Giảm nghèo ở Lạng Sơn: Thành tựu và thách thức
Những năm qua, công tác giảm nghèo trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn đã được các cấp, các ngành quan tâm sát sao, ban hành cơ chế, chính sách quản lý, điều hành, hướng dẫn, tổ chức triển khai thực hiện, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo theo hướng bền vững. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, thách thức gây ảnh hưởng đến công tác này.
Xung quanh vấn đề này, Phóng viên Báo Tài nguyên và Môi trường đã có cuộc trao đổi với ông Đàm Văn Chính, Phó Giám đốc Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh Lạng Sơn.
PV: Thời gian qua, tỉnh Lạng Sơn đã lãnh đạo, chỉ đạo để triển khai công tác giảm nghèo như thế nào, thưa ông?
Ông Đàm Văn Chính:
Luôn xác định giảm nghèo bền vững là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và các Sở, Ban, ngành trên địa bàn tỉnh đã quan tâm, chỉ đạo chi tiết về cách thức thực hiện chương trình theo từng hợp phần cụ thể; định hướng cho các huyện, thành phố làm cơ sở triển khai thực hiện các mục tiêu giảm nghèo bền vững.
Ban Chỉ đạo các cấp và cơ quan thường trực đã phát huy vai trò tham mưu, chủ động tổ chức thực hiện; các tổ chức chính trị vào cuộc tích cực, hiệu quả; các tổ chức kinh tế, sự nghiệp tham gia đóng góp, ủng hộ nguồn lực và sự đồng tình hưởng ứng của nhân dân các dân tộc.
Cùng với đó, tiếp tục tăng cường, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức nhân dân, người nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số; chủ động vươn lên thoát nghèo. Thường xuyên kiểm tra, giám sát quá trình triển khai thực hiện nên công tác giảm nghèo của tỉnh bước đầu đã đạt nhiều kết quả tích cực.
PV: Ông có thể thông tin một số kết quả nổi bật trong công tác giảm nghèo mà Lạng Sơn đã đạt được trong giai đoạn vừa qua?
Ông Đàm Văn Chính:
Thực hiện Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016-2020, 2021 - 2025, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đã chủ động tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh ban hành các Nghị quyết, chương trình, kế hoạch, chính sách đặc thù để hỗ trợ công tác giảm nghèo nhanh, bền vững, giải quyết kịp thời các vấn đề cơ bản của hộ nghèo, hộ cận nghèo, thôn, xã và huyện nghèo.
Quan tâm dành một phần ngân sách thực hiện các nội dung đối ứng như tín dụng, xây dựng cơ sở hạ tầng, đặc biệt là chính sách hỗ trợ đặc thù. Việc sử dụng vốn huy động đảm bảo đúng mục đích, đúng đối tượng, góp phần thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội, nâng cao đời sống một bộ phận người dân thuộc hộ nghèo, vùng đặc biệt khó khăn, vùng an toàn khu, biên giới.
Các chế độ, chính sách giảm nghèo được triển khai kịp thời giúp đời sống nhân dân được cải thiện rõ rệt, nhất là về y tế, giáo dục, nhà ở, công trình hạ tầng tại các huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn được đầu tư xây dựng ngày càng hoàn thiện, tạo thuận lợi cho lưu thông, phát triển sản xuất, tạo thu nhập cho người nghèo, hộ nghèo, thu hẹp khoảng cách thành thị - nông thôn.
PV: Theo ông, quá trình triển khai các chính sách giảm nghèo, Lạng Sơn đã và đang đối diện những khó khăn, thách thức nào?
Ông Đàm Văn Chính:
Tỷ lệ giảm nghèo hàng năm tuy đã đạt và vượt mục tiêu, nhưng chưa bền vững, tiềm ẩn nguy cơ tái nghèo cao, chưa đồng đều giữa các xã, thị trấn. Việc sử dụng các nguồn vốn ưu đãi hỗ trợ phát triển sản xuất, tín dụng, giải quyết việc làm, nhân rộng mô hình giảm nghèo… còn dàn trải, thiếu tập trung, chưa phát huy hết hiệu quả, chưa khai thác được nội lực để thực hiện các chương trình, dự án tại địa phương.
Công tác tuyên truyền ở một số nơi chưa trọng tâm, trọng điểm, chưa linh hoạt. Một bộ phận không nhỏ người nghèo chưa thực sự thay đổi về nhận thức, vẫn còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước, chưa nỗ lực, chủ động vươn lên thoát nghèo.
Bên cạnh đó, khả năng tiếp nhận chính sách hỗ trợ của đồng bào dân tộc thiểu số còn hạn chế, nhận thức của người dân trong việc thay đổi tư duy sản xuất, tiếp thu, ứng dụng các tiến bộ về khoa học công nghệ vào sản xuất chưa kịp thời, chưa thoát khỏi tập quán sản xuất nhỏ lẻ, thuần nông trong phát triển sản xuất.
PV: Thời gian tới, Lạng Sơn sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp nào để nâng cao chất lượng đời sống nhân dân, giảm tỷ lệ hộ nghèo về cả chất và lượng ?
Ông Đàm Văn Chính:
Xác định công tác giảm nghèo phải được thực hiện quyết liệt ngay từ giai đoạn lập kế hoạch chung cũng như từng dự án, có sự phân công trách nhiệm cho cơ quan, người chủ trì thực hiện ngay từ đầu năm. Đặc biệt, phải khơi dậy ý chí tự lực vươn lên của chính bản thân người nghèo, kết hợp với các chính sách hỗ trợ của Nhà nước, cộng đồng xã hội để thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững.
Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, nâng cao trách nhiệm của cấp ủy, UBND các cấp, các ngành, đơn vị có liên quan, nhất là trách nhiệm người đứng đầu thực hiện các cơ chế, chính sách, chương trình, dự án giảm nghèo. Xác định rõ mục tiêu, chỉ tiêu, giải pháp giảm nghèo trong chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hằng năm, 5 năm.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cán bộ, đảng viên trong công tác giảm nghèo; phát huy mạnh mẽ truyền thống đoàn kết, tinh thần “tương thân, tương ái” của Nhân dân các dân tộc với người nghèo.
Động viên, hướng dẫn người nghèo, hộ nghèo về kiến thức trong lao động, sản xuất, chủ động vươn lên thoát nghèo, không trông chờ, ỷ lại. Kịp thời giới thiệu, tuyên dương, khen thưởng các cá nhân, tập thể, mô hình, kinh nghiệm hay trong giảm nghèo bền vững.
Thực hiện đồng bộ, hiệu quả các chính sách, chương trình, kế hoạch, dự án giảm nghèo. Bố trí ưu tiên đủ nguồn lực thực hiện các chính sách đối với người nghèo, hộ nghèo; nguồn lực thực hiện Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025; kết hợp lồng ghép kế hoạch giảm nghèo của tỉnh với kế hoạch thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, chương trinh xây dựng NTM giai đoạn 2021 – 2025…
Giai đoạn 2016-2021, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn giảm từ 25,95% năm 2016 xuống còn 5,76% năm 2021, bình quân 3,37%/năm; tỷ lệ hộ nghèo tại các huyện nghèo giảm từ 42,35%/năm 2016 xuống 10,27% năm 2021, bình quân 5,35%/năm. Tại các xã có tỷ lệ hộ nghèo từ 40% trở lên đều giảm bình quân 4%/năm, vượt mục tiêu Nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã đề ra.
