Khai mạc Đại hội Biển Đông Á 2024

Sự kiện này diễn ra đồng thời với Tuần lễ Đại dương Thế giới trong thời gian từ ngày 06-08/11/2024 do Bộ Tài nguyên Thiên nhiên nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa, Chính quyền Nhân dân thành phố Hạ Môn và Tổ chức Đối tác quản lý môi trường các vùng biển Đông Á (PEMSEA) đồng chủ trì. Đoàn công tác của Bộ Tài nguyên và Môi trường do Ông Nguyễn Đức Toàn, Cục trưởng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam là Trưởng đoàn đã tham dự Đại hội. Ngoài ra, đại diện Lãnh đạo các địa phương là thành viên của các mạng lưới thuộc PEMSEA cũng tham gia Đại hội gồm thành phố Đà Nẵng, tỉnh Quảng Nam và Thừa Thiên- Huế.

Lãnh đạo nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã đến tham dự và phát biểu khai mạc Đại hội. Tham dự Đại hội là đại diện các quốc gia thành viên PEMSEA; các tổ chức quốc tế; các đối tác phi quốc gia khác của PEMSEA; Mạng lưới chính quyền địa phương PEMSEA; Mạng lưới các trung tâm học tập của PEMSEA; các tổ chức của Liên hợp quốc; các tổ chức dân sự và thanh niên; các viện nghiên cứu, tổ chức phi chính phủ và khu vực tư nhân…

Phát biểu tại buổi Lễ Khai mạc, ông Nguyễn Đức Toàn cho biết: Thay mặt Chính phủ Việt Nam, tôi rất vinh dự được đại diện cho quốc gia mình tham dự cuộc họp quan trọng này của Đại hội Biển Đông Á 2024 và Diễn đàn Bộ trưởng Biển Đông Á lần 8. Chúng tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Lãnh đạo nhà nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa vì lòng hiếu khách nồng hậu khi tổ chức sự kiện quan trọng này.

Tài chính xanh và đầu tư xanh là nội dung mới, nhiều tiềm năng. Với hơn một nửa dân số sinh sống ở các vùng ven biển, nơi có đáng kể lực lượng lao động tham gia vào các ngành công nghiệp liên quan đến biển, nền kinh tế xanh của Việt Nam không chỉ là động lực thúc đẩy thịnh vượng của khu vực mà còn đóng góp cho sự phát triển của Việt Nam.

Việt Nam đặt mục tiêu chiến lược là trở thành một quốc gia mạnh về biển, giàu từ biển. Chiến lược phát triển bền kinh tế biển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã được thông qua năm 2018; Chiến lược này đã đưa ra các chủ trương và đột phát về phát triển kinh tế biển xanh, trong đó nhấn mạnh đến phát triển mô hình tăng trưởng xanh và bảo vệ môi trường. Để thực hiện Chiến lược này, Chính phủ Việt Nam cũng đã ban hành Kế hoạch tổng thể và Kế hoạch 5 năm của Chính phủ.

Việt Nam đã thực hiện khâu đột phá về hoàn thiện thể chế phát triển bền vững kinh tế biển với việc ban hành một số chiến lược như Chiến lược khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên, bảo vệ môi trường biển và hải đảo đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Quy hoạch không gian biển quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Quy hoạch Quy hoạch tổng thể khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên vùng bờ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Phù hợp với cam kết của chúng tôi đối với Chiến lược phát triển bền vững cho các vùng biển Đông Á (SDS-SEA), Việt Nam đã có nhiều nỗ lực trong việc thúc đẩy thực hiện quản lý tổng hợp vùng bờ, hợp tác với các nước khác trong khu vực để phát triển bền vững biển và vùng bờ ở khu vực biển Đông Á. Với sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế, đặc biệt là PEMSEA, Việt Nam đã thực hiện thành công SDS-SEA, cụ thể: chúng tôi đã mở rộng quy mô Quản lý tổng hợp vùng ven biển tại toàn bộ 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có biển; ban hành Luật tài nguyên và môi trường biển và hải đảo; xây dựng và công bố Báo cáo quốc gia về tình trạng đại dương và bờ biển; Báo cáo quốc gia về Hiện trạng môi trường biển và hải đảo giai đoạn 2016 - 2021; và thực hiện nhiều hoạt động ở cấp quốc gia và địa phương.

Tuy nhiên, có một thực tế là nguồn lực thực hiện các dự án xanh còn rất hạn chế, năng lực triển khai chưa được cải thiện. Chúng tôi hy vọng rằng, thông qua những diễn đàn như hôm nay, PEMSEA, các tổ chức quốc tế, và chính phủ các nước sẽ tăng cường hợp tác quốc tế để có thể huy động nguồn tài chính dồi dào hơn, tăng cường chuyển giao công nghệ cho việc thúc đẩy kinh tế xanh, tài chính xanh. Chỉ có như vậy, chúng ta mới có thể đạt được kết quả nhất định

Đại hội biển Đông Á được PEMSEA tổ chức định kỳ 03 năm một lần, luân phiên tại các quốc gia thành viên. Đây là một hội nghị quốc tế về phát triển bền vững và quản lý các khu vực vùng bờ, đại dương, tập trung vào các biển Đông Á, trong đó một sự kiện quan trọng là Diễn đàn Bộ trưởng và ký Tuyên bố Bộ trưởng.

Ngoài ra, nhiều hoạt động khác trong khuôn khổ Đại hội bao gồm triễn lãm về các thành tựu về phát triển bền vững biển và vùng bờ của các nước trong khu vực biển Đông Á; các cuộc đối thoại về Hiệu ứng cộng hưởng trong việc đảm bảo sự tham gia của nhiều bên liên quan và giao diện khoa học-chính sách Hiệu ứng cộng hưởng trong việc đổi mới công nghệ và phương pháp tiếp cận; Đầu tư/tài chính xanh… các hội thảo quốc tế về các chủ đề Đổi mới và tài chính đại dương, Khoa học, Chính sách và Thực hành về Đại dương; Thách thức toàn cầu, Giải pháp địa phương, Diễn đàn và cuộc họp thường niên của Mạng lưới các Chính quyền địa phương của PEMSEA (PNLG); Mạng lưới các Trung tâm học thuật của PEMSEA …

Đại hội đánh giá những tiến bộ đã đạt được và những thách thức để đạt được các cam kết và các mục tiêu của khu vực và toàn cầu trong thời gian qua cũng như chặng đường phía trước để xây dựng hành động hợp tác lớn hơn thông qua hợp tác, điều phối và chia sẻ tri thức giữa các nhóm các bên liên qua, đảm bảo mục tiêu hướng tới đại dương bền vững và có sức chống chịu cho một tương lai chung.

Thành phố Hạ Môn đã được PEMSEA trao Giải thưởng Thành tựu cho Thực hành tốt nhất về Bảo tồn và Phục hồi Sinh thái Biển để ghi nhận những đóng góp của thành phố này về QLTHVB và Bảo tồn và Phục hồi sinh thái biển. Bản tin quốc gia về Phục hồi sinh thái của Trung Quốc cũng được ra mắt vào sự kiện này nhân dịp kỷ niệm 75 năm thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.

Việc tổ chức Đại hội giúp thúc đẩy việc chia sẻ các kiến thức, các mô hình thực hành tốt nhất, cũng như các giải pháp tối ưu hóa tại địa phương để duy trì biển/đại dương bền vững; Mở rộng kết nối xuyên biên giới để đẩy nhanh quá trình phát triển ứng dụng công nghệ và phương pháp tiếp cận nhằm thúc đẩy lợi ích về môi trường, xã hội và kinh tế; quan trọng hơn là tạo ra động lực đổi mới và huy động các mối quan hệ đối tác và nguồn lực để thực hiện tầm nhìn của Chiến lược Phát triển bền vững các biển Đông Á và Kế hoạch thực hiện Chiến lược giai đoạn 2023-2027 đã được thông qua.