoáng sản vượt ra ngoài phạm vi cấp phép tại mỏ đá thôn Lộc Đại, xã Quế Hiệp và thôn Lộc Sơn, xã Quế Long, huyện Quế Sơn. Hiện, số tiền này vẫn chưa được truy thu nộp về ngân sách nhà nước nhưng Công ty CP Ngọc Nam Phương vẫn tiếp tục vi phạm xả thải ra môi trường.
Rõ rang, Công ty CP Ngọc Nam Phương liên tục tái diễn xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường nhưng chính quyền lại không xử lý nghiêm đang gây bức xúc trong người dân. Dư luận đặt ra câu hỏi liệu có sự bao che nào từ phía chính quyền địa phương để công ty này ngang nhiên hoạt động trong khi “dính” nhiều sai phạm.