Theo các nhà khoa học, nấu một món nướng vào ngày chủ nhật có thể khiến ô nhiễm không khí trong nhà vượt xa mức được phát hiện ở các thành phố ô nhiễm nhất trên Trái đất.
Các nhà nghiên cứu cho rằng nướng thịt và rau và sử dụng bếp ga đã làm thoát ra một lượng lớn các hạt mịn có thể làm cho không khí trong nhà ô nhiễm hơn ở Delhi của Ấn Độ.
Các bồ hóng mịn và các hạt hữu cơ nhỏ từ ngọn lửa khí, rau, dầu và chất béo kết hợp với nhau sẽ làm các hạt PM2.5 gây hại trong nhà tăng gấp 13 lần so với các hạt được đo trong không khí ở trung tâm London (Anh). Ô nhiễm trong nhà cao điểm kéo dài khoảng một giờ.
Ông Marina Vance, người đứng đầu nghiên cứu tại Đại học Colorado ở Boulder, bang Colorado, Mỹ cho biết: “Tất cả chúng tôi đều ngạc nhiên về mức độ tổng thể của các hạt vật chất trong nhà. Mọi người nên mở cửa sổ và sử dụng máy hút mùi nếu có thể để thông thoáng không khí trong nhà khi nấu ăn”.
PM2.5 là các hạt nhỏ hơn 2,5 micromet. Chúng đủ nhỏ để có thể thâm nhập sâu vào phổi, nơi chúng làm trầm trọng thêm các rối loạn hô hấp và bệnh tim mạch. Các hạt nhỏ hơn có thể lan từ phổi vào máu, nơi chúng tích tụ trong gan, tim và thậm chí não, gây ra bệnh trầm cảm và các vấn đề sức khỏe tâm thần khác.
Trong những gì ông Vance mô tả là cuộc điều tra toàn diện nhất về hóa chất trong nhà, các nhà nghiên cứu đã nấu một loạt các bữa ăn trong một nhà thử nghiệm gồm ba phòng ngủ được trang bị màn hình ô nhiễm trong nhà và ngoài trời. Vào một ngày nọ, họ nấu bữa tối Lễ Tạ ơn với các món gà tây nướng, cải Brussels nướng, khoai lang luộc, bánh mì nhồi thịt và nước sốt nam việt quất.
Trong ngày nấu ăn đó, nồng độ hạt PM2.5 trong nhà đã tăng lên 200 microgam/m3 trong một giờ, nhiều hơn 143 microgam/m3 trung bình ở Delhi, thành phố ô nhiễm thứ sáu trên thế giới và cao hơn nhiều so với trung tâm London với nồng độ hạt PM2.5 trung bình 15 microgam/m3.
Được xếp hạng theo chỉ số chất lượng không khí của Mỹ - một biện pháp áp dụng cho ô nhiễm thành phố, không khí trong nhà là một loại không khí không lành mạnh hoặc rất không lành mạnh trong gần 2 giờ. Các mức vi phạm hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) là 10 microgam/m3 trong 8,5 giờ. Chỉ riêng hành động nướng bánh mì đã làm nồng độ hạt PM2.5 lên đến 30 microgam/m3.
Trong khi ngọn lửa gas và thức ăn tạo ra các hạt bồ hóng mịn, những thứ khác đến từ mỡ động vật, dầu ăn, và bụi bẩn trong lò nướng và trên nồi, chảo dùng trong bữa ăn. Vẫn còn nhiều hơn đến từ những hạt da nhỏ mà các đầu bếp và khách hàng rơi ra từ quần áo của họ.
“Việc hít phải các hạt, bất kể chúng được tạo ra từ đâu đều gây bất lợi cho sức khỏe. Nó có tệ như việc hít phải khí thải từ các phương tiện hay không? Chúng tôi không biết điều đó. Điều này được so sánh với một thành phố rất ô nhiễm, nhưng điều quan trọng nhất cần nhớ là đây là một khoảng thời gian ngắn. Khi bạn sống trong một thành phố ô nhiễm, bạn sẽ ở đó trong 24 giờ một ngày” - Vance cho biết.
Phát hiện cho thấy các dụng cụ xung quanh và bên trong nhà thử nghiệm ở Austin, Texas khi không có ai nấu ăn, ngôi nhà đã ngăn chặn ô nhiễm không khí ngoài trời. Nhưng nếu nấu nướng cả ngày, mức độ các hạt trong nhà đã tăng lên khoảng 30 lần so với bên ngoài.
Ian Colbeck, một chuyên gia về ô nhiễm không khí tại Đại học Essex, người không tham gia vào nghiên cứu cho biết ông đã đo các hạt trong nhà bếp của mình trong 10 mùa Giáng sinh vừa qua. “Nồng độ của hạt PM cao hơn nhiều so với các thành phố ở Anh. Món nướng là một trong những món ăn gây ra tình trạng ô nhiễm không khí trong nhà lớn nhất” - Ian Colbeck nhấn mạnh.