Nhà chống bão, lũ ở Miền Trung: Dân không mặn mà

 

 

 

Căn nhà lụp xụp của bà Hồ Thị Lợi, thôn Trung Làng, xã Quảng Thái, tỉnh Thừa Thiên - Huế nằm ở vùng rốn lũ, thường xuyên bị ngập sau mỗi đợt mưa bão. Chồng mất, bà phải kiếm sống bằng nghề buôn bán ve chai để nuôi đứa con gái tật nguyền. Năm 2014, gia đình bà được xét đưa vào danh sách hộ nhận hỗ trợ từ chương trình nhà ở phòng tránh lụt, bão của địa phương. Nhưng khi chương trình triển khai, nhìn số vốn hỗ trợ bà lại lo lắng, vì theo tính toán, kinh phí xây dựng lên đến gần 100 triệu đồng, trong khi số tiền hỗ trợ chỉ có 29 triệu đồng (bao gồm cả vốn vay Ngân hàng Chính sách xã hội). Theo bà Lợi, ở cái tuổi ngoài 70, không thu nhập, việc kiếm bữa ăn sống qua ngày đã khó thì xây nhà là ngoài khả năng. Dù rất muốn, nhưng bà Lợi phải rút khỏi dự án xây nhà tránh bão, lũ.

 

Thực hiện Quyết định 48/2014/QĐ-TTg ngày 28/8/2014 của Thủ tướng Chính phủ (Quyết định 48) về chính sách hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng tránh bão, lụt khu vực miền Trung, hiện Thừa Thiên - Huế chỉ thực hiện được khoảng 45% so với đề án là 1.700 hộ (968 nhà ở xây dựng mới; 680 nhà ở cải tạo, sửa chữa). Ông Lê Quang Dũng - Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Thừa Thiên Huế cho rằng, số tiền hỗ trợ từ Quyết định 48 không đủ làm một căn nhà phòng tránh lụt, bão theo quy định. Trong khi đó, những hộ được hưởng chính sách đều nghèo, không có tiền để bù vào, lại thêm tâm lý ngại vay ngân hàng nên xin rút.

 

Tỉnh Quảng Ngãi có hơn 3.300 hộ nằm trong diện được hỗ trợ nhưng chỉ hơn 1.000 căn nhà được xây, số còn lại xin rút khỏi danh sách. Ông Lý Thọ - Phó Chủ tịch UBND huyện Bình Sơn cho biết, các hộ dân thuộc diện được hỗ trợ là hộ nghèo, điều kiện kinh tế rất khó khăn trong khi để làm căn nhà mới phải mất gần 100 triệu, số vốn hỗ trợ là không đủ. “Theo Thông tư của Bộ Xây dựng hướng dẫn thực hiện Quyết định 48 thì nguyên tắc hỗ trợ xây dựng nhà tránh lũ theo phương châm: Nhà nước hỗ trợ, cộng đồng giúp đỡ. Tuy vậy, thực tế tại các địa phương hiện nay, phần kêu gọi đóng góp của cộng đồng và các đoàn thể cho hộ nghèo cũng gặp khó khăn nên ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện đề án”- ông Thọ cho biết thêm.

 

Theo Đề án hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng, tránh lụt, bão trên địa bàn tỉnh Bình Định, từ năm 2013 - 2016, sẽ có 1.169 hộ dân được hỗ trợ về nhà ở phòng, tránh lụt, bão. Song, khi đưa vào triển khai thực hiện, nhiều hộ nghèo lại không có nhu cầu xây nhà ở. Danh sách hộ nghèo được phê duyệt lại còn 768 hộ. Đến cuối tháng 8/2016, chỉ có 279/768 hộ đã hoàn tất xây dựng, cải tạo nhà ở phòng, tránh lụt, bão.

 

 

 

Nhằm đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà ở phòng tránh lụt, bão, các địa phương đã chủ động đôn đốc UBND các cấp huyện, xã tiến hành rà soát lại danh sách, tổ chức họp các hộ có tên trong danh sách để tìm hiểu các vướng mắc, có những hỗ trợ kịp thời. Đồng thời, vận động thêm kinh phí từ nhiều nguồn khác nhau để hỗ trợ người nghèo kịp thời sửa chữa nhà và đưa vào sử dụng trước mùa mưa bão năm nay.

 

“Địa phương cần phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp huyện, xã và các đoàn thể, chính trị tích cực vận động thêm nguồn lực để hỗ trợ hộ nghèo xây nhà phòng tránh lụt, bão. Đối với các hộ không có vốn đóng góp thêm, Sở đã đề nghị UBND cấp huyện hướng dẫn người dân xây thêm gác lửng trong nhà cũ hoặc xây một gian bên ngoài nhà chính với diện tích tối thiểu 10m2 đảm bảo yêu cầu về chất lượng. Ngoài ra, Sở đã đề xuất UBND tỉnh tổ chức cuộc họp đôn đốc việc triển khai xây dựng nhà ở phòng tránh lụt, bão trên địa bàn trong tháng 9/2016”- ông Nguyễn Đề, Trưởng phòng Quản lý nhà Sở Xây dựng Bình Định cho biết.

 

Nhằm tháo gỡ khó khăn cho người nghèo xây nhà, ngoài mức hỗ trợ, mức vay theo đề án được duyệt, UBND tỉnh Quảng Nam đã ban hành quy chế hỗ trợ đối tượng thuộc diện xây mới tại các vùng khó khăn và đặc biệt khó khăn 3 triệu đồng/hộ, tại các vùng còn lại hỗ trợ 2 triệu đồng/hộ; hỗ trợ thêm cho các đối tượng thuộc diện sửa chữa nhà tại các vùng khó khăn và đặc biệt khó khăn 1,5 triệu đồng/hộ. Ngoài ra, còn huy động thêm các nguồn vốn từ chương trình “Quỹ vì người nghèo” do Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh phát động. 

 

Ông Nguyễn Phong - Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ngãi cho biết, địa phương đang cố gắng hoàn thành số nhà còn lại vào cuối năm nay. “Giải pháp địa phương đặt ra là xác định mục tiêu cho từng huyện. Theo đó, UBND các địa phương đôn đốc, chỉ đạo các lực lượng từ đoàn thanh niên, bộ đội, tổ chức hỗ trợ của các hội, nhất là Hội Cựu chiến binh… giúp đỡ người dân san dọn mặt bằng, xây dựng nhà tạm cho người dân để lấy nền cũ xây dựng nhà mới. Có thể linh hoạt bằng cách thành lập các đội xây dựng có lực lượng chủ yếu là thanh niên, cựu chiến binh nhằm giảm giá thành khi xây dựng nhà cho người dân, nhất là các huyện miền núi đặc biệt khó khăn” - ông Nguyễn Phong chia sẻ.