Nhìn lại chất lượng không khí đô thị tháng 4

Trong tháng 4, chất lượng không khí Hà Nội có những ngày vẫn ở mức xấu, kém (Ảnh minh họa)

Tuần đầu tiên, không khí không bị ô nhiễm bụi PM2.5

Tháng 4/2020 là thời gian nước ta thực hiện cách ly xã hội, nhiều hoạt động kinh tế - xã hội tạm dừng nên chất lượng không khí ở nhiều đô thị đã được cải thiện hơn. Kết quả quan trắc trong tháng 4/2020 cho thấy, hầu hết các đô thị trên cả nước đều có giá trị trung bình 24 giờ thông số PM2.5 nằm trong ngưỡng giới hạn cho phép của QCVN 05:2013/BTNMT.

Rõ thấy nhất là trong khoảng thời gian từ 1/4 đến 16/4/2020, cả nước thực hiện chỉ thị số 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về cách ly xã hội (riêng Thủ đô Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh thực hiện cách ly xã hội đến ngày 22/4). Trong thời gian này, các hoạt động sản xuất, giao thông, du lịch, dịch vụ… hầu hết đều giảm hoặc dừng hoạt động, điều này đã tác động khá nhiều đến chất lượng không khí.

Cũng trong khoảng thời gian này, tại miền Bắc là thời gian chuyển từ mùa xuân sang mùa hè, thời tiết biến động rõ rệt, xen kẽ những ngày nhiệt độ thấp, mưa ẩm (do ảnh hưởng của những đợt gió mùa đông bắc cuối cùng) là những ngày thời tiết nắng nóng, khô lặng gió, chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm khá cao. Chính vì vậy, chất lượng không khí tại Hà Nội và một số đô thị miền Bắc cũng có sự biến thiên mạnh giữa các ngày.

Theo dõi diễn biến chất lượng không khí trong tháng 4/2020, Tổng cục Môi trường (Bộ TN&MT) cho biết, tuần đầu tiên của tháng 4, chất lượng không khí ở tất cả các đô thị duy trì ở mức khá tốt, không bị ô nhiễm bụi PM2.5 và các thông số khác (đây là khoảng thời gian lệnh cách ly xã hội được thực hiện khá nghiêm túc).

Từ tuần thứ hai, không khí Hà Nội lại ở mức “xấu, kém”

Tuy nhiên, từ tuần 2 tháng 4, mặc dù vẫn trong thời gian cách ly nhưng tại một số đô thị, trong đó có Hà Nội, lượng phương tiện tham gia giao thông đã tăng lên, cùng với đó là tác động của yếu tố thời tiết (không mưa, lặng gió, có sương mù) dẫn đến một số ngày có giá trị PM2.5 tăng khá cao. Thống kê cho thấy, trong tháng 4/2020, Hà Nội có 11/30 ngày giá trị trung bình 24 giờ thông số PM2.5 vượt giới hạn cho phép.

Theo dõi diễn biến chất lượng không khí tại các khu vực nội thành của thủ đô Hà Nội, kết quả quan trắc cho thấy, tại trục giao thông lớn, khu vực có các công trình xây dựng đang hoạt động… đều có giá trị trung bình 24h thông số PM2.5 vượt giới hạn cho phép của QCVN, tập trung chủ yếu trong các khoảng thời gian từ 07/4 đến 11/4, từ 14/4 đến 21/4 và 28 đến 30/4. “Xét tới các yếu tố tác động thì những ngày có giá trị PM2.5 tăng cao đều là những ngày có sương mù, lặng gió hoặc nắng khô”, Tổng cục Môi trường nhận định.

Cơ quan này cũng đánh giá chất lượng không khí theo chỉ số AQI trung bình tại các đô thị. Kết quả ghi nhận được tại hầu hết các đô thị, chất lượng không khí đều duy trì ở mức trung bình hoặc tốt, riêng Thủ đô Hà Nội, có 8 ngày chất lượng không khí ở mức kém (AQI từ 101 – 150).

Thậm chí, một số ngày chất lượng không khí ở Hà Nội đã chạm mức xấu (AQI từ 151 – 200) tại một số trạm (các ngày từ 8/4 – 9/4 và 28/4 – 29/4). Tuy nhiên, vẫn có những ngày chất lượng không khí đã ở mức tốt (AQI ≤ 50), đó là các ngày từ 4/4 – 5/4 và 24/3 – 24/4. Các ngày còn lại, chất lượng không khí chủ yếu nằm ở mức trung bình và kém.

Thống kê tỷ lệ AQI ngày các trạm tại Hà Nội trong tháng 4 cho thấy, số ngày chất lượng không khí ở mức trung bình chiếm tỉ lệ cao nhất (43,6%), tỉ lệ số ngày AQI ở các mức kém là 31,5%, mức xấu là 6,4% và mức tốt là 18,5%. 

Nhìn chung, trong tháng 4/2020, cùng với việc thực hiện chỉ thị 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về cách ly xã hội, các hoạt động giao thương, sản xuất giảm thiểu hoặc dừng hoạt động cũng đã làm cải thiện chất lượng không khí tại nhiều khu vực đô thị trên cả nước. Tuy nhiên tại Thủ đô Hà Nội, do chịu tác động mạnh bởi yếu tố thời tiết, thêm vào đó, vẫn có những ngày lượng phương tiện tham gia giao thông trong nội đô khá cao nên một số ngày trong tháng chất lượng không khí ở mức kém và xấu.