Cơ hội mới cho các mỏ dầu khí “đặc biệt”
Theo các báo cáo đánh giá thực trạng, hầu hết các mỏ dầu khí chủ đạo đều đang khai thác với mức độ suy giảm sản lượng cao (Bạch Hổ, cụm mỏ Sư Tử, Tê Giác Trắng, Lan Tây…). Các mỏ mới dự kiến đưa vào phần lớn là mỏ có cấu tạo phức tạp, trữ lượng nhỏ, công tác phát triển khai thác có nhiều khó khăn. Nguồn tài nguyên dầu khí tại chỗ còn lại thì khí chiếm tỷ trọng lớn hơn dầu, phân bổ không đồng đều, tập trung ở vùng nước sâu, xa bờ, có điều kiện địa chất và kỹ thuật phức tạp, khai thác gặp nhiều khó khăn, thách thức…
Petrovietnam đang tích cực triển khai các giải pháp, biện pháp kỹ thuật để đưa vào khai thác các mỏ “đặc biệt” ở khu vực nước sâu, xa bờ, có điều kiện thi công phức tạp. Theo các điều kiện thông thường đang được áp dụng cho các dự án dầu khí hiện tại, không có dự án mỏ nhỏ, cận biên nào có thể triển khai được. Chính vì vậy, các dự án mỏ nhỏ, cận biên rất cần cơ chế khuyến khích các nhà đầu tư tham gia triển khai, nhằm đảm bảo tối đa nguồn tài nguyên dầu khí có thể thu hồi, đảm bảo nguồn thu cho ngân sách.
Một trong những điểm nổi bật của Luật Dầu khí 2022 là việc đã bổ sung chính sách ưu đãi đặc biệt áp dụng đối với các lô, mỏ dầu khí thông qua hợp đồng dầu khí nhằm tăng cường thu hút đầu tư vào hoạt động dầu khí, đặc biệt là những mỏ nhỏ, mỏ cận biên.
Luật Dầu khí 2022 đã quy định việc sửa đổi, bổ sung quy định về nguyên tắc xác định các lô dầu khí được hưởng các chính sách ưu đãi đầu tư và ưu đãi đầu tư đặc biệt (Luật chỉ nêu nguyên tắc chung và giao Chính phủ quy định chi tiết nội dung này hoặc giao Thủ tướng Chính phủ ban hành danh mục cụ thể), cụ thể: xác định các lô được hưởng chính sách ưu đãi đầu tư và ưu đãi đầu tư đặc biệt (Điều 53 và 54).
Đối với các lô dầu khí được hưởng chính sách ưu đãi đầu tư, giữ nguyên các mức ưu đãi theo quy định hiện hành, cụ thể giữ nguyên mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp là 32% và thuế suất thuế xuất khẩu dầu thô là 10%, tỷ lệ thu hồi chi phí là 70% sản lượng dầu khí khai thác được trong năm.
Đối với các lô dầu khí được hưởng chính sách ưu đãi đầu tư đặc biệt, Luật Dầu khí 2022 quy định mức ưu đãi thấp hơn để thu hút đầu tư vào hoạt động dầu khí, cụ thể: mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp là 25% (Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành chưa quy định mức thuế suất này), thuế suất thuế xuất khẩu dầu thô là 5% (nằm trong khung thuế suất thuế xuất khẩu theo quy định) và mức thu hồi chi phí tối đa 80% sản lượng dầu khí khai thác được trong năm (Khoản 3, Điều 54).
Điểm mới trong Luật Dầu khí 2022 là mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp 25% và mức thu hồi chi phí tối đa 80% áp dụng đối với lô dầu khí được hưởng chính sách ưu đãi đầu tư đặc biệt. Nội dung này được đề xuất trên cơ sở nghiên cứu, tham khảo chính sách của một số nước trong khu vực có hoạt động dầu khí tương đồng với Việt Nam. Cụ thể: mức thuế suất ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp của Thái Lan là 20%, Malaysia 25%, Trung Quốc 25%, Myanmar 30%; mức thu hồi chi phí (tối đa) của Malaysia là 75%, Indonesia 90%.
Đối với mức thuế suất ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp (25%) áp dụng cho hợp đồng dầu khí của lô dầu khí được hưởng chính sách ưu đãi đầu tư đặc biệt, để có thể áp dụng được ngay sau khi Luật Dầu khí (sửa đổi) có hiệu lực, tại Điều 67 của Luật Dầu khí 2022 quy định việc sửa đổi khoản 2, Điều 10 Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp số 14/2008/QH12, theo đó: “Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp đối với hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí khí từ 25% đến 50% và tài nguyên quý hiếm khác từ 32% đến 50% phù hợp với từng dự án, từng cơ sở kinh doanh”.
Triển vọng “khơi thông” nguồn lực Petrovietnam
Là doanh nghiệp Nhà nước hoạt động trong lĩnh vực khai thác dầu khí với địa điểm hoạt động trên biển là chính, Petrovietnam và các đơn vị thành viên có nhiều lợi thế, tiềm năng, năng lực để triển khai các dự án năng lượng tái tạo ngoài khơi. Nhận định việc cần thiết có những chính sách “đặc biệt” cho các mỏ dầu khí “đặc biệt”, Petrovietnam cho rằng cần có các giải pháp đột phá để thay đổi cơ chế, tạo động lực tăng trưởng. Trong đó, việc nghiên cứu, phát triển các mỏ nhỏ, cận biên là các giải pháp phù hợp với hiện trạng tài nguyên của nước ta, tạo sự phát triển ổn định, bền vững của lĩnh vực E&P. Qua đó, góp phần tăng sản lượng cho Tập đoàn, tăng nguồn thu ngân sách, tránh lãng phí nguồn tài nguyên dầu khí của quốc gia, cũng như đồng bộ với xu hướng chuyển dịch năng lượng.
Ngoài ra, việc nghiên cứu, đánh giá phát triển các mỏ nhỏ cận biên cũng nằm trong quá trình xây dựng, quản trị danh mục đầu tư của lĩnh vực E&P, cũng như của Petrovietnam. Thông qua việc quản trị danh mục đầu tư, Petrovietnam sẽ tiếp tục kêu gọi các nhà đầu tư tham gia vào các dự án trong thời gian tới, hướng tới sự phát triển bền vững.
Với bề dày kinh nghiệm, năng lực, nguồn lực và hệ thống cơ sở hạ tầng sẵn có trong lĩnh vực khai thác dầu khí ngoài khơi, Petrovietnam sẽ tích cực tham gia vào ngành công nghiệp năng lượng tái tạo ngoài khơi, đem lại lợi ích to lớn, tận dụng tối đa nguồn lực sẵn có của các đơn vị trong nước, có thể xuất khẩu dịch vụ ra thị trường quốc tế và đặc biệt góp phần vào công tác bảo vệ chủ quyền quốc gia trên biển.
Với những đổi mới trong Luật Dầu khí 2022, Petrovietnam sẽ cố gắng tận dụng tối đa những cơ hội có được để tiếp tục triển khai hiệu quả khai thác tối đa nguồn tài nguyên quý giá của đất nước cũng như tạo động lực thúc đẩy ngành Dầu khí và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam phát triển bền vững trong giai đoạn phát triển mới.
