Ủy ban Pháp luật của Quốc hội (cơ quan thẩm tra) tán thành với sự cần thiết thành lập thành phố Thủ Đức trên cơ sở sáp nhập 3 đơn vị hành chính cấp huyện (Quận 2, Quận 9 và quận Thủ Đức, giảm 2 đơn vị hành chính cấp huyện) nhằm thiết lập mô hình tổ chức bộ máy quản lý đô thị, đáp ứng yêu cầu quản lý Nhà nước trên địa bàn.
Thành phố Thủ Đức được thành lập sẽ là tiền đề quan trọng để hình thành khu đô thị sáng tạo, tương tác cao của TP. Hồ Chí Minh. Đồng thời là hạt nhân, một cực tăng trưởng mới thúc đẩy kinh tế TP. Hồ Chí Minh và Vùng kinh tế phía Nam phát triển.
 |
|
Thường vụ Quốc hội đồng ý thành lập thành phố Thủ Đức. Ảnh: Quốc hội |
Theo cơ quan thẩm tra, mô hình thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương là một mô hình mới, chưa có trong tiền lệ nhưng đã được quy định trong Hiến pháp năm 2013 (Điều 110), Luật Tổ chức chính quyền địa phương (Điều 2) và mới đây nhất là Nghị quyết số 131/2020/QH14 ngày 16/11/2020 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị tại TP. Hồ Chí Minh. Do đó, việc thành lập thành phố Thủ Đức trên cơ sở sáp nhập 3 đơn vị hành chính cấp huyện như đề nghị của Chính phủ là thực sự cần thiết, bảo đảm cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý và cơ sở thực tiễn.
Nghị quyết vừa được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua chỉ rõ, Thành phố Thủ Đức được thành lập trên cơ sở nhập toàn bộ 49,79 km2 diện tích tự nhiên, 171.311 người của Quận 2; toàn bộ 113,97 km2 diện tích tự nhiên, 310.107 người của Quận 9 và toàn bộ 47,80 km2 diện tích tự nhiên, 532.377 người của quận Thủ Đức.
Sau khi thành lập, thành phố Thủ Đức có 211,56 km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số 1.013.795 người. Thành phố Thủ Đức giáp Quận 1, Quận 4, Quận 7, Quận 12, quận Bình Thạnh (TP HCM); tỉnh Đồng Nai và tỉnh Bình Dương.
Nghị quyết cũng thống nhất sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã thuộc thành phố Thủ Đức như sau: Nhập toàn bộ 1,74 km2 diện tích tự nhiên, 124 người của phường An Khánh vào phường Thủ Thiêm. Sau khi nhập, phường Thủ Thiêm có 3,25 km2 diện tích tự nhiên và quy mô dân số 428 người.
Sau khi thành lập thành phố Thủ Đức và sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã, thành phố Thủ Đức có 34 phường. Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Thành Phong cho biết, sau khi sáp nhập để thành lập thành phố Thủ Đức sẽ có 644 người dôi dư ở cấp huyện và cấp xã. Thành phố sẽ chỉ đạo các đơn vị, cơ quan nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của cán bộ công chức, viên chức để tạo sự đồng thuận khi sắp xếp; đảm bảo chặt chẽ, đồng bộ và lộ trình phù hợp; cố gắng đến năm 2022 sắp xếp xong số cán bộ dôi dư.
Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng quy định về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã thuộc TP. Hồ Chí Minh ở Quận 3, Quận 5, Quận 10, Quận Phú Nhuận... Bên cạnh đó, giải thể TAND, Viện KSND Quận 2, Quận 9 và quận Thủ Đức để thành lập TAND, Viện KSND thành phố Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh.
Nghị quyết này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2021. Kể từ ngày Nghị quyết này có hiệu lực thi hành, TP. Hồ Chí Minh có 22 đơn vị hành chính cấp huyện, gồm 16 quận, 5 huyện và 1 thành phố; 312 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 58 xã, 249 phường và 5 thị trấn.
Mô hình chính quyền địa phương ở thành phố Thủ Đức có cả HĐND và UBND thành phố, tuy nhiên các phường thuộc Thủ Đức sẽ không tổ chức HĐND.
