Phát triển Côn Đảo cần đảm bảo yếu tố xanh, bền vững và bảo tồn di tích

Hội nghị do Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị chủ trì theo hình thức trực tuyến ở 3 điểm cầu, Bộ Xây dựng, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và UBND huyện Côn Đảo.

Một góc Côn Đảo

Theo báo cáo, việc lập Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2050 là việc làm hết sức cần thiết và cấp bách.

Ranh giới khu vực lập điều chỉnh quy hoạch là toàn bộ ranh giới hành chính huyện Côn Đảo, gồm 16 đảo với diện tích 7.678ha, trong đó đảo Côn Sơn có diện tích 5.964ha. Quy mô dân số hiện trạng đến đầu năm 2021 đạt khoảng 10.760 người.

Phạm vi nghiên cứu gián tiếp khoảng 20.500ha, bao gồm diện tích bảo tồn biển trong phạm vi Vườn Quốc gia Côn Đảo 14.000ha và diện tích vùng đệm biển 6.500ha (không tính vào diện tích Vườn quốc gia). Về thời gian Quy hoạch, giai đoạn ngắn hạn đến năm 2030, dài hạn đến năm 2045 và tầm nhìn đến năm 2050.

Côn Đảo là một huyện đảo thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, cách thành phố Vũng Tàu 185km và cách TTP.HCM 230km. Với tiềm năng phát triển du lịch lịch sử cách mạng và thiên nhiên, nhiều định hướng quy hoạch được ban hành nhằm xây dựng Côn Đảo phát triển đồng bộ, hiện đại gắn với bảo tồn phát huy giá trị của địa phương, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân địa phương.

Trong đó, đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1518/QĐ-TTg ngày 5/9/2011 (sau đây gọi tắt là Quy hoạch chung 2011). Sau 10 năm triển khai thực hiện quy hoạch, Côn Đảo đã và đang được đầu tư xây dựng thành một đô thị có cấu trúc tốt, hệ thống hạ tầng đô thị đồng bộ, diện mạo đô thị có nhiều nét khởi sắc, bảo tồn khai thác được các giá trị cảnh quan và di tích đặc thù, mở ra các hướng phát triển tiềm năng.

Nhiệm vụ điều chỉnh Quy hoạch chung Côn Đảo lần này sẽ có 4 mục tiêu chính. Một là cụ thể hóa các chủ trương của Chính phủ, của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu về việc rà soát, điều chỉnh những nội dung quy hoạch đã được phê duyệt theo Quyết định số 1518/QĐ-TTg ngày 5/9/2011 của Thủ tướng Chính phủ; cập nhật các điều chỉnh về chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, các quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu giai đoạn 2021-2030.

Hai là xây dựng huyện Côn Đảo phải bảo đảm mối quan hệ hài hòa giữa phát triển kinh tế với bảo tồn di tích lịch sử, văn hóa, bảo vệ sinh thái rừng biển, bảo đảm an ninh quốc phòng theo hướng phát triển hiện đại và bền vững.

Ba là xây dựng đô thị Côn Đảo theo mô hình kinh tế tuần hoàn hạ tầng, hướng tới mục tiêu hình thành một đô thị xanh, phát triển bền vững nhằm bảo vệ môi trường rừng biển, tiết kiệm tài nguyên, thúc đẩy phát triển kinh tế, lợi ích xã hội. Bốn là tạo cơ sở cho việc triển khai quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, các dự án đầu tư và quản lý xây dựng đô thị theo quy hoạch.

Theo Dự thảo Nhiệm vụ điều chỉnh Quy hoạch chung, Côn Đảo trong thời gian tới sẽ có tính chất là khu du lịch quốc gia, tầm cỡ khu vực và quốc tế; là đô thị hội tụ đầy đủ các tiềm năng để trở thành một đô thị phát triển về du lịch dịch vụ sinh thái biển đảo của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu; là di tích lịch sử quốc gia đặc biệt với nhà tù Côn Đảo có giá trị tôn vinh và giáo dục truyền thống lịch sử; là khu vực bảo tồn hệ sinh thái đa dạng rừng, biển đảo của quốc gia, quốc tế, và đồng thời cũng là khu vực có vị trí quan trọng về quốc phòng, an ninh.

Toàn cảnh Hội nghị thẩm định Nhiệm vụ điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2050 tại đầu cầu Hà Nội. Ảnh: moc.gov.vn

Để thực hiện được các mục tiêu nêu trên, Nhiệm vụ đã nêu ra các nội dung chính cần nghiên cứu điều chỉnh, bao gồm: Phân tích và đánh giá các nội dung của Quy hoạch chung xây dựng Côn Đảo được phê duyệt tại Quy hoạch chung 2011; Thực trạng phát triển kinh tế - xã hội, dân số, lao động, đất đai, cơ sở hạ tầng xã hội và hạ tầng kỹ thuật, môi trường sinh thái tại Côn Đảo; Xác định rõ vai trò, mối quan hệ của Côn Đảo với tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Vùng Thành phố Hồ Chí Minh, Vùng Đông Nam bộ và cả nước; Nghiên cứu đề xuất các phương án phân vùng chức năng; Xác định quỹ đất các khu vực bảo tồn di tích văn hóa lịch sử, các khu vực bảo tồn tự nhiên...; Đề xuất định hướng phát triển không gian cho Côn Đảo trên cơ sở rà soát, kế thừa hợp lý các định hướng của Quy hoạch chung năm 2011 và các quy hoạch ngành có liên quan; Đề xuất các giải pháp về thiết kế đô thị và quản lý đô thị theo quy hoạch; Xây dựng các chương trình và các dự án chiến lược cần ưu tiên đầu tư…

Theo đánh giá của Hội đồng thẩm định, hồ sơ của Nhiệm vụ điều chỉnh Quy hoạch chung Côn Đảo đến năm 2045 đã đảm bảo yêu cầu pháp lý, khái quát được các vấn đề thực trạng phát triển, công tác lập quy hoạch, nêu ra quan điểm, mục tiêu của điều chỉnh quy hoạch, sơ bộ dự báo được quy mô phát triển, xác định các yêu cầu trọng tâm cần nghiên cứu và yêu cầu đối với nội dung điều chỉnh quy hoạch, tiếp thu và giải trình đầy đủ ý kiến của các Bộ, ngành, Hội nghề nghiệp.

Tại cuộc họp, các thành viên Hội đồng cũng có một số góp ý cho UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu xem xét bổ sung, hoàn thiện Nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch chung Côn Đảo đến năm 2045. Tiếp thu các ý kiến, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã tiếp thu, giải trình các ý kiến đóng góp của Hội đồng thẩm định và khẳng định sẽ xây dựng mô hình phát triển Côn Đảo theo hướng bền vững, thân thiện với môi trường, hướng đến mục tiêu trở thành điểm du lịch quốc tế, bảo tồn các giá trị lịch sử, văn hóa và tài nguyên thiên nhiên.

Kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị đã tổng kết ý kiến của Hội đồng thẩm định và nhấn mạnh một số nội dung chỉ đạo cần UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nhanh chóng thực hiện. Đó là làm rõ hơn sự cần thiết điều chỉnh quy hoạch chung; Rà soát quy hoạch chi tiết cảng hàng không Côn đảo, quy hoạch Vườn quốc gia Côn Đảo tác động như thế nào đến Quy hoạch chung; Xem xét phương án đầu tư cấp điện cho Côn Đảo; làm rõ phạm vi khu vực bảo tồn biển, cấu trúc đô thị gắn kết với du lịch; Nhận diện những vấn đề đặc thù trong nhiệm vụ phát triển Côn Đảo; Mục tiêu và tính chất của Côn Đảo trong Quy hoạch chung không thể tách với Quy hoạch Thành phố Hồ Chí Minh; Tạo điểm nhấn kiến trúc cho Côn Đảo…

Dự báo đến năm 2030, dân số Côn Đảo sẽ đạt khoảng 30.000 người, bao gồm 12.000 dân thường trú, tạm trú. Đến năm 2045, dân số trong khu vực sẽ tăng lên khoảng 40.000 người với dân số thường trú, tạm trú khoảng 18.000 người.

Trong khi đó, lượng khách du lịch đến Côn Đảo trong giai đoạn năm 2030 dự kiến đạt khoảng 2,2 triệu khách/năm; giai đoạn đến năm 2045 đón khoảng 2,7 triệu khách/năm. Để có thể đáp ứng các chỉ tiêu phát triển dân số và khách du lịch, quy mô đất xây dựng đô thị, du lịch cũng được dự báo tăng thêm 100 – 160ha đến năm 2030, và 150 – 240ha đất dân dụng mới đến năm 2045, chỉ tiêu khoảng 50 – 80m2/người giữ nguyên trong cả 2 giai đoạn.