Gửi bình luận
Thứ Năm, 18/4/2024
Thứ Năm, 18/4/2024
(TN&MT) – Sáng 23/8, Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức buổi toạ đàm “Quản lý sử dụng đất tại các công ty nông, lâm nghiệp” nhằm đưa ra những quyết sách trong công tác quản lý, sử dụng đất đai và tăng cường phát triển hợp tác kinh tế - xã hội. Tham dự và chủ trì buổi tọa đàm có Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ. Đồng chủ trì buổi toạ đàm có Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Quý Kiên; Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu Tư Võ Thành Thống; Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Trần Thị Hoa Ry.
Hội nghị có sự tham dự của lãnh đạo, đại diện lãnh đạo các Ban, Bộ, ngành Trung ương, đại diện nhiều địa phương và một số doanh nghiệp trên toàn quốc.
Quản lý sử dụng đất tại các công ty nông, lâm nghiệp chưa hiệu quả
Báo cáo tại hội nghị, Tổng Cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai Bộ TN&MT Lê Thanh Khuyến cho biết: Theo số liệu tổng hợp từ báo cáo của các địa phương, tổng số công ty nông, lâm nghiệp và chi nhánh sau rà soát là 246 đơn vị với diện tích đất giữ lại là 1.868.538ha, tại 45 tỉnh, thành phố; diện tích các công ty nông, lâm nghiệp dự kiến bàn giao về địa phương để quản lý, sử dụng là 463.088ha.
Trong tổng số diện tích đất các công ty nông, lâm nghiệp dự kiến giữ lại, chia ra các hình thức sử dụng như sau: Diện tích đất đang sử dụng theo hình thức giao đất (Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất) là 1.007.386ha; diện tích đang sử dụng theo hình thức thuê đất (Nhà nước cho thuê đất trả tiền hằng năm) là 706.575ha; diện tích đang sử dụng nhưng chưa lập hồ sơ giao đất, thuê đất hoặc công nhận quyền sử dụng đất là 154.576ha…
Mặc dù, công tác quản lý đất đai có nguồn gốc nông, lâm trường trong thời gian qua đãcó nhiều chuyển biến tích cực; tuy nhiên đánh giá về tổng quan thì việc quản lý sử dụng chưa hiệu quả; tình trạng tranh chấp, lấn chiếm đất đai có nguồn gốc từ nông lâm trường vẫn còn xảy ra, trong đó có một số vụ việc phức tạp (đặc biệt là giữa các công ty nông, lâm nghiệp với người dân) nhưng chưa được giải quyết dứt điểm làm ảnh hưởng đến an ninh, trật tự xã hội; việc giải quyết nhu cầu bố trí đất ở, đất canh tác cho người dân địa phương (chủ yếu là đồng bào DTTS, dân di cư tự do) chưa có giải pháp một cách căn cơ, thấu đáo.
Đánh giá về công tác quản lý, sử dụng đất nông, lâm nghiệp, Thứ trưởng Bộ Bộ NN&PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết: Hệ thống các văn bản pháp luật chỉnh sửa nhiều, cơ bản đã giải quyết được các vướng mắc; các bộ, ngành, địa phương, tập đoàn, công ty đã xây dựng phương án sử dụng đất, đến nay chỉ còn 3 địa phương chưa trình được phương án tổng thể, là: Hà Nội, Thanh Hóa, Cà Mau do còn vướng mắc về vấn đề các công ty bàn giao đất cho địa phương; diện tích đất, tài sản trên đất nông lâm nghiệp các công ty bàn giao về địa phương còn ít.
Những công ty nông, lâm nghiệp được Nhà nước giao đất không thu tiền sau khi sắp xếp phải chuyển sang thuê đất theo theo quy định của pháp luật đất đai, nhưng việc hoàn thiện lại hồ sơ, thủ tục thuê đất đòi hỏi nhiều thời gian; việc chậm phê duyệt phương án sử dụng đất và cấp giấy chứng nhận ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh; một số nơi chưa giải quyết dứt điểm tình trạng cho thuê, liên doanh, liên kết; sử dụng đất không đúng đối tượng, không đúng mục đích còn tiếp diễn; vấn đề giải quyết đất sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ, dân cư mới đến các địa phương gắn với sắp xếp các công ty nông, lâm nghiệp hiệu quả thấp, do hầu hết diện tích đất các công ty nông lâm nghiệp đã khoán ổn định lâu dài theo Nghị định 01/CP ngày 4/1/1995, Nghị định 135/2005/NĐ-CP ngày 8/11/2005 của Chính phủ và diện tích bàn giao về địa phương chưa được thực hiện rất lớn…
Tại buổi tọa đàm, đại diện các UBND tỉnh: Hà Giang, Thanh Hóa, Đắk Nông, Cà Mau… các đơn vị: Binh đoàn 15 Bộ Quốc phòng, Tổng Công ty Lâm nghiệp Việt Nam, Tập đoàn cao su Việt Nam, Tổng công ty Cà phê và một số chuyên gia đánh giá về thực trạng công tác quản lý, sử dụng đất nông lâm nghiệp còn có những đơn vị để lại diện tích quản lý lớn nhưng chưa tương xứng với chức năng, hoạt động của công ty, dẫn đến hiệu quả sử dụng không cao…
Nhiều đại biểu đã có những kiến nghị, đề xuất Chính phủ những vấn đề liên quan đến: sử dụng mô hình 2 thành viên để huy động nguồn lực để sử dụng đất hiệu quả; xây dựng phương án sử dụng đất; đo đạc quản lý sử dụng đất; xử lý dứt điểm đất đã giao khoán, liên doanh, cho thuê từ trước tới nay có tranh chấp; kiên quyết xử lý minh bạch đối với cán bộ và người dân có vi phạm để giữ lại quỹ đất công; quản lý tốt diện tích đất hiện có; đổi mới quản lý doanh nghiệp, đẩy mạnh cổ phần hóa song song với có định hướng chiến lược trong quản lý đất rừng; rà soát, thu hồi đất sử dụng không đúng mục đích để giao lại cho các địa phương quản lý…
Nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông lâm nghiệp
Tại buổi tọa đàm, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đánh giá cao các ý kiến của các địa phương, đơn vị, bộ, ngành, chuyên gia và yêu cầu Bộ TN&MT, Bộ NN&PTNT tiếp thu các ý kiến để hoàn thiện báo cáo sơ kết thực hiện Nghị quyết Nghị quyết số 30-NQ/TW. “Kết quả buổi Tọa đàm đã làm rõ bức tranh về hiện trạng quản lý đất đai theo Nghị quyết số 30-NQ/TW và Nghị định số 118/2014/NĐ-CP, đồng thời làm rõ những tồn tại để tập trung tìm hướng giải quyết về vấn đề này”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu cần rà soát lại đất do các công ty nông lâm trường giữ lại so với nhu cầu thực tế, năng lực quản lý so với thực trạng diện tích dự kiến để lại sử dụng; diện tích đất nông lâm nghiệp đang sử dụng nhưng chưa lập hồ sơ giao đất, cho thuê đất; tỷ lệ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất còn thấp; việc giao đất cho các hộ đồng bào dân tộc thiểu số còn thấp.
Bên cạnh đó, cần tiếp tục đổi mới căn bản về mô hình quản lý, quản trị công ty, nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông lâm nghiệp; duy trì hình thành các vùng sản xuất tập trung, vùng nguyên liệu sản xuất sản phẩm theo nhu cầu thị trường; đất đai phải được đưa vào sử dụng hiệu quả, có giá trị gia tăng trên đất, có chủ là hộ gia đình, tổ chức hoặc cá nhân và được giao theo quy định; đối với đất lấn chiếm, phải thu hồi theo quy định của pháp luật;
Nghiên cứu cơ chế tín dụng đầu tư về trồng rừng, trồng cây thay thế phù hợp, chính sách bảo vệ rừng trồng; rà soát lại đất đã giao nhưng không thu tiền sử dụng đất; rà soát lại thuế sử dụng đất nông nghiệp tại các công ty nông, lâm nghiệp; rà soát lại chính sách cổ phần hóa…
Phó Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu các Bộ, ngành liên quan chỉ đạo các công ty nông, lâm nghiệp trong quản lý và bảo vệ đất rừng; tiếp tục phê duyệt phương án sử dụng đất đối với các công ty còn lại; hoàn thành hồ sơ giao đất, thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; rà soát, hoàn thành căn bản cắm mốc ranh giới, cấp bản đồ địa chính, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; rà soát để xác định những diện tích đất rừng đã giao cho các công ty nhưng không có năng lực quản lý, sử dụng; quan tâm thu hút đầu tư đối với lĩnh vực sản xuất kinh doanh, dịch vụ và bố trí đất cho đồng bào dân tộc thiểu số và di cư; xem xét cập nhật nội dung phương án, quỹ đất giao đồng bào dân tộc thiểu số; thanh tra, kiểm tra đất đã giao đối với các tổ chức có biểu hiện vi phạm và những đơn vị đã nhận bàn giao nhưng chưa có phương án quản lý, sử dụng hiệu quả…
Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tàinguyên và Môi trườngTrần Hồng Hà cho biết buổi BộTài nguyên và Môi trường sẽ ghi nhận và tổng hợp các ý kiến phát biểu tại buổi toạ đàm để hoàn thiện báo lên Chính phủ từ đó sẽ tham mưu giúp Chính phủ đưa ra những quyết sách quan trọng trong công tác quản lý, sử dụng đất đai và phát triển kinh tế - xã hội kết hợp với an ninh – quốc phòng...
