Nghệ An: Vì sao người dân phản đối khai thác đá tại lèn Vũ Kỳ?

(TN&MT) - Mới đây, UBND tỉnh Nghệ An đã ký quyết định cấp phép cho Công ty TNHH Vũ Kỳ  khai thác đá tại lèn Vũ Kỳ -  khu vực giáp ranh giữa hai xã Đồng Thành và Phúc Thành (huyện Yên Thành) khiến người dân địa phương hết sức bức xúc, lo lắng. Vì sao vậy?. 

Được biết, lèn Vũ Kỳ trước đây có diện tích trên 20 héc ta. Tuy nhiên, UBND tỉnh Nghệ An đã cấp phép cho một số công ty tiến hành khai thác đá xây dựng. Trong đó, Công ty TNHH Vũ Kỳ được cấp phép từ nhiều năm trước, vì thế hiện nay diện tích của lèn Vũ Kỳ đã bị thu hẹp lại còn khoảng trên dưới 10 héc ta.

Lèn Kỳ, xã Phúc Thành, Đồng Thành, huyện Yên Thành

Vào những năm 2002-2003, Công ty TNHH Vũ Kỳ được cấp phép khai thác đá tại lèn này, sau đó hết hạn và Công ty tiếp tục được gia hạn khai thác thêm 2 năm. Sau khi thời hạn nói trên hết, Công ty Vũ Kỳ đã tiếp tục xin phép để mong muốn tiếp tục được khai thác, nhưng vào năm 2011, UBND tỉnh Nghệ An, Sở Văn hóa - Thể thao & Du lịch tỉnh Nghệ An đã có văn bản cấm khai thác khoáng sản tại lèn Vũ Kỳ với nhiều lý do, trong đó có lý do ảnh hưởng đến di tích chùa Thiên Tạo.

Bẵng đi một vài năm, đến tháng 4/2015 vừa qua người dân hai xã Đồng Thành và Phúc Thành hết sức bất ngờ khi nhận được thông tin UBND tỉnh Nghệ An lại tiếp tục cấp phép khai thác đá xây dựng tại lèn Vũ Kỳ cho Công ty TNHH Vũ Kỳ.

Quá bất ngờ và bức xúc, người dân 5 xóm của xã Đồng Thành đã đồng loạt viết đơn phản đối, đề nghị UBND tỉnh Nghệ An không cấp phép cho bất kỳ đơn vị nào khai thác đá tại lèn Vũ Kỳ với nhiều lý do như có chùa Thiên Tạo là di tích lịch sử văn hóa, lèn Vũ Kỳ trước đây còn là nơi cất giấu vũ khí, đạn dược của quân đội ta trong thời chiến tranh, hiện còn có trường bắn của Ban chỉ huy quân sự huyện Yên Thành và đặc biệt là có nghĩa địa của 5 xóm, xã Đồng Thành với hàng trăm ngôi mộ cũ mới ngay sát chân lèn Vũ Kỳ.

Lá đơn lần 2 mà người dân 5 xóm, xã Đồng Thành vừa gửi các cơ quan chức năng

Lá đơn lần 2 mà người dân 5 xóm, xã Đồng Thành vừa gửi các cơ quan chức năng

Nội dung đơn của người dân đều thể hiện sự lo lắng, bức xúc: "Trước đây, Công ty TNHH Vũ Kỳ ở xã Phúc Thành, Yên Thành đã xin cấp trên khai thác đá ở khu vực lèn Vũ Kỳ, nơi khai thác trùm hẳn trên khu vực nghĩa trang của chúng tôi. Chúng tôi nghĩ, nếu cấp trên và các cấp liên quan cho phép Công ty Vũ Kỳ làm thì hậu quả việc khai thác sẽ phá hủy hoàn toàn nghĩa trang, phần mộ và thể xác của ông bà, cha mẹ và tổ tiên chúng tôi bị vùi dập, tàn phá. Điều này làm cho chúng tôi những người đang sống đau xót vô cùng và không yên tâm, không đồng lòng, chúng tôi đã làm đơn kiến nghị với cấp trên và các cấp liên quan. Sau đó, cấp trên đã đồng tình ủng hộ và đình chỉ không cho phép Công ty Vũ Kỳ khai thác khu vực trên - Chúng tôi biết ơn...Từ đó đến nay chúng tôi rất phấn khởi, yên tâm không phải lo nghĩ gì nữa...Nay, đùng một cái chúng tôi được biết Công ty Vũ Kỳ lại được phép khai thác trên khu vực liên quan trùm hẳn toàn bộ lên nghĩa trang của chúng tôi" - Lá đơn nêu rõ. 

Quyết định cấp phép cho Công ty TNHH Vũ Kỳ vừa mới được UBND tỉnh Nghệ An ban hành

"Chúng tôi được biết là UBND tỉnh vừa tiến hành cấp phép khai thác đá với diện tích gần 3 héc ta tại lèn Vũ Kỳ cho Công ty TNHH Vũ Kỳ. Theo đó thì khu vực cấp phép nằm ngay sát với hàng trăm mồ mả trong nghĩa trang của 5 xóm xã Đồng Thành chúng tôi. Không hiểu lý do vì sao năm 2011 tỉnh đã nói rõ ràng không cấp phép khai thác đá tại lèn Vũ Kỳ nữa để tránh ảnh hưởng đến nhiều cái như nghĩa trang, chùa chiền nhưng sau mấy năm lại đi cấp phép trở lại?" - Bà Lương Thị Tâm, ở xóm Hồng Kỳ đặt dấu hỏi.

Trao đổi với PV về vấn đề này, ông Nguyễn Đức Thiện - Trưởng phòng TN&MT huyện Yên Thành, cho biết: "Đúng là UBND tỉnh vừa tiến hành ký quyết định cấp mỏ cho Công ty TNHH Vũ Kỳ tại lèn Vũ Kỳ vào tháng 4/2015 vừa qua. Thế nhưng hiện đơn vị này chưa đủ các thủ tục cần thiết khác như thuê đất...để tiến hành khai thác. Về việc người dân 5 xóm, xã Đồng Thành viết đơn kiến nghị thì huyện cũng đã nhận được thông tin, tỉnh cũng đã có quyết định thành lập đoàn kiểm tra thực tế tại lèn Vũ Kỳ. Khi đó, việc mỏ có ảnh hưởng đến nghĩa trang hay di tích chùa Thiên Tạo mới rõ được".

Điều mà dư luận hết sức băn khoăn và bức xúc là sau 4 năm từ khi các cơ quan chức năng "ra lệnh" không cấp phép khai thác đá tại mỏ đá lèn Kỳ thì nay UBND tỉnh Nghệ An lại có "lệnh" ngược lại, bất chấp sự phản đối quyết liệt của người dân sống trong khu vực?

Báo Tài nguyên & Môi trường sẽ tiếp tục thông tin vụ việc này.

Bài & ảnh: Phạm Tuân