Tại thôn Nam Thôn, xã Hà Tân, huyện Hà Trung (Thanh Hóa) một số cơ sở sản xuất đá xẻ đóng trên địa bàn thôn gây ra bụi, tiếng ồn, nước thải phục vụ việc sản xuất, xẻ đá không những gây ô nhiễm không khí mà còn ảnh hưởng đến nguồn nước của người dân.

Nước thải, đá thải đổ tràn lan

Nhận được phản ánh, Phóng viên có mặt tại thôn Nam Thôn, cùng đi có chi Vũ Thị Việt, là Cán bộ Công chức địa chính xã Hà Tân. Mặc dù trước đó, chúng tôi đã liên hệ với Chủ tịch UBND xã Hà Tân đăng ký làm việc và đi cơ sở thực tế một số xưởng sản xuất đá và đã được UBND xã đồng ý. Nhưng khi có mặt tại xưởng sản xuất, chế biến đá của Công ty TNHH Châu Quý, Cán bộ địa chính giới thiệu, trước đó, Chủ tịch UBND xã đã trao đổi và liên hệ làm việc với Giám đốc công ty và đã được Giám đốc công ty đồng ý, thì có một người tự xưng là cháu của Giám đốc, nói: Chú Thiện (là Giám đốc công ty- PV) đi vắng rồi, chiều mới về, các chú có việc gì chứ trao đổi với cháu. Khi được hỏi về các Quyết định phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường, thì chị này nói không biết (!?).

Khi phóng viên đề nghị được đi xem xưởng sản xuất, chế đá, chị này cũng nhất quyết không cho đi. Sau một hồi giải thích, buổi làm việc đã được Chủ tịch UBND xã Hà Tân hẹn với doanh nghiệp trước đó rồi, xưởng sản xuất này không có biển cấm, vả lại phóng viên không tự ý vào, mà có cả Cán bộ địa chính xã cùng đi, thì chị này không nói gì.

Có mặt tại xưởng sản xuất, chúng tôi chứng kiến hàng chục máy xẻ đá lớn nhỏ đang hoạt động, tiếng máy xẻ ồn ào át cả một không gian rộng, điều đáng chú ý ở đây, mặc dù nghề xẻ đá rất nguy hiểm, nhưng đa số công nhân ở đây không dùng đầy đủ đồ bảo hiểm theo quy định, công nhân nữ thì chỉ đội nón lá, công nhân nam thì đội mũ vải. Tại mặt sân nhà xưởng, một lợp bụi mịn phủ đầy trắng toát cả đôi giầy đen, cũng cùng lúc chiếc xe gạt chuyên dụng đang đi gạt bụi quanh sân nhà xưởng. Gần kế bên nhà xưởng xẻ đá có 3 đến 4 hồ, diện tích khoảng chừng 20 đến 30 m²/hồ, các hồ nước được chứa đầy, màu nước đục, pha lẫn màu trắng xanh lơ, bên dưới là bột đá xẻ ra từ các máy lắng đọng, có lẽ lâu ngày không được nạo vét nên lắng đọng?, nhiều đống đá vụn dư thừa được đổ ngổn ngang.

Tại xưởng sản xuất chế biến đá của Công ty TNHH Tuấn Hiền, cũng có hàng chục máy xẻ đá đang làm việc, nhiều công nhân cũng không đội mũ bảo hiểm theo quy định. Ngay sau xưởng nước từ các máy xẻ đá đổ ra lênh láng, để tiện cho nước chảy, doanh nghiệp còn phá cả bức tường để cho chảy tràn, mà không cho vào rãnh(?). Hai ao chứa nước thải từ xưởng cũng có màu trắng từ bụi đá, cùng với vô vàn những mẩu đá thải bừa bãi quanh ao.

Chính quyền nói gì?

Khi đem những điều chứng kiến tại các xưởng sản xuất và chế biến đá của Công ty TNHH Châu Quý và Tuấn Hiền trao đổi với ông Trương Văn Huấn, Chủ tịch UBND xã Hà Tân, ông Huấn cho biết: Sự việc này, UBND xã cũng nắm được, UBND xã cũng đã tổ chức buổi làm việc với các Công ty TNHH Tuấn Hiền, Châu Quý, Nam Sơn Dũng, Hồng Gấm, Tĩnh Tuyết, Quang Minh… và các công ty cũng đã khắc phục.

Được biết, ngày 24/3/2021, UBND xã Hà Tân cũng đã có Biên bản làm việc với các Công ty trên về việc kiểm tra và xác định hệ thống xử lý nước thải trong quá trình sản xuất kinh doanh thải ra môi trường. Tại thời điểm kiểm tra thực tế, đa số các doanh nghiệp đều có hệ thống bể xả, thoát nước, tuy nhiên còn nhiều vấn đề trong quá trình xả thải chưa đảm bảo.

Cụ thể: Tại Công ty TNHH Tuấn Hiền, bể xả to, tuy nhiên hệ thống lọc còn đơn giản (chưa tuần hoàn, chưa có bể lọc, bể lắng); Công ty TNHH Quang Minh, hệ thống lòng máng chảy từ nơi sản xuất ra khu đất ở dài, không có bể lắng, bể xả sau khi chảy ra đất ở thì thẩm thấu ra mương; Công ty TNHH Châu Quý, đường dẫn dài, bể xả nhỏ; Công Nam Sơn Dũng, bể chứa chưa đảm bảo…

UBND xã Hà Tân yêu cầu các doanh nghiệp căn cứ vào các phương án bảo vệ môi trường đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt để xử lý chất thải của cơ sở mình đảm bảo môi trường. Thời gian thực hiện xong trước ngày 30/4/2021. Nếu quá thời gian quy định trên mà các doanh nghiệp chưa thực hiện xong thì UBND xã sẽ báo cáo các cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý.

Khi được hỏi, theo quy định của Biên bản lập ngày 23/4/2021, các doanh nghiệp khi thực hiện xong phải Báo cáo UBND xã có xác nhận của UBND xã mới được sản xuất tiếp thì ông Vũ Văn Hướng, Cán bộ công chức địa chính xã xác nhận: Sau khi khắc phục những tồn tại mà Đoàn kiểm tra kết luận, UBND xã có xuống kiểm tra và thấy các doanh nghiệp đã khắc phục, UBND xã đã cho các doanh nghiệp sản xuất chế biến trở lại. Nhưng khi được hỏi Văn bản đồng ý thì ông Hướng nói không có, chúng tôi kiểm tra xong chỉ nói mồm với nhau, còn hiện tại đang xảy ra ô nhiễm có lẽ do thời gian lâu rồi chúng tôi không kiểm tra?.

Rất mong các cơ quan chức năng huyện Hà Trung, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thanh Hóa cần kiểm tra việc chấp hành bảo vệ môi trường các xưởng sản xuất đá tại thôn Nam Thôn để có hướng giải quyết dứt điểm./.