Cả thôn Ngô Sơn có 5 cơ sở chế biến tinh bột dong riềng theo kiểu tự phát hoạt động trong khoảng 3 tháng cuối năm, cũng là lúc thu hoạch củ dong. Tuy nhiên, công nghệ chế biến tinh bột dong ở cả 5 cơ sở này còn hết sức thô sơ, không đảm bảo về vấn đề môi trường, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây ô nhiễm.
 |
| Một cơ sở chế biến tinh bột dong riềng tại xã Chư Jôr |
Tận mắt nhìn thấy quy trình sản xuất của cơ sở chế biến tinh bột dong của ông Nguyễn Ngọc Minh (thôn Ngô Sơn) mới thấy được vấn đề ô nhiễm môi trường ở đây đang rất cần được quan tâm. Cụ thể, củ dong sau khi thu hoạch được rửa qua rồi nghiền nát, sau đó khuấy trộn với nước và tách tinh bột. Toàn bộ nước thải từ khâu rửa củ đến nước thải sau khi tách tinh bột đều được xả trực tiếp ra bãi đất phía sau cơ sở này, bã dong cũng được đổ ra đây, bốc mùi hôi khó chịu.
Ông Nguyễn Ngọc Minh cho biết, một ngày cơ sở của ông sản xuất khoảng 4 tấn tinh bột, tức là khoảng 60 tấn tinh bột/năm (3 tháng), tương đương 500 tấn củ dong tươi. Vì công nghệ đơn giản nên không thể xác định được có bao nhiêu nước thải thải ra trong một ngày.
“Nước thải này có tinh axit nên cây trồng nơi nước thải chảy ra sẽ không sống được, còn về con người thì chỉ làm đen móng chân, móng tay thôi chứ không ảnh hưởng sức khỏe”, ông Minh nói.
 |
| Công nghệ sản xuất thô sơ, không đảm bảo về môi trường |
Còn đối với người dân xung quanh các cơ sở chế biến tinh bột dong này thì vấn đề mùi hôi thường ngày tại đây đã trở thành bình thường. Nhưng điều đáng nói, phía sau các cơ sở này là suối Ia Nâm, cung cấp nước tưới cho vùng đồng ruộng xung quanh, cũng bị nước thải sản xuất dong riềng đổ ra đây, nguy cơ ô nhiễm nguồn nước mặt.
 |
| Nước thải sau khi tách tinh bột được dẫn từ bể qua đường ống rồi xả thẳng ra môi trường |
Chính quyền xã Chư Jôr cũng thừa nhận những tác động đến môi trường như vấn đề ô nhiễm mùi hôi, ô nhiễm nguồn nước và làm chết cây trồng nơi nước thải của các cơ sở chế biến tinh bột dong chảy qua. Thế nhưng, tại các lần kiểm tra trước đây của xã Chư Jôr cũng như huyện Chư Păh, chỉ dừng lại ở việc nhắc nhở.
 |
Theo ông Đinh Văn Lợi – Phó Chủ tịch xã Chư Jôr thì: “Xã cũng động viên các cơ sở phải đảm bảo vấn đề môi trường, nhưng do chi phí đầu tư hệ thống máy móc hiện đại quá cao, các cơ sở chỉ sản xuất tự phát, không có khả năng để đầu tư nên cũng rất khó”.
 |
| Phần bã dong riềng đổ ra ngoài khu chế biến, bốc mùi hôi, gây ô nhiễm môi trường |
Còn phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Chư Păh xác nhận, tất cả các cơ sở chế biến dong riềng tại khu vực này đều chưa có cam kết, hay kế hoạch bảo vệ môi trường theo đúng quy định.
Tiếp nhận phản ánh của phòng viên, ông Trần Đắc Thắng – Phó phòng TN&MT huyện Chư Păh cho hay: “Các cơ sở này hoạt động theo hình thức tự phát trong khoảng thời gian ngắn trong năm nên khó quản lý. Thời gian tới, phòng sẽ phối hợp với chính quyền xã Chư Jôr đến kiểm tra, xác định mức độ gây ô nhiễm để có biện pháp xử lý”.
Bài & ảnh: Quế Mai
