Hưng Yên: Chủ động ngăn chặn vi phạm hoạt động khai thác, kinh doanh cát, sỏi

UBND tỉnh Hưng Yên mới đây đã ban hành văn bản số 517/UBND-KT2 về việc tăng cường công tác quản lý nhà nước, phòng ngừa, đấu tranh các hành vi, vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động khai thác, kinh doanh cát, sỏi trên địa bàn tỉnh.

Nội dung văn bản này cho biết, tỉnh Hưng Yên hiện đang triển khai thi công nhiều công trình, dự án lớn, trọng điểm như: Đường vành đai 4 – Vùng Thủ đô Hà Nội, đường Tân Phúc – Võng Phan và các dự án khu, cụm công nghiệp … Theo đánh giá, nhu cầu vật liệu xây dựng (cát, sỏi) phục vụ cho các dự án trong tỉnh mỗi năm ước tính khoảng trên 10 triệu m³. Trong khi đó, nguồn cung về cát trong tỉnh chưa đáp ứng được nhu cầu (hiện trên địa bàn tỉnh chỉ có 03 mỏ cát được cấp phép khai thác, tổng trữ lượng khai thác còn lại khoảng 700.000 m³, tổng công suất khai thác khoảng 199.000 m³/năm, chiếm khoảng 2% nhu cầu và đang triển khai đấu giá 3 mỏ cát với trữ lượng khoảng 1.640.000 m³ theo Kế hoạch số 194/KH-UBND ngày 27/12/2023 của UBND tỉnh).

Do vậy việc khai thác, mua bán, vận chuyển cát làm vật liệu xây dựng tiềm ẩn nhiều nguy cơ phát sinh vi phạm pháp luật như: khai thác vượt công suất, ngoài phạm vi được cấp phép, vượt độ sâu; các chủ mỏ câu kết để đầu cơ, nâng giá thu lợi bất chính; mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ để hợp thức hóa nguồn gốc cát; kê khai, nộp thuế không đúng sản lượng khai thác …

Trên địa bàn một số tỉnh, thành phố đã xuất hiện hành vi vi phạm trong công tác quản lý, quy hoạch, cấp phép, để các đối tượng thực hiện hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến khai thác vật liệu xây dựng. Các chủ mỏ được cấp phép khai thác (theo cơ chế đặc thù) để phục vụ các dự án đã không báo cáo đúng khối lượng đã khai thác, khai thác vượt trữ lượng cho phép để bán ra ngoài trục lợi. Cơ quan nhà nước thiếu kiểm tra, giám sát để các chủ mỏ, doanh nghiệp vi phạm.

Nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước, kịp thời phòng ngừa, ngăn chặn, đấu tranh, xử lý đối với các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động khai thác, kinh doanh cát, sỏi trên địa bàn, UBND tỉnh Hưng Yên yêu cầu các sở, ngành liên quan thường xuyên kiểm tra, giám sát chặt chẽ hoạt động khai thác của các tổ chức, cá nhân trên địa bàn theo đúng nội dung giấy phép được cấp và quy định của pháp luật; kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các hành vi thăm dò, khai thác, mua bán, vận chuyển cát trái phép; trường hợp vượt quá thẩm quyền phải báo cáo kịp thời và đề xuất UBND tỉnh xử lý theo quy định.

Theo đó, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan hướng dẫn triển khai nghiêm túc, có hiệu quả các quy định Luật Khoáng sản và Luật Bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác cát, sỏi; Nghị định số 23/2020/NĐ-CP ngày 24/02/2020 của Chính phủ quy định về quản lý cát, sỏi, lòng sông và bảo vệ lòng, bờ, bãi sông.

Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan và UBND các huyện, thị xã, thành phố thẩm định hồ sơ, thẩm tra năng lực của các tổ chức, cá nhân xin cấp phép đầu tư các dự án khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh, nhất là các dự án khai thác cát. Kiểm tra, giám sát việc thực hiện dự án của các tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật về đầu tư.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các sở, ngành và UBND các huyện, thị xã, thành phố quản lý hoạt động thăm dò, khai thác cát trong phạm vi bảo vệ công trình thuỷ lợi theo quy định của Luật Thủy lợi; bảo vệ lòng, bờ bãi sông gắn với yêu cầu về chính trị sông, cải tạo cảnh quan ven sông theo Quy định tại Nghị định số 23/2020/NĐ-CP ngày 24/02/2020 của Chính phủ quy định về quản lý cát, sỏi lòng sông và bảo vệ lòng, bờ bãi sông.

Sở Xây dựng phối hợp với các ngành chức năng, chính quyền địa phương tổ chức thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật những vi phạm về sử dụng nguyên vật liệu trong lĩnh vực xây dựng; quản lý chặt chẽ giá vật liệu xây dựng, đặc biệt là giá cát, sỏi tại các mỏ khai thác để không xảy ra tình trạng nâng giá, ép giá, bán với giá cao hơn mức giá đã được công bố. Trường hợp phát hiện có việc thông đồng nâng giá, găm hàng, ép giá cao hơn mức giá đã công bố cần xử lý nghiêm, báo cáo đề xuất UBND tỉnh xem xét thu hồi giấy phép khai thác nếu vi phạm nghiêm trọng; thường xuyên khảo sát diễn biến của thị trường để cập nhật, công bố chỉ số giá vật liệu xây dựng trên địa bàn đảm bảo phù hợp với mặt bằng.