Mường Tè – Lai Châu: Vì sao các doanh nghiệp khai thác đá trái phép không bị xử lí?

Bãi đá của Công ty TNHH MTV Liên Phương đã khai thác từ rất lâu nhưng chưa được UBND tỉnh Lai Châu cấp phép. Ảnh do người dân cung cấp

Vượt khoảng 30km từ trung tâm huyện Mường Tè, chúng tôi có mặt tại xã Nậm Khao để mục sở thị tình trạng khai thác đá trái phép theo phản ánh của người dân. Tại đây, có thể dễ dàng nhìn thấy 2 bãi đá khổng lồ cách UBND xã Nậm Khao chỉ khoảng 1km. Được biết, 2 bãi đá này là của 2 doanh nghiệp trên địa bàn huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu, gồm: Công ty TNHH MTV Thái Vấn và Công ty TNHH MTV Liên Phương.

Tiếp tục đi đến 2 điểm khai thác trên, ngay trước mặt chúng tôi là một công trường chế biến đá với diện tích hàng nghìn mét vuông. Dàn máy móc hiện đại được lắp đặt để nghiền đá. Những đống đá được nghiền đã chất thành núi tại bãi và ngay cả dọc đường đi của tuyến đường liên xã Nậm Khao – Tà Tổng. Điều đó là minh chứng, bãi đá đã có từ lâu, không phải đá mới khai thác.

Ông L. V. T, người dân bản Nậm Khao, xã Nậm Khao, cho biết: 2 đơn vị này khai thác và chế biến đá ở đây đã từ lâu rồi, nghe bảo chưa có giấy phép nhưng họ vẫn làm. Địa điểm khai thác nằm ngay trên tuyến đường liên xã từ xã Nậm Khao đi xã Tà Tổng, đặc biệt nguy hiểm đối với người và phương tiện tham gia giao thông tại đây.

Bãi đá nghiền thành phẩm của Công ty TNHH MTV Liên Phương

Theo tìm hiểu, ngày 3/10/2017, UBND tỉnh Lai Châu đã đã có Quyết định 1163/QĐ-UBND phê duyệt chủ trương đầu tư dự án xây dựng công trình khai thác đá vôi làm vật liệu xây dựng thông thường tại mỏ đá Nậm Khao 1, xã Nậm Khao, huyện Mường Tè; cho phép Công ty TNHH MTV Liên Phương khai thác đá tại khu vực này với diện tích đất sử dụng là 3,11ha. Quy mô khai thác 15.000m3 đá nguyên khai/năm. Đến ngày 29/8/2018, Công ty TNHH MTV Liên Phương mới được UBND tỉnh Lai Châu phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường và phương án cải tạo phục hồi môi trường dự án.

Ông Lý Văn Hiếu, Chủ tịch UBND xã Nậm Khao, cho biết: Từ trước Tết đến giờ chúng tôi cho đình chỉ cả hai điểm mỏ của 2 công ty Liên Phương và Thái Vấn. Điểm khai thác đá của Công ty TNHH MTV Liên Phương họ đang quá trình làm hồ sơ thủ tục để xin cấp phép khai thác và cho máy chạy thử. Còn bãi đá của Công ty TNHH MTV Thái Vấn thì chưa có thủ tục gì. 

Bãi đá của Công ty TNHH MTV Thái Vấn cũng trong tình trạng chưa được UBND tỉnh Lai Châu cấp phép.

Ông Lý Văn Lương, Phó Chủ tịch UBND xã Nậm Khao, cùng cho biết thêm: “Xã có kiểm tra nhưng họ không có giấy phép, họ vẫn làm chui, xã không xử lý được. Ngay đầu năm 2021, trước khi họ đi vào hoạt động, xã có kiến nghị huyện cho giải pháp nhưng không ăn thua..!”

Đến nay, Công ty TNHH MTV Liên Phương vẫn chưa được cấp Giấy phép khai thác đá để làm vật liệu xây dựng thông thường tại vị trí mỏ đang khai thác, xã Nậm Khao, huyện Mường Tè mà mới chỉ được UBND tỉnh Lai Châu duyệt chủ trương đầu tư. Điều đó có nghĩa là Công ty này đang hoạt động khai thác đá trái phép. Việc tại xã Nậm Khao tồn tại song song 2 điểm khai thác, chế biến đá đã khiến dư luận bức xúc. Họ không khỏi hoài nghi tính minh bạch của địa phương trong việc này. 

Ngày 8/4, chúng tôi đem thực tế hoạt động khai thác đá trái phép tại địa bàn xã Nậm Khao, tao đổi với ông Đao Văn Khánh, Chủ tịch UBND huyện Mường Tè. Ông Đao Văn Khánh cho biết: Nếu tiếp nhận được phản ánh của nhân dân, báo chí... huyện sẽ tiếp tục tập trung quản lý và nếu phát hiện sai phạm sẽ xử lý theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, về mặt thẩm quyền cấp phép là thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh Lai Châu - Ông Khánh nói.  

Bãi đá nghiền của Công ty TNHH MTV Thái Vấn

Khi PV đặt câu hỏi: Tại sao nhiều lần UBND xã Nậm Khao phản ánh lên huyện nhưng chưa được các cơ quan chắc năng huyện xử lý kịp thời?, ông Đao Văn Khánh, Chủ tịch UBND huyện Mường Tè, phủ nhận: “Các ông ấy chỉ nói mồm, không có cơ sở, không có văn bản UBND huyện, nên không có căn cứ pháp lý nào để lấy cơ sở xử lý vấn đề đấy. Vấn đề này, huyện sẽ tiếp tục kiểm tra lại việc quản lý nhà nước trên địa bàn. Nếu có hiện tượng sai phạm như thế trong thời gian đang chờ thủ tục thì đương nhiên sẽ xử lý theo quy định của pháp luật."

Lãnh đạo xã Nậm Khao thì nói đã báo cáo huyện, còn huyện thì cho rằng chưa có báo cáo bằng văn bản nên không có cơ sở xử lý. Còn dư luận thì cho rằng chắc chắn sẽ phải có ai đó, cấp nào đó chịu trách nhiệm trong việc để  Công ty TNHH MTV Thái Vấn và Công ty TNHH MTV Liên Phương khai thác đá trái phép tại xã Nậm Khao, huyện Mường Tè. 

Báo Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục thông tin vụ viêc.