Nhiều cơ sở xay bột cá, hấp cá đang "đầu độc" môi trường

Chúng tôi tìm về xã Hải Thanh, Hải Bình trong những ngày cuối tháng 7, mặc dù mới bước chân tới đầu xã, mùi tanh đặc trưng của vùng biển đã xộc thẳng vào mũi. Và cái mùi tanh đó là do hàng chục cơ sở xay bột cá, hấp cá đang hoạt động hết công suất gây ra. Do lợi nhuận kinh tế từ việc xay bột cá, hấp cá khá cao nên các chủ cơ sở này bất chấp các quy định về môi trường, ngang nhiên hoạt động dù cơ sở vật chất không đảm bảo quy định. Những dòng nước đen sì vẫn đang xả trực tiếp ra cửa biển Lạch Bạng, mùi hôi thối trong quá trình sản xuất bốc lên nồng nặc khiến những người lạ như chúng tôi không thể dừng chân được lâu. Những cơ sở xay bột cá, hấp cá đang ngày đêm “hành hạ” người dân xã Hải Thanh và Hải Bình bằng mùi khí thải độc hại, nguồn nước bị ô nhiễm nghiêm trọng do không hề được xử lý trước khi thải ra môi trường.

Tại xã Hải Thanh, một cán bộ Địa chính dẫn chúng tôi đến cơ sở xay bột cá, hấp cá của gia đình anh Tạ Phi Hải, thôn Thanh Sơn. Tại đây, máy móc vẫn đang hoạt động ầm ầm kéo theo đó là bụi mù mịt, nước trong quá trình rửa cá chảy lênh láng ra nền. Được biết cơ sở đã hoạt động nhiều năm nhưng hệ thống xử lý nước thải chưa hề được đầu tư, xây dựng và đang thải thẳng ra cửa sông Lạch Bạng. Đây là một trong tám cơ sở nằm trong danh sách gây ô nhiễm nghiêm trọng cần di dời khỏi khu dân cư theo đề nghị của UBND xã Hải Thanh.

Bụi mù mịt và mùi hôi thối bốc lên nồng nặc từ cơ sở xay bột cá của gia đình Anh Tạ Phi Hải, xã Hải Thanh

Trao đổi với chúng tôi, ông Đỗ Xuân Chung – Chủ tịch UBND xã Hải Thanh cho biết: Hiện tại trên toàn xã có 5 nhà máy xay bột cá, 27 cơ sở hấp cá và có 8 cơ sở cần phải di dời sang khu bắc cảng cá. Các cơ sở, nhà máy này sau khi lấy mẫu, kiểm tra của Sở TNMT đều vượt chỉ tiêu cho phép về tiêu chuẩn môi trường. Trong quá trình tiếp xúc Hội đồng nhân dân, các cử tri cũng phản ánh rất gay gắt về việc các nhà máy, cơ sở chế biến bột cá, hấp cá gây ô nhiễm. Tuy nhiên, do kinh phí của xã còn hạn hẹp, chủ yếu trông chờ từ nguồn ngân sách từ cấp trên nên rất khó trong việc di dời. Trong 5 nhà máy xay bột cá thì có Công ty Phúc Tuyết là gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng nhất, vì dây chuyền của Công ty này mua lại của HTX Bình Dần đã lạc hậu, chưa xử lý được nước thải và khí thải.

Nước trong quá trình rửa cá chảy lênh láng ra nền nhà, sau đó đổ trực tiếp ra sông.

Cũng tương tự như thế các nhà máy, cơ sở chế biến cá ở xã Hải Bình cũng đang gây ô nhiễm nghiêm trọng về nguồn không khí, nước thải trong khu dân cư. Có mặt tại cơ sở sản xuất hải sản sạch của Công ty TNHH Điệp Chi theo lời giới thiệu của ônh Phó chủ tịch xã Hải Bình, thì những gì diễn ra ở đây khác xa với những gì chúng tôi tưởng tượng. Tại công ty, công nhân đang rửa cá ngay dưới nền sân, nước chảy lênh láng, mùi tanh xộc thẳng vào mũi, trên bậc bước lên xưởng đá lạnh nước đọng lại đen ngòm, cá chết bốc mùi hôi thối. Đi sâu vào trong phía sau xưởng sản xuất, cống thải cũng đang trong tình trạng ứ đọng, nước ở đây tất cả cũng là một màu đen, bốc mùi hôi thối.

Cống nước thải trong xưởng cá của Công ty TNHH Điệp Chi trong tình trạng ứ đọng bốc mùi hôi thối.

Anh Nguyễn Văn Hải, xã Hải Thanh nói: Nhiều năm qua chúng tôi vẫn đang sống chung với ô nhiễm. Khi nào biển được mùa các nhà máy, cơ sở xay bột cá, hấp cá hoạt động hết công suất đồng nghĩa với việc chúng tôi phải sống trong ô nhiễm. Mùi tanh, mùi hôi bốc lên nồng nặc, trước kia cửa biển Lạch Bạng sạch lắm nhưng giờ rác thải ngập ngụa, cộng với nước thải sinh hoạt và các cơ sở thải ra bẩn kinh khủng. Nếu xã, huyện không sớm có giải pháp quy hoạch làng nghề xử lý môi trường thì người dân như chúng tôi cũng chỉ biết ngửa mặt kêu trời.

Trao đổi với ông Đoàn Thanh Chung – Phó phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Tĩnh Gia cho biết: Sở TNMT tỉnh Thanh Hóa cũng đã về kiểm tra theo kiến nghị của người dân vì nước thải làm chết ngao ở 2 xã Hải Thanh và Hải Bình. Hiện tại xã Hải Thanh đã có tờ trình gửi về huyện xin được dành 8 lô đất khu bắc cảng cá để di dời 8 cơ sở hấp cá, xay bột cá nằm trong khu dân cư gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Còn phương án xử lý ô nhiễm môi trường trên toàn xã Hải Thanh và Hải Bình vẫn còn chờ đợi kinh phí từ trên.

“Người dân cũng như chúng tôi vẫn đang trông chờ giải pháp từ cấp trên để giải quyết bài toán ô nhiễm từ các nhà máy, cơ sở xay bột cá, hấp cá tại 2 xã Hải Thanh và Hải Bình huyện Tĩnh Gia” – Ông Chung cho biết thêm!

 Việc “trông chờ, ỉ lại” vào cấp trên để giải quyết ô nhiễm, trong khi người dân đang phải ngày đêm “sống chung” cùng ô nhiễm thì chỉ làm cho môi trường nơi đây ô nhiễm thêm! Thiết nghĩ chính quyền huyện Tĩnh Gia, lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa cần sớm có biện pháp xử lý, di dời những cơ sở trên ra khỏi khu dân cư càng sớm càng tốt.

                                                                                                                                            Bài và ảnh: Thanh Tâm