Quan Hóa (Thanh Hóa): Một xã có tới 6 bãi cát trái phép

Loạn “cát tặc”

Từ trung tâm huyện Quan Hóa ngược phía tây hướng về tỉnh Hòa Bình chừng hơn 20 km PV đã có mặt tại xã Phú Thanh, huyện Quan Hóa. Tại đây, chúng tôi không khỏi choáng ngợp vì chỉ một đoạn giáp sông Mã ngắn ngủi đoạn qua bản Đỏ, bản Uôn, bản Chăng, xã Phú Thanh đã có tới 6 bãi cát trái phép, tất cả các bãi cát lậu này đều được án ngữ ngay sát con đường Quốc lộ.  Có đoạn tập kết dọc hai bên đường, cao 4 – 6 m, thậm chí còn tràn cả ra lòng đường gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông và gây ô nhiễm môi trường. Khu vực này có hẳn một biển báo “Khu vực cấm khai thác, tập kết cát” thế nhưng “cát tặc” cũng chẳng màng, thậm chí ngang nhiên tập kết cát ngay chân biển báo này.

Rất nhiều tàu thuyền hút cát trái phép đang bơm cát lên bãi cát lậu

Nhiều người dây tại khu vực này bức xúc cho biết: Các bãi cát này hoạt động đã nhiều năm nay, cát được các chủ bãi tập kết ngay sát đường Quốc lộ để dễ bề kinh doanh, vận chuyển. Chủ các bãi cát là người trong tỉnh Thanh Hóa và tỉnh Hòa Bình. Hầu như chủ bãi nào cũng có thuyền hút cát, khu vực này cát đẹp với trữ lượng lớn nên các thuyền chỉ hút một lúc là có một thuyền đầy. Ở đây họ làm từ sáng sớm cho đến tận chiều muộn, xe vận chuyển cát toàn là xe trọng tải lớn. Người dân cũng đã kiến nghị nhiều lần nhưng chưa thấy xử lý triệt để, chỉ tạm dừng được một thời gian ngắn rồi “cát tặc” lại tung hoành như cũ.

Hàng loạt các bãi cát trái phép ngang nhiên mọc hai bên đường Quốc lộ suốt nhiều năm nay

Theo tìm hiểu của PV Báo Tài nguyên và Môi trường, cát được các chủ bãi rao bán ngay tại bãi với giá 150.000 đồng/m³ chưa tính cước vận chuyển, có thời điểm giá cát còn cao hơn nữa. Toàn bộ cát khai thác được nơi đây được “cát tặc” vận chuyển sang tỉnh Hòa Bình và tỉnh Sơn La tiêu thụ.

Theo Biên bản kiểm tra số 07/BB – UBND ngày 18/04/2017 của UBND huyện Quan Hóa thì trên địa bàn xã Phú Thanh có tới 6 tổ chức, hộ gia đình đang khai thác, tập kết, kinh doanh cát trên địa bàn và tất cả đều không có giấy phép.

Cụ thể: hộ ông Hà Đức Duyệt – Chủ HTX Thành Đạt đang khai thác tại bản Đỏ, bản Uôn, phương tiện khai thác gồm 4 tàu, 12 máy nổ, 1 máy xúc, đang tập kết khoảng 150 m³; Hộ ông Hà Xuân Toán – Công ty Mường Ánh đang khai thác tại bản Đỏ, bản Uôn, phương tiện khai thác có 4 tàu, 12 máy nổ, 2 máy xúc, đang tập kết khoảng 200 m³; Hộ ông Lê Quang Trung đang khai thác tại bản Đỏ, phương tiện khai thác có 2 thuyền đang hoạt động, 8 máy nổ, 2 máy xúc, đang tập kết tại bãi khoảng 300 m³; Hộ ông Nguyễn Văn Cự đang khai thác tại bản Đỏ, phương tiện khai thác gồm 3 tàu, 8 máy nổ, 4 máy xúc đang tập kết khoảng 500 m³; Hộ bà Hà Thị Quyền – HTX Mai Thanh, khai thác tại bản Chăng, phương tiện khai thác có 2 tàu, 5 máy nổ, 1 máy xúc, đang tập kết khoảng 500 m³; Hộ ông Hà Văn Ba khai thác tại bản Chăng, phương tiện khai thác gồm 1 tàu, 3 máy nổ.

Bãi cát khổng lồ tại bản Đỏ, xã Phú Thanh tràn ra cả ngoài đường Quốc lộ

Không cấm được vì nhu cầu xây dựng cao?

Trả lời về vấn đề này, ông Cao Xuân Nhuận – Chủ tịch UBND xã Phú Thanh cho biết: Nạn “cát tặc” nơi đây diễn ra nhiều năm, các đối tượng khai thác đều có thuyền hút, một số hút cát ngay dưới sông Mã, một số lại hút từ sông Luồng (thuộc huyện Quan Hóa) chuyển về đây tập kết. Đầu năm chính quyền vừa xử phạt và nghiêm cấm tập kết.

Biển báo cấm khai thác, tập kết cát dường như vô dụng tại khu vực này

Tuy nhiên, khi PV đưa những hình ảnh về việc tập kết, khai thác cát trên địa bàn vẫn ngang nhiên diễn ra thì vị Chủ tịch xã cho rằng: Việc các bãi cát trái phép hoạt động trở lại có nắm được nhưng do nhu cầu xây dựng cao nên khó cấm? Khi được hỏi về việc xử lý các đối tượng khai thác, tập kết cát trái phép lộng hành trên địa bàn, ông Cao Xuân Nhuận còn đẩy thẳng trách nhiệm lên huyện: “Xử lý phải đợi huyện ra quân”?

Đặc biệt, trong khi PV đang làm việc với Chủ tịch UBND xã Phú Thanh thì cách đó không xa, ngay trước mặt UBND xã Phú Thanh nhiều thuyền hút cát vẫn thi nhau bơm cát tập kết lên bãi cát trái phép tại bản Đỏ.

Dư luận hoài nghi về việc phải chăng “cát tặc” nơi đây được bảo kê cho lộng hành, mặc sức đục khoét tài nguyên làm lợi bất chính? Rất mong UBND tỉnh Thanh Hóa nhanh chóng vào cuộc kiểm tra, xử lý nghiêm các cá nhân, tập thể để xảy ra sai phạm trên.

Bài & ảnh: Anh Tú