Nông dân Bắc Kạn bỏ ruộng vì nước thải từ bãi rác thành phố

Nhiều diện tích ruộng lúa của người dân tại phường Huyền Tụng, thành phố Bắc Kạn, tỉnh Bắc Kạn đang phải bỏ hoang do ảnh hưởng bãi chôn lấp rác thải của thành phố.

Vụ mùa năm nay, gia đình ông Hoàng Văn Thái, tổ Khuổi Hẻo, phường Huyền Tụng cấy gần 800m2 lúa. Tuy nhiên, kết quả thu về sau bao công sức chỉ là 7 bao thóc vừa đen, vừa lép. Ông Thái cho biết, đây không phải vụ gặt đầu tiên mảnh ruộng của ông thất thu, mà năm trước còn mất trắng. Theo ông, nguyên nhân là nguồn nước tưới chảy ra từ phía bãi rác ngay phía trên khu ruộng nhà mình bị ô nhiễm.

“Nước lúc mưa to thì khi màu vàng, khi màu đen. Cây lúa mọc tốt lắm, nhưng bắt đầu trổ bông thì bị ảnh hưởng, nhìn bông thì rất to, ai cũng bảo tốt lắm, nhưng thực tế gặt về thì bông nào tốt cũng chỉ được già nửa thôi”, ông Thái chia sẻ.

Ba chú cháu ông Hà Sỹ Eng trú tại tổ Chí Lèn có khoảng 3.500m2 ruộng lúa cũng nằm ngay đầu nguồn nước từ khu vực chôn lấp rác thải. Đã hơn 2 năm, diện tích này  phải bỏ hoang, không thể canh tác. Ông Eng cho biết, từ năm 2014 về trước, gia đình vẫn cấy lúa nhưng năng suất giảm dần qua từng năm. Thậm chí nếu có thu hoạch thì thóc cũng không thể sử dụng được. Nhiều hộ dân tổ Chí Lèn hiện cũng phải để ruộng bỏ hoang, không thể gieo cấy.

“Đến 2014, sau khi thu hoạch về thóc chuyển từ màu trắng sang màu đen và rất hôi. Chúng tôi vẫn cố thổi cơm ăn xem thế nào, nhưng đưa lên miệng là đã thấy hôi rồi, nhai thì không khác gì mùn cưa”, ông Eng nói.

Lúa bị lốp, thối thân, bông lúa bị đen, lép… là tình trạng chung của nhiều thửa ruộng nằm gần khu vực bãi rác thành phố Bắc Kạn. Đây là khu xử lý rác theo hình thức chôn lấp, được đưa vào sử dụng từ năm 2003 tại khu vực giáp ranh các tổ Khuổi Mật, Chí Lèn và Khuổi Hẻo của phường Huyền Tụng.

Đến năm 2017, khi nhà máy xử lý rác thải bằng công nghệ đốt hủy đưa vào sử dụng thì bãi rác này cơ bản đóng cửa. Tuy nhiên, do bãi rác nằm trên khu vực đồi cao, lại là nơi bắt nguồn của một số dòng nước sản xuất nên đã ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều diện tích ruộng cấy lúa. Thậm chí,  người dân khu vực lân cận cũng lo ngại bãi rác có thể ảnh hưởng cả đến giếng nước dùng cho sinh hoạt.

Đầu năm 2018, chính quyền thành phố Bắc Kạn đã chi gần 700 triệu đồng để xây thêm bể lắng, trồng cây xanh tại khu vực bãi rác này nhằm hạn chế ô nhiễm nguồn nước sản xuất và sinh sống của người dân.

Tuy nhiên, người dân chưa thể an tâm, bởi từ tháng 7 đến tháng 10 vừa qua, do thiếu nguồn kinh phí cho nhà máy đốt rác, thành phố Bắc Kạn đã phải tiếp tục sử dụng biện pháp chôn lấp rác tại khu vực này./.