Hà Tĩnh: Khai thác titan "vùi dập " đồng ruộng, lòng sông

Nhiều người dân địa phương không giấu được buồn bã: "Chúng tôi đã phản ánh lên xã, xã cũng chỉ biết kiến nghị lên huyện nhưng rồi mọi việc đến nay vẫn chưa được xử lý". 

Hoạt động khai thác titan tại xã Cương Gián, huyện Nghi Xuân

Ông Sơn - Một người dân địa phương, bức xúc: "Việc khai thác titan trên địa bàn đã làm đảo lộn cuộc sống sinh hoạt, sản xuất của người dân trong nhiều năm nay. Nếu như trước đây con đường đi qua những cánh đồng thuận tiện cho việc sản xuất bao nhiêu thì nay gặp khó khăn bấy nhiêu bởi hoạt động khai thác tìm kiếm titan và thay vào đó là những đống cát chất lớp”.

Xã thải sau quá trình sàn lọc quặng

Chưa hết, những đống cát được hút lên chất đống, gặp trời mưa tràn ra đồng ruộng, xuống mương lạch. Ngoài ra, hàng trăm chuyến xe chở titan thô từ bãi khai thác đem đi tập kết, chạy ầm ầm mỗi ngày đêm, phá hết đường giao thông qua thôn.

Người dân ở đây cho biết, đã nhiều lần có ý kiến, buộc đơn vị khai thác phải khắc phục hoàn trả lại đường giao thông nhưng rồi mọi việc vẫn cứ diễn ra. Cuộc sống bình yên của người dân bao giờ được trả lại lâu nay vẫn còn bỏ trống, đơn vị khai thác vẫn tiếp tục đẩy mạnh tận thu nguồn tài nguyên một cách triệt để.

Chúng tôi đến hiện trường, khu vực khai thác titan nằm trên địa hình cát trắng, khả năng liên kết kém, bốn bề đều là ruộng lúa và hoa màu của người dân địa phương. Qua quan sát, dươi hố cát khổng lồ, 4 máy hút cát đang hoạt động hết công suất, dùng vòi hút xoáy sâu xuống để hút quặng. Cách khu vực này không xa, hàng chục ống vít xoắn lọc quặng cũng đang hoạt động không ngơi nghỉ, cứ chốc chốc lại có một tảng cát bị sạt lở xuống hố.

 

Làm vùi lấp nhiều diện tích trồng lúa của người dân

 

Ông Nguyễn Xuân Tường, một người dân xót xa: “Thời gian trước, vị trí này là con đường công vụ, sản xuất thuận tiện cho người dân. Thế mà trong quá trình khai thác, con đường này đã bị xóa sổ gần hết". Để ý lắm chúng tôi mới nhận ra những đoạn đường cứng trước đây giờ bị đào bới, vùi lấp dưới sa mạc cát.

Bà Hường, một người dân ở thôn Tây Sơn cũng  không dấu được bức xúc: "Sông Rào là nơi cung cấp nguồn nước sản xuất, chăn nuôi của hàng trăm hộ dân trên địa bàn. Vậy mà, đơn vị khai thác titan đã xã nước thải, cát từ các cỗ máy khai thác làm vùi dập nhiều đoạn, khiến Sông Rào nguy cơ bị xóa sổ…”.

Xả thẳng ra sông Rào

Chúng tôi tiếp tục đến cánh đồng sản xuất cận kề điểm khai thác, quan sát khu vục ruộng lúa đã bị cát tràn xuống, vùi lấp nhiều diện tích. Nếu không kịp thời chấn chỉnh hoạt động và có giải pháp ngăn chặn cát trôi thì hệ thống thủy lợi và nhiều thửa ruộng sẽ bị vùi lấp.

Làm  bồi lấp lòng sông Rào

Trả lời câu hỏi của chúng tôi về trách nhiệm của chính quyền địa phương đối với người dân trong vụ việc này, ông Nguyễn Văn Thanh, chủ tịch xã Cương Gián cho biết: “Việc khai thác mỏ quặng titan của công ty Khoáng sản Thương mại Hà Tĩnh trên địa bàn xã thời gian qua dẫn đến xói mòn ruộng lúa, hoa màu, đường đi lại  của người dân là có thật. Tuy nhiên mức độ ảnh hưởng đến nay vẫn chưa nghiêm trọng.

Phía đơn vị khai thác đã phối hợp với chính quyền xã đền bù thiệt hại cho người dân có đất lạc và đất lứa bị ảnh hưởng, đến nay còn một số hộ có mức độ ảnh hưởng ít hơn thì hiện chính quyền đang xem xét đền bù”, ông Thanh nói

Báo TN&MT sẽ tiếp tục thông tin

                                                                                                                                                Bài & ảnh: Đức Cảnh