(TN&MT) - Ngày 9/3/2012, Báo Tài nguyên và Môi trường khởi đăng bài “Lộc Bình – Lạng Sơn: Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển chợ Việt Bắc cố tình làm trái pháp luật”, phản ánh nhiều dấu hiệu sai phạm của Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển chợ Việt Bắc (Công ty Việt Bắc). Sau khi báo đăng, nhân dân địa phương rất hoan nghênh. Từ những phản ánh đó, UBND tỉnh Lạng Sơn đã chỉ đạo các Sở, ngành tiến hành thanh tra về dự án này. Nhiều sai phạm đã được chỉ rõ, tuy nhiên, một số người bị mất quyền lợi vẫn chưa được giải quyết thỏa đáng. Thực tế, các nhà chức trách vẫn chưa xử lý dứt điểm được các sai phạm, đặc biệt việc giúp tiểu thương ổn định mưu sinh.
 |
| Chợ Lộc Bình quá nhiều sai phạm, chưa xử lý dứt điểm |
Làm trái quy định
Qua điều tra, chúng tôi được biết tại Kết luận thanh tra số 10/KL-UBND ngày 26/3/2014 của Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn, ông Vi Văn Thành ký đã nêu rõ: Xét Báo cáo kết quả thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đầu tư, xây dựng, phát triển và quản lý Chợ thị trấn Lộc Bình huyện Lộc Bình (tại Báo cáo số 61/BC-ĐTTr ngày 22/11/2013 và số 62/BC-ĐTTr ngày 07/3/2014) của Đoàn thanh tra theo Quyết định số 907/QĐ-UBND ngày 03/7/2013 của Chủ tịch UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh kết luận như sau:
Đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng Chợ thị trấn Lộc Bình được lập đúng “Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về Quy hoạch xây dựng” ban hành kèm theo Quyết định số 04/2008/QĐ-BXD ngày 03/4/2008 của Bộ Xây dựng và được UBND huyện Lộc Bình phê duyệt tại Quyết định số 1937/QĐ-UBND ngày 14/12/2010 theo quy định. Tuy nhiên, khi xây dựng chợ, Công ty Việt Bắc đã không thực hiện đúng quy hoạch chi tiết về mật độ xây dựng công trình và chỉ giới xây dựng.
Trình tự, thủ tục cấp Giấy chứng nhận đầu tư số 14121000260 ngày 26/7/2011 của UBND tỉnh, đã được thực hiện đúng quy định tại Điều 45, 47 Luật Đầu tư. Tuy nhiên, việc UBND huyện Lộc Bình ban hành Quyết định số 2168/QĐ-UBND chuyển giao chợ thị trấn Lộc Bình cho Công ty Việt Bắc là trái thẩm quyền quy định tại Điều 7 và Khoản 1, Điều 15 Nghị định số 02/2003/NĐ-CP ngày 14/01/2003 của Chính phủ về phát triển và quản lý chợ (thẩm quyền của UBND tỉnh). Quyết định số 2168/QĐ-UBND ngày 18/8/2009 cần được thu hồi, hủy bỏ. Công ty thực hiện dự án đầu tư khi chưa được cấp Giấy chứng nhận đầu tư, chưa lập thủ tục thuê đất là không đúng quy định tại Khoản 4, Điều 45 và Điều 55 Luật Đầu tư và Luật Đất đai.
Công tác khảo sát của Chủ đầu tư thực hiện chưa đúng quy định; Hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công không đầy đủ; Dự án được khởi công xây dựng từ tháng 4/2010 và đưa vào sử dụng năm 2012 (Biên bản nghiệm thu hoàn thành hạng mục công trình nhà chợ A1, A2 và B để đưa vào sử dụng ngày 28/9/2012), nhưng ngày 15/6/2012 Công ty mới có hồ sơ và văn bản đề nghị Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng. Việc Công ty Việt Bắc xây dựng công trình khi chưa được cấp giấy phép xây dựng là vi phạm quy định tại Điều 62, Luật Xây dựng và việc Sở Xây dựng không cấp giấy phép xây dựng cho Công ty là đúng quy định.
Diện tích các quầy đảm bảo diện tích tối thiểu (3m2/01 quầy) theo quy định tại khoản 5, Điều 2, Nghị định số 02/2003/NĐ-CP ngày 14/01/2003 của Chính phủ về phát triển và quản lý chợ, nhưng Công ty chưa thực hiện đúng nội dung đăng ký đầu tư và quy định tại Giấy chứng nhận đầu tư là không đúng quy định tại Khoản 1, Điều 20, Luật Đầu tư.
Về quản lý chất lượng công trình: Không mua bảo hiểm xây dựng công trình theo quy định tại Điều 75 Luật Xây dựng; Sổ nhật ký thi công không ghi đầy đủ các thông tin về gói thầu và danh sách cán bộ trực tiếp thi công công trình theo quy định tại Khoản 1, 2 Điều 15, Thông tư số 27/2009/TT-BXD; thiếu hệ thống biên bản nghiệm thu công việc xây dựng, các phiếu kết quả thí nghiệm bê tông, vật liệu xây dựng...theo quy định tại Điều 19 và Điều 24, Nghị định số 209/2004/NĐ-CP (Nhà chợ khu A1); Không lập sổ nhật ký thi công theo quy định tại điểm e, Khoản 1, Điều 24 Nghị định số 209/2004/NĐ-CP; không lập bản vẽ hoàn công rãnh thoát nước xung quanh nhà theo điểm e, Khoản 1, Điều 19 Nghị định số 209/2004/NĐ-CP (Nhà chợ khu A2)…
|
| Bà Đinh Thị Hảo, một trong những tiểu thương vẫn chưa được bố trí chỗ kinh doanh |
Dân vẫn khổ
Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết: Chợ thị trấn Lộc Bình được xây dựng từ năm 1993, sau nhiều năm hoạt động nhiều hạng mục chợ đã xuống cấp, do đó việc đầu tư xây dựng lại chợ là cần thiết và phù hợp với quy hoạch phát triển mạng lưới chợ, siêu thị, trung tâm thương mại trên địa bàn tỉnh đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020, được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 1812/QĐ-UBND-KT ngày 07/12/2006 và điều chỉnh, bổ sung quy hoạch phát triển thương mại trên địa bàn tỉnh đến năm 2010 và tầm nhìn đến năm 2020 tại Quyết định số 143/QĐ-UBND ngày 19/01/2009; phê chuẩn chủ trương quy hoạch Chợ thị trấn Lộc Bình giai đoạn 2009 – 2020 tại Nghị quyết số 20-NQ/HU ngày 06/8/2009 của Huyện ủy Lộc Bình. Mục tiêu đầu tư xây dựng chợ (theo Giấy chứng nhận đầu tư số 14121000260 ngày 26/7/2011 của UBND tỉnh): Nhằm đảm bảo điều kiện kinh doanh, đáp ứng nhu cầu giao lưu trao đổi hàng hóa cho các hộ kinh doanh và ổn định sinh hoạt của nhân dân; khắc phục tình trạng hư hỏng, xuống cấp, từng bước chỉnh trang đô thị của thị trấn Lộc Bình; tổng mức đầu tư là 11.600 triệu đồng. Nhà đầu tư là Công ty Việt Bắc có trụ sở tại số 04 đường Ngô Thì Vị, phường Tam Thanh, thành phố Lạng Sơn. Đến thời điểm thanh tra, dự án đã hoàn thành giai đoạn I và đưa vào khai thác sử dụng, bố trí cho 226 hộ kinh doanh/330 quầy. Giai đoạn II của dự án chưa thực hiện. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện dự án của nhà đầu tư, công tác quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng và quản lý chợ của UBND huyện Lộc Bình và một số Sở, ngành liên quan còn có hạn chế, thiếu sót.
Trao đổi với phóng viên, bà Đinh Thị Hảo (tên khác gọi là Bà Đồng), trú tại khu Bờ Sông, TT Lộc Bình, huyện Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn khiếu nại: UBND tỉnh Lạng Sơn đã ký kết luận số 10/KL-UBND vào ngày 26-3-2014 vừa qua, nhưng gia đình bà vẫn chưa phục. Là người có mấy chục năm kinh doanh tại chợ Lộc Bình, diện tích ki ốt của bà gần 10 m2, nhưng đến nay, Công ty Việt Bắc vẫn chưa bố trí hay ký hợp đồng lại với bà Hảo theo như quy định. Trong kết luận của chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn vẫn không đề cập đến diện tích của ki-ốt, thực tế diện tích ki-ot chỉ có khoảng 3,5 m2 là quá chật so với lúc trước. Bà Hảo, người có Ki-ốt bị thu hồi đã không được bố trí đúng chỗ của mình trước đây, thực tế phía doanh nghiệp vin vào cớ con trai bà Hảo là anh Nguyễn Văn Quý đã có ki-ốt trong chợ nên không bố trí, sắp xếp chỗ buôn bán cho bà này.
Bà Hảo cho biết: bà chưa bao giờ ký một hợp đồng nào với Công ty Việt Bắc cả. Việc con trai bà, anh Nguyễn Văn Quý vì mưu sinh, đi ký hợp đồng là của vợ chồng anh này, không liên quan đến bà (anh Quý đã tách khẩu, lập gia đình riêng), bà chỉ đề nghị các cơ quan chức năng cần sớm xem xét, trả lại ki-ot lúc đầu của bà theo như giao kết. Đừng vì tiền mà “bội ước”, bà Hảo nhấn mạnh.
|
| Nhiều ki-ốt không kinh doanh nổi, phải đóng cửa |
Trái thẩm quyền về giao đất
Kết luận cũng chỉ rõ: Công ty Việt Bắc đã thực hiện việc thuê đất (khu nhà chợ A1, A2 và khu B, diện tích 3.222,6m2) theo quy định tại Điều 31,35 Luật Đất đai và Điều 25 Thông tư số 14/2009/TT-BTNMT ngày 01/10/2009 của Bộ Tài nguyên và Môi trường Quy định chi tiết về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và trình tự, thủ tục thu hồi, giao đất cho thuê đất. Tuy nhiên, UBND huyện Lộc Bình đã lập biên bản (ngày 01/02/2012) tạm thời bàn giao mặt bằng diện tích 1.457m2 đất khu C cho Công ty Việt Bắc và ngày 21/8/2012 các cơ quan chức năng của huyện mới xác định ranh giới, mốc giới và lập trích đo địa chính khu đất với diện tích 1.438,1m2 là không đúng thẩm quyền theo quy định khoản 1, Điều 37 Luật Đất đai năm 2003, cần thu hồi hủy bỏ biên bản giao đất trên.
Công ty Việt Bắc đã được cấp giấy chứng nhận về PCCC (GCN số 18/TD-PCCC ngày 07/5/2010) và hiện tại hạng mục nhà chợ A1 và B Chợ thị trấn Lộc Bình đủ điều kiện về phòng cháy chữa cháy theo quy định; giao thông xung quanh chợ và hệ thống thoát nạn trong chợ đảm bảo để xử lý các tình huống xảy ra. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, việc chấp hành các quy định về PCCC của Công ty Việt Bắc còn hạn chế: Năm 2012 đã bị xử phạt vi phạm hành chính về các hành vi không trình phê duyệt phương án chữa cháy theo quy định tại điểm a, khoản 2, Điều 19, Nghị định 123/2005/NĐ-CP ngày 05/10/2005 của Chính phủ Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng cháy và chữa cháy và hành vi không nghiệm thu về phòng cháy và chữa cháy theo quy định nghị định này.
Đề án bảo vệ môi trường của dự án “Đầu tư xây dựng, quản lý và khai thác chợ thị trấn Lộc Bình” và được Sở Tài nguyên & Môi trường phê duyệt tại Quyết định số 50/QĐ-STNMT ngày 25/3/2010, theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, đến nay Công ty Việt Bắc chưa xây dựng hệ thống thu gom và xử lý nước thải bề mặt, chưa thực hiện báo cáo kết quả giám sát môi trường về Chi cục Bảo vệ môi trường để kiểm tra, giám sát theo Điều 2 Quyết định số 50/QĐ-STNMT.
Bát nháo phí chợ
Kết luận cũng chỉ ra: Công ty Việt Bắc thực hiện việc thu phí không đúng quy định: Không trình UBND huyện phê duyệt phương án thu phí chợ theo quy định tại Điều 3 Quyết định số 18/2004/QĐ-UB ngày 16/02/2004 của UBND tỉnh Quy định mức thu phí chợ trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn, tự ra thông báo về mức thu phí chợ và tổ chức thu phí không đúng quy định.
Sau khi hoàn thành giai đoạn 1 của dự án, nhà chợ khu A1, A2 và B đã được đưa vào khai thác sử dụng và bố trí cho 266 hộ kinh doanh/330 quầy kinh doanh tại chợ; đến nay cơ bản các hộ kinh doanh tại chợ đã được Công ty thực hiện cơ bản theo các điều kiện quy định của dự án, ngày 26/5/2011 họp với các hộ đã kinh doanh lâu năm tại chợ; các cổ đông đóng góp vốn xây dựng chợ và các hộ kinh doanh mới; vị trí bán hàng của các hộ được sắp xếp cơ bản theo sơ đồ chợ cũ, có một số vị trí thay đổi, do một phần diện tích chợ đã làm đường đi và cầu thang…
Tuy nhiên, Công ty Việt Bắc chưa lập phương án bố trí, sắp xếp ngành nghề kinh doanh, sử dụng điểm kinh doanh tại chợ, trình Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt theo quy định tại điểm a, Khoản 2, Điều 11 Nghị định số 02/2003/NĐ-CP, nên đã phát sinh 20 đơn thư kiến nghị phản ánh của các hộ kinh doanh, UBND huyện và Công ty Việt Bắc đã tiến hành đối thoại, vận động, đến nay còn 01 trường hợp vẫn thắc mắc không nhất trí về việc bố trí địa điểm kinh doanh (hộ kinh doanh Đinh Thị Hảo)…
|
| Tầng 2 hiện không sử dụng nổi vì nỗi lo an toàn |
Điểm mặt sở, ngành… sai phạm
Từ kết quả thanh tra cho thấy quá trình thực hiện dự án của nhà đầu tư còn có vi phạm, hạn chế, thiếu sót: Công ty Việt Bắc thực hiện hoạt động đầu tư không theo đúng nội dung đăng ký đầu tư, nội dung quy định tại Giấy chứng nhận đầu tư; xây dựng công trình khi chưa được cấp giấy phép xây dựng; mật độ xây dựng công trình vượt quá mật độ xây dựng theo quy hoạch; thi công công trình vi phạm chỉ giới đường đỏ; có hạng mục công trình thiết kế và thi công không đảm bảo theo quy chuẩn xây dựng; trình tự, thủ tục thực hiện đầu tư xây dựng chưa tuân thủ quy định; chưa thực hiện đầy đủ nội dung Đề án bảo vệ môi trường; tự ý thu phí chợ khi chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
UBND huyện Lộc Bình: Chưa chấp hành đúng các quy định về phát triển và quản lý chợ theo Nghị định 02/2003/NĐ-CP; chưa thực hiện theo đúng quy định về lựa chọn nhà đầu tư; thực hiện việc giao đất, cấp giấy phép xây dựng không đảm bảo theo quy định của pháp luật về đất đai và xây dựng; còn buông lỏng trong quản lý quy hoạch xây dựng chợ; nội dung kết luận thanh tra của Chủ tịch UBND huyện còn có điểm chưa phù hợp.
Việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước của một số Sở, ngành có liên quan còn hạn chế:
Sở Công Thương: Thiếu kiểm tra, đôn đốc Công ty lập phương án bố trí, sắp xếp ngành nghề kinh doanh, sử dụng điểm kinh doanh tại chợ trình UBND tỉnh phê duyệt.
Sở Kế hoạch và Đầu tư: Chưa tiến hành thanh, kiểm tra trực tiếp việc đầu tư dự án theo Giấy chứng nhận đầu tư, chủ yếu thực hiện giám sát đầu tư qua báo cáo của nhà đầu tư.
Sở Xây dựng: Chưa chủ động kiểm tra để có biện pháp xử lý kịp thời, mặc dù nắm bắt thông tin về việc Công ty Việt Bắc thi công xây dựng khi chưa được cấp giấy phép xây dựng…
Tuy nhiên, đến phần cuối của kết luận này thì chỉ nhắc chung chung là kiểm điểm trách nhiệm một số cán bộ và yêu cầu doanh nghiệp khắc phục, khiến dư luận không khỏi nghi ngờ phải chăng sai phạm “bằng con voi”, nhưng xử lý lại “bằng con chuột”?. Đã đến lúc các cơ quan chức năng cần nghiêm minh, xử lý vụ việc theo đúng quy định của pháp luật. Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.
Bài & ảnh: Hà Thúy
.jpg "Kéo pháo ở Điện Biên")
