Kỳ họp thứ 6 Hội đồng Môi trường Liên hợp quốc: Ngăn chặn 3 cuộc khủng hoảng của hành tinh

Lần đầu thông qua nghị quyết về suy thoái đất

Kỳ họp thứ 6 Hội đồng Môi trường Liên hợp quốc (UNEA-6) đã thông qua 15 nghị quyết không mang tính ràng buộc về mặt pháp lý, đây là gói kế hoạch hành động táo bạo nhằm giải quyết hàng loạt vấn đề môi trường cấp bách, từ thúc đẩy lối sống bền vững, hợp tác khu vực về ô nhiễm không khí, quản lý hợp lý hóa chất và chất thải, thuốc trừ sâu độc hại, chống bão cát và bụi, hạn chế tiêu thụ quá mức, cho đến các giải pháp hiệu quả và toàn diện nhằm tăng cường chính sách về nước để đạt được sự phát triển bền vững.

Đặc biệt, UNEA lần đầu thông qua nghị quyết về suy thoái đất, kêu gọi các nỗ lực quốc tế nhằm chống sa mạc hóa và suy thoái đất đai, thúc đẩy bảo tồn và quản lý đất đai bền vững. Ngoài ra còn phải kể đến nghị quyết đưa ra hướng dẫn về cách thế giới có thể làm tốt hơn trong việc bảo vệ, hỗ trợ và phục hồi môi trường ở những khu vực bị ảnh hưởng bởi xung đột.

Phó Tổng thư ký Liên hợp quốc Amina Mohammed cho biết, vào thời điểm thế giới phải đối mặt với 3 cuộc khủng hoảng trên hành tinh, hành động phải nhanh chóng và phối hợp. Bà cho rằng các cuộc thảo luận và kết quả mạnh mẽ của UNEA-6 sẽ đẩy nhanh các mục tiêu chung của thế giới, bao gồm nỗ lực đạt được cả Chương trình nghị sự 2063 của Liên minh châu Phi và Chương trình nghị sự 2030 về Phát triển bền vững cũng như 17 Mục tiêu Phát triển bền vững.

Phó Tổng thư ký Liên hợp quốc khẳng định: "Chúng ta không thể làm cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên mà không phải đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng. Những quyết định chúng ta đưa ra hôm nay sẽ quyết định số phận của chúng ta trong tương lai".

Hàng loạt sự kiện bên lề và báo cáo mới đáng chú ý

Trong khuôn khổ hội nghị, UNEA-6 đã chứng kiến các đại biểu tranh luận về mọi vấn đề, từ sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) cho đến các kỹ thuật năng lượng mặt trời.

Hàng chục sự kiện bên lề đã diễn ra với những sáng kiến mới có thể tạo ra đột phá, bao gồm việc sử dụng AI để chống biến đổi khí hậu.

Về lĩnh vực thời trang, triển lãm của UNEP và Liên minh Liên hợp quốc về Thời trang bền vững đã giới thiệu một dự án nhằm ngăn chặn sản xuất và tiêu thụ quá mức, loại bỏ các sản phẩm phụ hóa học độc hại và nhân rộng các mô hình kinh tế tuần hoàn có lợi cho môi trường.

UNEA-6 cũng lần đầu dành một ngày thảo luận về các Hiệp định Môi trường đa phương, qua đó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường sự hội tụ các hành động và chia sẻ kinh nghiệm giữa các hiệp định này.

Đáng chú ý, tại UNEA-6, UNEP đã công bố báo cáo cho thấy các nước giàu sử dụng tài nguyên nhiều gấp 6 lần và tạo ra tác động đến khí hậu gấp 10 lần so với các quốc gia thu nhập thấp. Báo cáo Triển vọng Nguồn lực Toàn cầu năm 2024 bao gồm nhiều phát hiện dựa trên bằng chứng và kêu gọi thay đổi chính sách sâu rộng nhằm thu hẹp khoảng cách giàu - nghèo ở mọi cấp độ, đồng thời phát triển kinh tế, cải thiện phúc lợi và giảm thiểu tác động đến môi trường.

Báo cáo cho thấy việc khai thác tài nguyên thiên nhiên dự kiến sẽ tăng 60% vào năm 2060 và có thể làm chệch hướng các nỗ lực nhằm đạt được các mục tiêu về khí hậu, đa dạng sinh học và chống ô nhiễm toàn cầu cũng như sự thịnh vượng kinh tế và phúc lợi của con người.

Kết quả của UNEA-6 sẽ thúc đẩy các nỗ lực hợp tác toàn cầu có cùng chí hướng khác hướng tới sự bền vững, bao gồm Hội nghị Thượng đỉnh Liên hợp quốc về tương lai, sẽ được tổ chức tại trụ sở Liên hợp quốc vào tháng 9/2024.