Gấp rút triển khai kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất: Cần sự quyết liệt của địa phương

Phóng viên Báo Tài nguyên và Môi trường đã có cuộc trao đổi với ông Đào Trung Chính (ảnh), Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai về vấn đề này.

PV: Xin ông cho biết ý nghĩa của công tác kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất năm 2019?

Ông Đào Trung Chính:

 5 năm một lần các địa phương phải thực hiện kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất. Kỳ kiểm kê năm 2019, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 15/CT-TTg ngày 17/6/2019 về việc kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất năm 2019.

Mục đích của kỳ kiểm kê năm 2019 nhằm đánh giá thực trạng tình hình sử dụng đất của từng đơn vị hành chính các cấp xã, huyện, tỉnh, vùng kinh tế và cả nước để làm cơ sở đánh giá tình hình quản lý, sử dụng đất của các cấp trong 5 năm qua. Đồng thời, đề xuất cơ chế, chính sách, biện pháp nhằm tăng cường quản lý Nhà nước về đất đai, nâng cao hiệu quả sử dụng đất; làm cơ sở cho việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp giai đoạn 2021 - 2030 và là cơ sở quan trọng để xây dựng chiến lược phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Nội dung kiểm kê đất đai theo từng đơn vị hành chính các cấp bao gồm: Diện tích các loại đất theo quy định tại Điều 10 của Luật Đất đai năm 2013; diện tích các đối tượng đang sử dụng đất, đối tượng đang quản lý đất theo quy định tại Điều 5 và Điều 8 của Luật Đất đai năm 2013.

Ngoài ra, còn kiểm kê chi tiết một các loại đất trồng lúa, đất rừng sản xuất, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng; diện tích đất ngập nước, đất khu bảo tồn thiên nhiên, đất cơ sở bảo tồn đa dạng sinh học theo quy định tại Điều 16 và Điều 35 của Luật Đa dạng sinh học; tình hình sử dụng đất do doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hóa quản lý sử dụng; đất do các ban quản lý rừng và các doanh nghiệp sản xuất nông, lâm nghiệp sử dụng; đất tại các dự án xây dựng nhà ở thương mại; đất xây dựng các công trình sự nghiệp ngoài công lập, công trình công cộng có mục đích kinh doanh; đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích.

Ông Đào Trung Chính

PV: Thực hiện Chỉ thị số 15 của Thủ tướng, Tổng cục đã triển khai những nhiệm vụ gì, cũng như đã có những hướng dẫn, đôn đốc các địa phương thực hiện công tác này?

Ông Đào Trung Chính:

Thực hiện Chỉ thị số 15 của Thủ tướng Chính phủ, Tổng cục đã tham mưu trình Lãnh đạo Bộ ban hành các Thông tư hướng dẫn. Đặc biệt đã trình Lãnh đạo Bộ TN&MT ban hành Quyết định 1762/QĐ-BTNMT ngày 14/7/2019 về ban hành phương án thực hiện kiểm kê đất đai.

Bên cạnh đó, Tổng cục đã tổ chức Hội nghị tập huấn toàn quốc hướng dẫn nghiệp vụ, triển khai thực hiện công tác kiểm kê đất đai; chỉnh sửa và nâng cấp hoàn thiện phần mềm kiểm kê đất đai (TK-DESKTOP); phần mềm TK Online tổng hợp kết quả kiểm kê và lập bản đồ hiện trạng…

Về việc đôn đốc tiến độ thực hiện, hướng dẫn và kiểm tra ở các địa phương, Tổng cục đã tổ chức các đoàn công tác đôn đốc, hướng dẫn và kiểm tra việc thực hiện tại 42 tỉnh, thành phố. Trong đó, đôn đốc và hướng dẫn tại 10 tỉnh; kiểm tra kết quả thực hiện cấp xã tại 12 tỉnh; kiểm tra kết quả ở các cấp của 20 tỉnh.

Ngoài ra, Tổng cục cũng tham mưu cho Lãnh đạo Bộ ban hành 3 Công văn và trực tiếp ban hành nhiều văn bản để chỉ đạo, hướng dẫn và đôn đốc các địa phương thực hiện kiểm kê đất đai năm 2019.

PV: Cho đến thời điểm này, tiến độ thực hiện công tác kiểm kê đất đai ở các địa phương trên cả nước như thế nào, thưa ông?

Ông Đào Trung Chính:

Theo Chỉ thị số 15 của Thủ tướng, thời hạn hoàn thành và báo cáo kết quả kiểm kê đất đai cấp xã hoàn thành và báo cáo kết quả trước ngày 16/1/2020, cấp huyện trước ngày 1/3/2020 và cấp tỉnh trước ngày 16/4/2020…

Tuy nhiên, tính đến ngày 15/8/2020, Tổng cục mới chỉ nhận được kết quả kiểm kê chính thức của 10 tỉnh là: Tiền Giang, Bắc Ninh, Hà Nam, Bắc Giang, Hậu Giang, Đồng Nai, Thái Bình, Ninh Thuận, Trà Vinh, An Giang và 3 tỉnh đã hoàn thành đang trình UBND tỉnh phê duyệt là: Vĩnh Phúc, Bình Phước, Cà Mau.

Như vậy, hiện cả nước còn 50 tỉnh thành chưa hoàn thành và báo cáo kết quả về Bộ TN&MT.

Cả nước hiện có 13 tỉnh, thành phố hoàn thành công tác kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất năm 2019. Ảnh: Hoàng Minh

PV: Vậy nguyên nhân nào dẫn tới việc chậm tiến độ kiểm kê ở các địa phương, thưa ông?

Ông Đào Trung Chính:

Nguyên nhân của việc này do nhiều địa phương có khó khăn về kinh phí và có ý chờ kinh phí hỗ trợ từ Trung ương nên chậm phê duyệt Dự toán dẫn đến việc đấu thầu lựa chọn đơn vị thực hiện chậm; việc bố trí kinh phí nâng cấp phần mềm cho Trung tâm Dữ liệu và Thông tin đất đai chậm...

Cùng với đó, một số địa phương có thay đổi địa giới hành chính cấp xã, huyện do thực hiện Nghị quyết 32/NQ-CP của Chính phủ về thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, xã giai đoan 2019-2021 nên ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện kiểm kê đất đai năm 2019. Hơn nữa, do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nên việc thực hiện ở các địa phương cũng bị chậm. Đặc biệt là sự vào cuộc chỉ đạo thực hiện của lãnh đạo ở các địa phương còn chưa quyết liệt.

Để kịp thời tháo gỡ khó khăn cho địa phương, Tổng cục Quản lý đất đai đã tham mưu Bộ TN&MT báo cáo Chính phủ và xin lùi thời gian thực hiện công tác này. Ngày 21/7/2020, Văn phòng Chính phủ đã có Văn bản truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đồng ý với đề xuất của Bộ TN&MT, cho phép kéo dài thời gian hoàn thành và báo cáo kết quả kiểm kê đất đai năm 2019 vào quý IV/2020.

PV: Trong thời gian tới, Tổng cục sẽ có những giải pháp nào đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác này ở các địa phương, thưa ông?

Ông Đào Trung Chính:

Hiện nay, các vướng mắc về chuyên môn cơ bản đã được giải quyết, Tổng cục đã thành lập một tổ chuyên gia thường xuyên nắm bắt và hướng dẫn ngay các vướng mắc về kỹ thuật trong việc sử dụng phần mềm tổng hợp số liệu (hướng dẫn qua điện thoại, qua thư điện tử, trên trang Web của Tổng cục); tiếp tục tham mưu Bộ TN&MT có văn bản đôn đốc các địa phương thực hiện.

Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện, vấn đề mấu chốt hiện nay là các địa phương phải quyết tâm, khẩn trương thực hiện; cần có sự vào cuộc, chỉ đạo quyết liệt của các đồng chí lãnh đạo các cấp, ngành Tài nguyên và Môi trường ở địa phương.

PV: Trân trọng cảm ơn ông!

Trên hệ thống phần mềm kiểm kê đất đai (TK Online), tính đến ngày 11/8/2020, có 33 tỉnh, thành phố đã đưa toàn bộ dữ liệu kiểm kê cấp xã lên hệ thống tổng hợp cấp tỉnh, huyện; có 29 tỉnh, thành phố chưa đưa hết dữ liệu kiểm kê cấp xã trên hệ thống; đặc biệt, có 3 tỉnh chưa xin cấp tài khoản để đưa dữ liệu kiểm kê cấp xã lên hệ thống là Yên Bái, Hưng Yên, An Giang.