(TN&MT) - Vấn nạn mù mắt phổ biến ở thị xã Vĩnh Châu (tỉnh Sóc Trăng) đã ‘nổi tiếng’ theo cùng với cái nghề trồng hành tím của bà con từ lâu đời đến nay mới được nghiên cứu, xác định nguyên nhân và biện pháp phòng chống hiệu quả…
Thực tế tại thị xã Vĩnh Châu, nghề trồng hành tím đã có, tồn tại từ lâu đời, thu hút hàng ngàn hộ tham gia, với diện tích bình quân hàng ngàn hecta/năm. Năm 2014, diện tích trồng tới 6.200ha, tổng sản lượng khoảng 100 ngàn tấn. Đáng chú ý, gắn với nghề trồng hành thì số người bị mù mắt tại địa phương này cũng nhiều và phổ biến. Ghi nhận của Trung tâm y tế TX.Vĩnh Châu, tại địa bàn có tới 1.248 người mù mắt. Trong đó có 967 người mù 1 mắt (chiếm 77%) và 281 (chiếm 23%) bị mù 2 mắt. Đặc biệt, tỷ lệ bình quân người bị mù 1 mắt tại TX.Vĩnh Châu (6/1.000 người) cao hơn 20% so với tỷ lệ bình quân cả nước (5/1.000 người). Cá biệt, riêng phường 2 và xã Vĩnh Hải, tỷ lệ này cao hơn tỷ lệ bình quân cả nước là 120% (11/1.000 người).
Theo kết luận của Bộ Y tế về nguyên nhân mù mắt thì không có liên quan tới chất bảo quản hành |
Phân tích từ số người bị mù mắt trên địa bàn này cho thấy tỷ lệ bình quân số người bị viêm loét giác mạc cao hơn gấp 12 so với tỷ lệ bình quân số người bị viêm loét giác mạc của một số nước phát triển. Theo kết quả khảo sát, nghiên cứu thực tế tại TX.Vĩnh Châu, do Bộ Y tế thực hiện hồi đầu năm 2015, thì các tổn thương giác mạc gây ra do bụi đất, bụi vỏ hành, do tay bẩn dụi mắt, do tinh dầu hành tím bốc lên gây kích ứng và bỏng nhẹ giác mạc. Nhiễm nấm mốc có trong hành cũng tạo điều kiện viêm loét giác mạc do nấm. Không có mối liên quan giữa các yếu tố môi trường (đất, nước) với việc viêm loét giác mạc và mù một mắt và mù ít nhất một mắt tại TX.Vĩnh Châu.
Các cơ sở sản xuất cần phải đảm bảo thực hiện tốt các quy định vệ sinh lao động |
Theo GS.TS Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế, bệnh mù một mắt tại TX.Vĩnh Châu là vấn đề y tế công cộng khẩn cấp, liên quan đến sản xuất hành tím. GS.TS Nguyễn Thanh Long cũng khẳng định: “Không có mối liên quan giữa việc sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật với nguyên nhân gây viêm loét giác mạc và mù lòa cho các hộ dân làm nghề bóc hành tím tại tỉnh Sóc Trăng…”. Khẳng định của ông cũng đã phần nào lý giải về những nghi ngờ, đồn đoán của người dân sản xuất hành tím và người dân ở vùng ĐBSCL về những hóa chất bảo quản hành tím gây mù mắt. Thậm chí có người còn cho rằng tinh dầu trong hành bắn vào mắt rồi gây mù.
Từ kết quả điều tra trên, GS.TS Nguyễn Thanh Long - Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, dự phòng viêm loét giác mạc là phương pháp tối ưu nhất cho việc giảm tỉ lệ các trường hợp bị mù tại Vĩnh Châu. Hầu hết các trường hợp bị viêm loét giác mạc và bị mù tại Vĩnh Châu có thể dự phòng và điều trị được. GS.TS Nguyễn Thanh Long đã giao bệnh viện Chợ Rẫy, bệnh viện Mắt TP. HCM hỗ trợ TX.Vĩnh Châu trong việc điều trị và dự phòng các trường hợp bị tổn thương mắt. Đồng thời yêu cầu địa phương cần thực hiện đồng bộ các giải pháp để phòng chống bệnh viêm loét giác mạc, mù lòa, bảo vệ sức khỏe người dân làng nghề sản xuất hành tím.
Bài & ảnh: Phong Vân