Ea H’leo (Đắk Lắk): Tài nguyên khoáng sản đang bị đánh cắp

Qua quan sát hiện trường các bãi cát trên địa bàn xã Ea H’leo, huyện Ea H’leo (Đắk Lắk), cho thấy: Cát tặc lộng hành trong thời gian dài. Các đối tượng cát tặc dùng máy bơm hút cát trực tiếp lên xe ô tô, xe công nông chở đi. Với ống dẫn hút cát kéo dài hàng trăm mét; xe ô tô, xe máy múc đứng ngay bên cạnh, máy nổ và đầu hút cát được đặt cố định, sẵn sàng khai thác và vận chuyển cát, phục vụ cho các công trình ở nơi khác.

Tác nghiệp thực tế trong vai người mua cát, những người làm cát cho biết: Họ cung cấp hàng trăm m3 cát cho người dân trong vùng khi có nhu cầu. Khi đặt vấn đề mua cát làm đường giao thông nông thôn, các đối tượng làm cát khẳng định họ có thể cung cấp hàng nghìn m3 cát, chở đến tận công trình mới lấy tiền, thậm chí còn cho nợ gối đầu theo đơn đặt hàng (chở 100m3 sau lấy tiền 100m3 trước). Với những khẳng định này, cho thấy cát tặt tại xã Ea H’leo, huyện Ea H’leo hoạt động rất tự tin như một mỏ cát được cấp phép trong thời gian dài.

Làm việc với UBND xã Ea H’leo về tình trạng cát tặc lộng hành trên địa bàn, ông Adrơng Y Khuyên - Chủ tịch UBND xã Ea H’leo, xác nhận cát tặc hoạt động trên địa bàn, xã đã nắm được và cũng đã tiếng hành xử lý. Trong tháng 6 và tháng 7/2018, xã đã 2 lần lập biên bản vi phạm hành chính hai đối tượng là Lê Văn Trực và Đường Văn Bốn về hành vi hút cát lên xe công nông đi bán trái phép.

Lý giải về nguyên nhân cát tặc lộng hành trên địa bàn xã, ông Trình Công Bình - Công chức Địa chính - Xây dựng - Nông Nghiệp - Môi trường UBND xã Ea H’leo nói: Các đối tượng cát tặc hoạt động rất tinh vi, thường hoạt động ban đêm, hoạt động ngoài giời hành chính nên chúng tôi rất khó phát hiện để xử lý vì theo quy định về xử lý vi phạm thì phải bắt quả tang. Trong trường hợp phát hiện đang khai thác nhưng khi anh em tập hợp được lực lượng đến nơi thì họ đã đi khỏi hiện trường. Hơn nữa chuyên môn năng lực của cán bộ, công chức xã còn hạn chế nên việc xử lý rất khó khăn.

Chính vì vậy UBND xã Ea H’leo đã báo cáo lên Phòng TN&MT huyện Ea H’leo, cụ thể là chị Hòa - Phụ trách lĩnh vực khoáng sản để hướng dẫn xử lý. Thế nhưng đến nay, Phòng TN&MT, UBND huyện Ea H’leo vẫn chưa có bất kỳ chỉ đạo hướng dẫn các quan chức năng của huyện, UBND xã xử lý. “Để giải quyết dứt điểm vấn đề này cần có sự vào cuộc của UBND huyện và các cơ quan chức năng huyện mới làm được, bởi thực tế có những nội dung vượt thẩm quyền UBND xã”, ông Trình Công Bình cho biết thêm.

Cũng bức xúc về vấn đề này, tại kỳ họp thứ 6 HĐND xã Ea H’leo nhiệm kỳ 2016 -  2021, các đại biểu đã chất vấn lãnh đạo UBND xã về vấn đề này. Một số đại biểu đã chỉ rõ những sai phạm của các đối tượng cát tặc nhưng UBND xã không xử lý. Dư luận nhân dân đặt câu hỏi: “có hay công UBND xã đã bao che, bỏ qua cho cát tặc lộng hành?”. Câu hỏi này cũng đã được phóng viên đặt ra thì cả Chủ tịch và Công chức Địa chính xã Ea H’leo đều trả lời là không có chuyện đó.

Song thực tế tại hiện trường thì xe máy múc, ô tô, máy bơm hút cát vẫn đang sẵn sàng khai thác cát với số lượng lớn đưa đi bán trục lợi bất chính, cho dù UBND xã Ea H’leo đã 02 lần lập biên bản xử lý vi phạm hành chính về hành vi khai thác cát trái phép. Người dân nơi đây đặt vấn đề: “mấy ông xã lập biên bản cho có để khi có ai hỏi thì nói đã kiểm tra lập biên bản để tránh bị đánh giá là buông lỏng quản lý cò ở thực tế khai thác vẫn tái diễn như chốn không người”. Chính vì vậy người dân rất bức xúc.

Làm việc với ông Hà Hoàng Quỳnh - Trưởng Phòng TN&MT huyện Ea H’leo, cho biết: Phòng TN&MT chưa nhận được bất cứ báo cáo nào bằng văn bản của UBND xã Ea H’leo về tình trạng khai thác cát trái phép. Chỉ khi làm việc với phóng viên thì Phòng mới biết. Còn chị Vũ Thị Thúy Hòa (chị Hòa mà Địa chính xã Ea H’leo đã báo trực tiếp) cũng khẳng định, bản thân chị chưa nhận được báo cáo bằng văn bản của UBND xã Ea H’leo. Còn báo các bằng miệng hay qua điện thoại thì Hòa chị không nhớ.

Ông Quỳnh cũng khẳng định: “Hàng năm, Phòng TN&MT đã tham mưu cho UBND huyện Ea H’leo ra các văn bản chỉ đạo UBND các xã tăng cường công tác quản lý, kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý tình trạng khai thác tài nguyên, khoáng sản trái phép và báo cáo UBND huyện xử lý nếu vượt thẩm quyền. Như vậy, để xảy ra tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn thì trách nhiệm thuộc về UBND xã Ea H’leo. Nếu UBND xã báo cáo thì Phòng TN&MT sẽ tham mưu cho UBND huyện có hướng xử lý triệt để ngay. Sau buổi làm việc với phóng viên, Phòng TN&MT sẽ tham mưu cho UBND huyện có hướng chỉ đạo xử lý”.

Trong khi UBND xã Ea H’leo nói đã xử lý, báo cáo vụ việc khai thác cát trái phép lên Phòng TN&MT huyện Ea H’leo để có hướng chỉ đạo, phối hợp giải quyết; còn Lãnh đạo Phòng TN&MT huyện lại nói không nhận được báo cáo bằng văn bản vụ việc này của UBND xã. Còn trên thực tế, tài nguyên khoáng sản quốc gia vẫn đang ngày đêm bị đánh cắp.