Thực hiện Phương án 590
Thông qua khảo sát, nắm bắt tình hình thực tế tại địa bàn 7 xã và thị trấn, việc mua bán, trao đổi, cho thuê đất giữa đồng bào Bahnar và hộ người Kinh, UBND huyện Kbang đã ra Quyết định số 332/QĐ-UBND ngày 23/11/2006 ban hành kèm theo phương án giải quyết và xử lý việc thuê, trao đổi, mua bán trái phép đất sản xuất nông nghiệp, đất ở của đồng bào Bahnar (Phương án 590) nhằm xem xét công khai, cụ thể từng trường hợp; căn cứ trên quy định của pháp luật và tập quán sản xuất của từng vùng, từng địa phương để giải quyết nhanh gọn, sớm ổn định hoạt động sản xuất, đồng thời, tránh gây xáo trộn lớn về mặt xã hội.
Người dân thu hoạch mía trên đất sản xuất nông nghiệp
Đối với trường hợp mua bán, trao đổi, cho thuê đất trái phép thuộc diện tích đất đã được giao và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo Chương trình 132, 134, lập biên bản từng thửa đất, xác lập hồ sơ vi phạm trình UBND huyện thu hồi. Diện tích này sẽ xem xét bố trí lại cho các hộ thiếu đất sản xuất nhưng chưa có nguồn đất giải quyết hoặc giao xã, thị trấn quản lý bố trí sử dụng theo chế độ quỹ đất 5% của địa phương.
Đối với trường hợp mua bán, trao đổi bất hợp pháp từ nguồn đất do đồng bào từ khai hoang và chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũng xử lý tương tự nếu việc mua bán có yếu tố lợi dụng, trục lợi. Còn trong trường hợp việc mua bán, trao đổi bất hợp pháp nhưng bên mua chứng minh được tính hợp lý, tương xứng giá trị thì huyện sẽ xem xét từng vấn đề cụ thể để giải quyết...
Hiệu quả trông thấy
Ông Nguyễn Văn Dũng - Phó Chủ tịch UBND huyện Kbang cho biết: “Kbang là địa phương làm điểm về Phương án 590 và đã làm hơn 10 năm nay. Đây là công việc hết sức phức tạp, đòi hỏi nhiều công sức và thời gian thực hiện. Đã có nhiều vấn đề, hệ lụy liên quan đến việc cho thuê đất, bản đất, tranh chấp đất đai cũng như giải quyết đất sản xuất cho bà con bản địa. Đến nay, huyện đã giải quyết rốt ráo được 80% diện tích đất cho thuê, mua bán, trao đổi bất hợp pháp, hỗ trợ bà con ở các xã như: Kông Pla, Kông Lơng Khơng, Lơ Ku, Tơ Tung... lấy lại đất sản xuất”.
Người dân Kbang tích cực sản xuất
Khi triển khai Phương án 590, xã Kông Lơng Khơng đã thành lập tổ công tác bao gồm: Cán bộ Địa chính, Tư pháp, Hội Nông dân xã phối hợp với đoàn công tác huyện giải quyết từng sự vụ ở các thôn làng. Đến nay, xã Kông Lơng Khơng đã triển khai thực hiện tại 10 làng Bahnar. Tại các đợt rà soát, tổ công tác của xã đã tuyên truyền về các văn bản liên quan đến đất đai, đồng thời rà soát các hộ mới phát sinh, tiếp tục lập hợp đồng 38 hộ còn tồn ở năm 2015; không có hộ thuê mới phát sinh, giải quyết lập hợp đồng cho thuê, ký cam kết trả đất, xử lý 2 hộ có yếu tố lợi dụng và đến nay 2 hộ này cũng đã trả lại đất.
Cùng với tăng cường quản lý Nhà nước về đất đai, việc hỗ trợ bà con phát triển kinh tế hộ gia đình, nâng cao chất lượng cuộc sống cũng là một giải pháp căn cơ, lâu dài. Ông Đinh Văn Vinh - Chủ tịch Hội Nông dân xã Kông Lơng Khơng, cho biết: “Nhờ có đất sản xuất, 10 năm trở lại đây, bộ mặt xã thay đổi rõ rệt, bà con tập trung trồng mía và phát triển chăn nuôi bò. Nhiều hộ mạnh dạn vay vốn ngân hàng để đầu tư phát triển kinh tế gia đình và có nhiều thay đổi tích cực. Hiện nay, xã đang đẩy mạnh tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc Bahnar hợp tác sản xuất với Nhà máy Đường An Khê, tham gia xây dựng cánh đồng mía lớn tại khu vực làng Bờ”.
